Quy hoạch đô thị ở Việt Nam: Cần đi vào quy củ

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Luật Quy hoạch đô thị đang được kỳ họp thứ 5 QH khoá XII đưa ra thảo luận và dự kiến sẽ thông qua vào ngày 18/6 tới. So với yêu cầu thực tế có thể nói đến thời điểm này chúng ta mới xây dựng được luật là quá muộn.

  Song hy vọng với sự  ra đời của luật, vấn đề quy hoạch đô thị vốn dĩ đang hết sức chắp vá, tùy tiện sẽ dần đi vào nền nếp, tạo ra nét bản sắc riêng cho các đô thị ở Việt Nam.

 Quy hoạch đô thị được coi là một môn khoa học chuyên sâu, là sự tổng hòa và kết tinh của một số ngành khoa học khác, các yếu tố khác vào trong đó. Quy hoạch đô thị một cách khoa học phải bảo đảm các yếu tố tổng hợp, viết tắt là PEST, bao gồm: P (Politic - Chính trị-Chính sách), E (Environment - Môi trường), S (Social - Xã hội ), và T (Technic - Kỹ thuật).

 Tuy nhiên trên thực tế hiện trạng quy hoạch đô thị ở Việt Nam hiện nay đều thiếu các yếu tố trên. Cách làm của chúng ta thời gian qua chủ yếu theo kiểu "đô thị hóa nông thôn". Nghĩa là trên cái nền của nông thôn làng xã, người ta sửa sang chút ít, thậm chí chỉ đổi tên xã thành tên phường là xong một quá trình đô thị hóa. Chính vì thế mà cơ sở vật chất, đường sá, hệ thống nước cấp, nước thải, rác thải… vẫn mang đậm dấu ấn nông thôn làng xã.

 Sự bất cập khác đó bắt nguồn từ việc thiếu sự hợp tác giữa các quy hoạch ngành liên quan khác. Hay nói cách khác là tư duy "quy hoạch vụn" vẫn còn tồn tại một cách phổ biến. Người ta nói quy hoạch đô thị phải bắt đầu từ quy hoạch giao thông.

 Từ đó mà các quy hoạch khác như đường điện, đường cống thoát nước, đường dây điện thoại, đường internet… mới triển khai theo. Song trên thực tế quy hoạch đô thị của chúng ta hiện nay lại thường đi trước quy hoạch môi trường, hạ tầng kỹ thuật, giao thông. Cho nên, hiện tượng ô nhiễm môi trường, đến mức không kiểm soát nổi là lẽ thường tình. Nhiều khu tái định cư, khu đô thị mới đường vừa làm xong phải đào lên để làm hệ thống thoát nước; dây điện thì lùng nhùng ngay trên đầu.

 Không chỉ có vậy, việc quy hoạch đô thị ở ta hiện nay cũng đang lãng quên một điều quan trọng là quy hoạch không gian kiến trúc. Cho nên, nhà ở đô thị chủ yếu là nhà "hình ống" - toàn bộ nhà giống những cái ống xếp vào nhau, mặt ống ngoảnh ra mặt tiền đường. Đã thế chẳng nhà nào giống nhà nào, cái trồi cái sụt, xiên dọc đủ cả, trông hết sức lộn xộn

 Xin phép nhắc lại: Quy hoạch là một môn khoa học. Đối xử với nó không khoa học thì hậu quả sẽ nhỡn tiền. Tại nhiều nước phát triển, ở bất kỳ đâu chúng ta cũng dễ nhận thấy bàn tay của nhà quy hoạch: Từ hệ thống đường sá, nhà cửa, khu phố, cho đến hệ thống cây xanh, công viên, tượng đài…

 Nó tiện lợi, hợp lý, cái này gắn với cái kia, nơi này gắn với nơi kia một cách hài hòa. Đã đến lúc chúng ta cần có sự nhìn nhận nghiêm túc đối với công tác quy hoạch đô thị; có sự đầu tư đúng múc và học tập những kinh nghiệm quý của các nước trong lĩnh vực này. Nếu không thì với đà phát triển tự phát hiện nay, các đô thị của Việt Nam sẽ trở thành những "mảng vá" về mặt thẩm mỹ và cả những bất cập về môi trường, xã hội.

(Theo Như Quỳnh // Báo Quảng Ngãi )