Sau 60 ngày tạm đóng cửa để tái cấu trúc, đầu tuần qua các nhà máy của đại công ty xe hơi Chrysler mở cửa hoạt động trở lại với mức độ nhỏ hơn trước. Cộng tác viên của Sài Gòn Tiếp Thị có vài ghi nhận sau tiếng hụ còi đầu tiên của Chrysler Mẫu quảng một dòng xe sang của Chrysler. Ảnh: TL
Chrysler mở cửa trở lại cung cấp việc làm cho hàng chục ngàn công nhân giữa thời buổi kinh tế suy thoái. Những tưởng như vậy sau cơn mưa trời lại sáng, nhưng: “Không sáng ngay đâu ông ơi”, Nguyên, một nhân viên trông coi hàng của công ty Lear nói như thế, lúc đang bận rộn mở cửa nhà kho. Anh nói: “Trước đây kho của tụi này lúc nào cũng đầy ắp, bây giờ vơi ít nhất hai phần ba vì công ty không có vốn”.
“Đã nghèo lại mắc cái eo”
Tình trạng của Lear cũng tương tự như tình trạng của Cooper-Standard. Đây là hai công ty đứng đầu danh sách những công ty cung cấp bộ phận rời cho kỹ nghệ xe hơi Mỹ và cả hai đều than đang thiếu vốn làm ăn. Thông thường, hai công ty nổi tiếng này cộng với hàng chục công ty cỡ nhỏ khác sau khi cung cấp hàng cho GM, Ford và Chrysler, phải đợi 45 ngày sau mới được thanh toán, trong lúc ngày nào cũng phải cung cấp đủ hàng cho bên xưởng lắp ráp xe hơi.
“Đã nghèo lại thêm cái eo”, Nguyên nói tiếp. Nguyên kể trong những cuộc họp, ban giám đốc đưa ra toàn những hình ảnh “không sáng sủa gì cho lắm”, nào là công ty không có tiền để mua thêm nhu liệu chế biến, không có cả tiền trả cho nhân viên giao hàng đang tồn kho, trong khi “bên Chrysler cứ thúc giục, nhất định đòi phải đảm bảo đủ hàng để nhà máy lắp ráp xe mới”. Nguyên kể thêm mới tuần trước, ban giám đốc của Lear và những công ty chuyên về phụ tùng xe hơi dẫn nhau đi Washington xin chính phủ trợ giúp thêm 8 hay 10 tỉ USD gì đó nhưng không được, trong khi các chủ nợ cũ không muốn cho thiếu thêm. Nguyên nói: “Nghe nói đâu đến cuối tháng tới mà không tìm được nguồn tài trợ, sẽ có nhiều công ty cung cấp bộ phận rời phải khai phá sản”.
Đại công ty Chrysler cho biết đang làm việc rất chặt chẽ với các công ty bạn để đảm bảo mọi chuyện trôi chảy khi mở cửa hoạt động trở lại. Chỉ vài ngày trước đây, Chrysler đưa TRW Automotive ra toà, trong đơn kiện ghi rõ: “TRW đang gây khó khăn cho kế hoạch tái cấu trúc bằng cách không cung cấp đủ hàng để các nhà máy hoạt động trở lại”. Kết quả: toà buộc TRW phải đáp ứng yêu cầu của Chrysler.
Không sáng ngay đâu ông ơi. Trước đây kho của tụi này lúc nào cũng đầy ắp, bây giờ vơi ít nhất hai phần ba vì công ty không có vốn
Bà Laura Marcero, một trong những chuyên gia về hoạch định kế hoạch tái cấu trúc cho các đại công ty Mỹ cho hay khi Chrysler và GM mở cửa hoạt động trở lại, số lượng phụ tùng cần có để lắp ráp xe mới chỉ bằng 60% số lượng đã sử dụng trước đây. Điều đó có nghĩa là sẽ có một số công ty chuyên cung cấp bộ phận rời phải đóng cửa, đa số là những công ty cỡ nhỏ. Phân tích gia Jim Gillette của kỹ nghệ xe hơi Mỹ, dự báo: “Tính cách nào thì tính, chắc chắn sẽ có những công ty cỡ nhỏ phải phá sản vì không có vốn hoạt động tiếp”.
“Chúng tôi muốn vay một xu cũng khó”
Nếu chuyện ở khâu sản xuất may mắn trôi chảy, Chrysler còn phải đối phó ở khâu thứ nhì: nhiều salon bán xe đang kẹt vốn, đơn xin vay thêm tiền chưa được cứu xét. Tính cho đến cuối tuần trước, ít nhất 90 salon chuyên bán xe Chrysler nói vẫn chưa được công ty GMAC trả lời về số tiền cần vay, hoặc số tiền được hứa cho vay để hoạt động. Ông Jack Fitzgerald, chủ nhân chín salon xe ở thủ đô Washington cho biết: “Năm cửa tiệm bị đóng cửa vì lỗ, hai cửa tiệm khác cũng sắp đóng cửa, chỉ còn hai tiệm mà vẫn chưa được vay tiền để mua xe về bán”. GMAC từng là công ty con của GM, chuyên trách về tài chính, từ cấp vốn cho các chủ salon để mua xe về bán, đến cho người tiêu dùng vay tiền mua xe trả góp. Khi thị trường xe hơi Mỹ gãy, chính phủ liên bang giúp GMAC 13,5 tỉ USD để hoạt động tiếp, kèm theo lời căn dặn phải thật thận trọng khi cho vay, tránh tình trạng vay mượn bừa bãi xảy ra vài năm trước ở thị trường địa ốc tạo nên cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Với lời dặn dò này, GMAC vẫn cho vay tiền nhưng buộc người vay phải đáp ứng những điều kiện khắt khe hơn. Với giọng bực bội, ông Fitzgerald phân bua: “Khi Wall Street gặp khó khăn thì mọi người nhảy vào lấy cả ngàn tỉ USD tiền thuế của dân ra cho họ vay, còn những người thấp cổ bé miệng như chúng tôi muốn vay một xu cũng khó”.
(Theo Nguyên Đức // Báo Sài Gòn tiếp thị // Washington D.C)