Áp thuế xuất khẩu vàng 10%: Khó cho nhà đầu tư nước ngoài

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Bộ Tài chính (BTC) vừa ban hành Thông tư 184/2010/TT - BTC về việc điều chỉnh thuế xuất khẩu mặt hàng vàng chưa gia công hoặc ở dạng bán thành phẩm từ mức 0% lên 10%. Ông James Hamilton - Phó chủ tịch phụ trách Quan hệ đầu tư của Cty Olympus Pacific Minerals Inc (OPM) - một DN liên doanh khai thác vàng duy nhất tại VN đã bày tỏ vấn đề này với PV báo DĐDN.

- Bộ Tài chính VN (BTC) vừa có quyết định kể từ ngày 1/1/2011 sẽ áp thuế XK mặt hàng vàng chưa gia công hoặc ở dạng bán thành phẩm từ mức 0% lên 10%. Ý kiến của ông về quyết định này ?

Hiện chúng tôi cảm thấy khá thất vọng. Theo quan điểm của tôi, việc tăng thuế XK vàng từ 0% lên 10% và áp dụng ngay vào thời điểm đầu năm 2011 là đột ngột và có phần bất hợp lý. Nếu như khung thuế mới được áp dụng, DN khai thác và XK vàng như chúng tôi sẽ phải chịu cùng lúc 2 loại thuế là 15% thuế tài nguyên và 10% thuế XK, và khi đó VN sẽ trở thành một trong những quốc gia có khung thuế áp dụng đối với lĩnh vực khoáng sản vào loại cao nhất thế giới.

Với tình trạng hiện nay, tôi e rằng, khó có một nhà đầu tư quốc tế nào cam kết đầu tư vào lĩnh vực khai thác vàng tại VN khi phải cân nhắc tới mức thuế tài nguyên và thuế xuất khẩu cao như vậy. Các nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực khai khoáng đã và đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn như tình trạng cấp giấy phép đầu tư chậm chạp, cơ sở hạ tầng thấp kém, tình trạng khai thác trái phép tràn lan, nguồn nhân lực được đào tạo thiếu bài bản. Tại thời điểm này, áp dụng thêm mức thuế suất mới sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn vốn đầu tư nước ngoài trực tiếp (FDI) không chỉ trong lĩnh vực khai khoáng mà còn với các lĩnh vực khác của nền kinh tế VN.     

- Thế nhưng, việc đề xuất tăng thuế của Bộ Tài chính là nhằm hạn chế XK và điều tiết thị trường vàng trong nước ?

Theo tôi, đây là một mục tiêu cụ thể nhưng cách làm hoàn toàn không rõ ràng. Thứ nhất, Cty chúng tôi là một DN liên doanh đầu tiên và duy nhất tại VN hiện nay được cấp phép với chức năng khai thác và XK 100% lượng vàng ra nước ngoài. Chúng tôi đã đầu tư hơn 80 triệu USD để xây dựng 2 nhà máy hiện đại và luôn tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, hết sức tiết kiệm và không gây lãng phí tài nguyên khoáng sản. Hơn nữa ngoài việc SXKD, chúng tôi còn làm tốt việc kết hợp đầu tư khai thác với phát triển cơ sở hạ tầng địa phương như: xây dựng đường sá, hỗ trợ cuộc sống người dân... Không thể có bất cứ một sự cố nào về kinh tế, các cơ quan quản lý lại coi chúng tôi, các nhà đầu tư là đối tượng để khắc phục.

Thứ 2 là tuy đầu tư lớn như vậy nhưng hàng năm sản lượng của chúng tôi cũng chỉ đạt mức 1,5 tấn, một con số quá nhỏ trong tổng lượng vàng mà VN nhập khẩu nên chắc chắn chúng tôi không phải là đối tượng chính gây ra những bất ổn trong nền kinh tế vừa qua.

Còn việc điều tiết thị trường trong nước, theo tôi các nhà quản lý phải đề ra những biện pháp làm sao tránh được hiện tượng thao túng và làm giá, giải quyết tận gốc vấn đề tích trữ vàng trong dân, quản lý chặt chẽ vấn đề XK vàng trang sức, và đặc biệt phải linh hoạt trong việc nhập khẩu vàng khi giá thế giới có biến động chứ không phải chỉ áp dụng biện pháp duy nhất là tăng thuế. Tôi nghĩ rằng VN cần có chính sách điều tiết vĩ mô hợp lý, sao cho vừa khắc phục được những bất ổn về kinh tế, vừa tính đến các biện pháp khuyến khích hoặc bảo vệ lợi ích chính đáng của các DN.

- Việc tăng thuế sẽ ảnh hưởng thế nào đối với hoạt động SXKD của Olympus Pacific Minerals Inc nói riêng và ngành khai thác vàng tại VN nói chung ? Và chính sách thuế nên thực hiện như thế nào, thưa ông ?

Việc áp dụng mức thuế mới của BTC sẽ gây tác động xấu tới hoạt động kinh doanh của OYM cũng như làm tăng nguy cơ đóng cửa hoạt động của Cty tại VN. Những hệ lụy có thể thấy trước đó là: gần 1.200 nhân công của Cty đứng trước nguy cơ thất nghiệp, Nhà nước có khả năng mất đi hơn 100 tỷ đồng thuế thu nhập DN mỗi năm, và hơn cả là làm tăng nguy cơ phát triển nạn khai thác vàng trái phép tại hai mỏ vàng Bồng Miêu và Phước Sơn.

Ngoài ra, quyết định tăng thuế XK vàng của BTC có thể sẽ đẩy sự quan tâm của những nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực khai thác vàng sang những thị trường đầu tư khác hấp dẫn hơn. Và vô hình trung sẽ đưa VN quay lại thời kỳ khai thác vàng thủ công, khai thác lậu tràn lan, ảnh hưởng xấu đến cảnh quan môi trường, cơ sở hạ tầng xuống cấp, gây sự thất thu vô cùng lớn cho ngân sách bởi Nhà nước VN không thu lại được bất kỳ nguồn thu nào từ các hoạt động trái phép này.

Theo tôi việc tăng thuế XK vàng cần phải phù hợp với điều kiện thực tế và phải có lộ trình dài hạn. Việc trong một thời gian khá ngắn tăng cùng lúc 2 loại thuế (mới tăng thuế tài nguyên từ 5% lên 15% vào đầu năm 2009), sẽ làm cho các nhà đầu tư gặp vô cùng khó khăn do các DN mới bỏ ra một lượng vốn lớn để đầu tư chưa kịp hoàn vốn đã phải chịu ngay một khoản lỗ do chính sách vĩ mô bất hợp lý đưa lại.

(Theo Diễn đàn doanh nghiệp)