Tự đo đường huyết: dễ làm cũng dễ sai

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Có nhiều trường hợp không mắc bệnh tiểu đường nhưng do tự đo đường huyết tại nhà không đúng cách nên đã tưởng nhầm. Số khác có bệnh thì lại ngộ nhận mình khoẻ khi thấy đường huyết luôn nằm trong ngưỡng an toàn, đến chừng bác sĩ hỏi ra mới hay đã thao tác máy sai, dẫn đến kết quả sai. Làm sao để thử đường huyết tại nhà đúng cách, an toàn cũng là thắc mắc mà phòng khám thường xuyên nhận được.

Máy thử đường huyết tự động là một thiết bị nhỏ gọn, cần thiết và rất tiện dụng cho bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường. Ngoài ra, người ta còn dùng nó để tầm soát bệnh tiểu đường ở những người chưa biết có bị bệnh hay không. Máy gồm có bốn bộ phận: máy đo, bút phóng kim, kim và que thử.

Lưu ý khi chọn mua máy

Có thể mua máy thử đường huyết ở tiệm thuốc tây hoặc siêu thị, chợ. Khi mua nên kiểm tra hạn dùng, coi mã số trên hộp que thử có đúng như mã số ghi trên máy. Ngoài ra, khi sử dụng cũng cần lưu ý pin trong máy còn tốt không, hạn sử dụng của que thử. Mỗi loại máy đều có bản hướng dẫn cách sử dụng mà người đo nên đọc kỹ và làm đúng.

Nên thử lúc đói hay no?

Một số bệnh nhân tiểu đường có thể cần thử đường huyết nhiều lần trong ngày hơn bệnh nhân khác, tuỳ theo chỉ định bác sĩ. Thời điểm thử đường huyết có thể là lúc đói (tám tiếng sau ăn), thường là buổi sáng sau khi thức dậy chưa ăn uống; hoặc sau ăn hai giờ; hoặc thử đường huyết vào một lúc bất kỳ nào đó, khi cảm giác trong người có dấu hiệu đường lên cao, xuống thấp.

Lưu ý, do đây là một xét nghiệm xâm lấn (đâm xuyên qua da) nên chúng ta phải bảo đảm tuyệt đối vấn đề vệ sinh nơi trích máu trước và sau khi thử. Rửa sạch tay với nước ấm và xà bông rồi lau cho thật khô. Chỉ một chút xíu thức ăn, đường, nước dính trên ngón tay là kết quả đã sai đi. Các vật dụng đã sử dụng như kim, que thử, gòn… cần phải gói cẩn thận trước khi cho vào thùng rác. Mỗi máy có chỉ dẫn nơi chích máu riêng, vì thế cần chích kim ở nơi mà máy chỉ định.

Không tự ý đoán bệnh từ kết quả

Đối với người bệnh: tuỳ tình trạng nặng hay nhẹ của bệnh tiểu đường và giai đoạn điều trị mà khi có kết quả, bác sĩ điều trị có thể dựa vào đó để điều chỉnh chế độ ăn uống kết hợp với thuốc để đạt được mức đường huyết mong muốn, an toàn.

Đối với người bình thường: khi sử dụng máy để tầm soát dự phòng, nếu thấy kết quả vượt quá giá trị bình thường thì không được tự ý cho là bị bệnh và tự mua thuốc uống mà phải đến gặp bác sĩ để được khám và cho xét nghiệm đường huyết lại lần nữa để chẩn đoán chính xác. Mặc dù máy đo đáng tin cậy để theo dõi và điều trị nhưng máy cũng không hoàn hảo. Kỹ thuật dùng trong máy đo tại nhà không chính xác bằng thử nghiệm được thực hiện tại bệnh viện hoặc các phòng xét nghiệm.

BS Nguyễn Thị Kim Oanh
Phòng khám và tư vấn sức khoẻ báo Sài Gòn Tiếp Thị

Quy trình đo đường huyết

Bước 1: gắn kim vào bút phóng, đậy nắp bút phóng lại	Bước 2: gắn que thử vào máy, để ở chế độ sẵn sàng (khi thấy biểu tượng giọt máu hiện lên trên thân máy)
Bước 3: sát trùng chỗ chích máu, thường là mặt bên của đầu ngón áp út ở tay không thuận. Đặt sát miệng bút phóng vào chỗ da đã sát trùng rồi bấm nút cho kim tự phóng ra đâm xuyên qua da và tự thu về trong thời gian rất ngắn	Bước 4: để máu tự chảy và hứng que thử đã gắn sẵn trong máy vào, chỉ cần một giọt là đủ, chờ máy đọc kết quả. Đặt gòn đè lên vết thương để cầm máu.