Hyundai Santa Fe, một trong những mẫu xe đa dụng rất ăn khách tại thị trường Việt Nam - Ảnh: Đức Thọ. |
Để vận hành thử nhà máy, Công ty Cổ phần Ôtô Hyundai Thành Công Việt Nam (HTC) đã được phép nhập khẩu 5.000 bộ linh kiện có mức độ rời rạc khác với quy định, trong đó đáng chú ý là phần thân xe đã được hàn và sơn tĩnh điện trước khi nhập khẩu.
Cụ thể, ngày 31/5/2010, HTC đã có Công văn số 157/TC-XNK gửi Bộ Khoa học và Công nghệ kiến nghị cho phép nhập khẩu linh kiện khác với quy định. Ngày 7/7/2010, Bộ Khoa học và Công nghệ đã gửi văn bản trả lời số 1610/BKHCN-ĐTG đồng ý với đề nghị của HTC.
Trong bản thông cáo gửi các cơ quan báo chí chiều 7/11/2011, HTC cho biết đến nay công ty mới nhập khẩu hơn 100 bộ linh kiện trong tổng số 5.000 bộ linh kiện được phép nhập khẩu.
Theo tổ công tác liên ngành bao gồm các đại diện của Bộ Công Thương, Bộ Giao thông Vận tải và Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc hiệu chỉnh, hoàn thiện dây chuyền công nghệ và vận hành chạy thử và đào tạo cán bộ và công nhân kỹ thuật trước khi sản xuất hàng loạt là hoàn toàn cần thiết, nhu cầu nhập khẩu bộ linh kiện với mức độ rời rạc theo thỏa thuận của doanh nghiệp với bên chuyển giao công nghệ, nhưng khác với mức độ rời rạc nêu trong Quyết định 05 của Bộ Khoa học và Công nghệ là chấp nhận được.
Được biết, đến nay HTC đã bán ra thị trường khoảng 40 chiếc xe Santa Fe và Sonata được lắp ráp từ những bộ linh kiện đã được nhập khẩu. Trao đổi qua điện thoại với phóng viên, một đại diện HTC cho rằng những chiếc xe được lắp ráp thử nếu đạt tiêu chuẩn thì hoàn toàn có thể bán ra thị trường.
Tuy nhiên, theo các biểu thuế hiện hành, đối với một mẫu xe chở người dưới 10 chỗ ngồi, thuế suất thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc đang ở các mức từ 72% đến 82% trong khi thuế suất thuế nhập khẩu linh kiện đáp ứng độ rời rạc theo quy định ở các mức 5% - 10% - 20% và cụm linh kiện ở các mức 20% - 30% - 37%. Như vậy, nếu HTC nhập khẩu đủ 5.000 bộ linh kiện và sau đó bán ra thị trường hàng nghìn xe được lắp hoàn chỉnh sau công đoạn vận hành thử thì vô hình trung, nhà sản xuất này sẽ được hưởng lợi từ những khoản chênh lệch rất lớn giữa thuế nhập khẩu linh kiện và thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc.
Trả lời báo Thanh Niên, một quan chức của một nhà sản xuất ôtô lớn tại Việt Nam đánh giá, việc “nhập khẩu 5.000 bộ linh kiện cho các mẫu xe du lịch từ 5 - 7 chỗ gồm phần thân xe đã được hàn và sơn tĩnh điện trước khi nhập khẩu là tạo môi trường cạnh tranh không lành mạnh, bất bình đẳng, tạo cơ chế xin cho và không công bằng giữa doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô”.
Trong khi đó, trao đổi với VnEconomy, một chuyên gia trong ngành đề nghị giấu tên cũng tỏ ra lo ngại khi cho rằng, nếu một số nhà sản xuất ôtô khác cũng xin phép được ưu đãi nhập khẩu hàng nghìn bộ linh kiện bán thành phẩm để vận hành thử dây chuyền hay nhà máy mới, sau đó số xe lắp thử đạt tiêu chuẩn lưu hành và được bán ra thị trường thì dù sau đó ngừng hẳn dây chuyền thì cũng đã thu được lợi.
Vị chuyên gia này cũng thắc mắc, là nếu vận hành thử dây chuyền và nhà máy, tại sao HTC không chạy thử cả công đoạn rất quan trọng là hàn và sơn. Bởi đối với các nhà máy sản xuất, lắp ráp ôtô, đây là công đoạn tối quan trọng và đòi hỏi đầu tư lớn cả về vốn lẫn công nghệ và nhân lực.
(Theo Vneconomy)