Cơ hội thu lời của DN bán lẻ xăng dầu

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Quy định giá cơ sở của sản phẩm xăng dầu bán lẻ sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp (DN) sử dụng các nghiệp vụ kinh doanh để tăng lợi nhuận.

Công thức công khai tính giá xăng dầu cơ sở tạo điều kiện để người tiêu dùng giám sát tối đa đối với mặt hàng này (Ảnh: Đức Thanh)

 Dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu đang được liên Bộ Công thương và Tài chính lấy ý kiến của các cơ quan chức năng, cùng cộng đồng người tiêu dùng, DN, để hoàn thiện trước khi trình lên Chính phủ. Một trong những điểm mới của dự thảo này chính là việc công khai được công thức tính giá xăng dầu bán lẻ trong nước.

Theo ông Võ Văn Quyền, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách thị trường trong nước (Bộ Công thương), từ trước tới nay, sự thay đổi của giá bán lẻ xăng dầu trong nước luôn là trung tâm chú ý của dư luận. Nguyên nhân là do dư luận luôn suy đoán cơ sở tính giá công bố của các DN, trong khi công thức tính giá lại không công khai trong văn bản luật. “Dự thảo Nghị định sẽ đưa công thức công khai tính giá xăng dầu cơ sở, để tạo điều kiện giám sát tối đa của người tiêu dùng đối với mặt hàng này”, ông Quyền nói.

Theo Dự thảo, giá cơ sở mặt hàng xăng dầu sẽ được tính dựa trên các yếu tố như giá CIF, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, tỷ giá ngoại tệ, chi phí định mức, lợi nhuận định mức trước thuế, thuế giá trị gia tăng, phí xăng dầu, mức trích quỹ bình ổn giá, các loại thuế, phí khác theo quy định. Giá này sẽ được tính bình quân theo số ngày dự trữ (30 ngày). 

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Văn Hiếu phân tích rằng, trong các yếu tố hình thành nên giá cơ sở, thì những yếu tố liên quan tới thuế, phí, quỹ bình ổn là cố định. Trong đó, thuế xăng dầu ở Việt Nam vẫn đang ở mức thấp hơn so với các nước khác. Tính bình quân, thuế suất thuế nhập khẩu xăng của Việt Nam ở mức khoảng 33,4%, trong khi ở Đức là hơn 97%, Hà Lan là 88%, Lào và Camphuchia đều cao hơn 40%. 

Tại Việt Nam, dầu diesel cũng có mức thuế suất thuế nhập khẩu thấp hơn các nước khác, trung bình khoảng 23,6%, trong khi Trung Quốc là 44,1%, Đức là 72,16%, Campuchia và Lào cũng cao hơn 40%. “Chúng tôi đang nghiên cứu phương án đánh thuế xăng dầu nhập khẩu tuyệt đối theo số lít hoặc kg. Với khung thuế cũng như quỹ bình ổn như vậy, thì cơ hội cho DN sẽ xoay quanh giá CIF”, ông Hiếu phân tích.

Lãnh đạo Bộ Tài chính cho rằng, cơ chế quản lý giá xăng dầu dựa trên giá cơ sở sẽ tạo điều kiện cho DN áp dụng các biện pháp nghiệp vụ ngoại thương một cách linh hoạt, thay vì chỉ một kiểu mua ngay bán ngay như hiện tại. Nếu DN xăng dầu có khả năng phân tích thị trường tốt, thì sẽ mua được giá ở thời điểm thấp và bán được tại nội địa với giá cao. Quy định này sẽ giúp DN linh hoạt hơn trong việc tìm kiếm nguồn hàng mới với giá cả tốt nhất.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Nam, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thương mại đã nhiều lần nhận xét, việc mua bán xăng dầu của các DN trong nước chưa được áp dụng các biện pháp nghiệp vụ ngoại thương để có được giá tốt nhất. Song, với cơ chế như Dự thảo Nghị định, mối lo ngại này có thể được xóa bỏ, bởi nếu có được giá thành sản phẩm dưới mức giá cơ sở thì DN sẽ thu lợi. 

Đây là động lực để các DN áp dụng nghiệp vụ linh hoạt. Liên quan tới giá CIF, ông Nguyễn Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho rằng, giảm được chi phí vận tải và chi phí bảo hiểm cũng giúp cho DN có lợi hơn khi nhập khẩu xăng dầu. Do đó, các DN cũng sẽ tìm đối tác phù hợp để giảm được giá thành ở mức thấp nhất. Chi phí quản lý của DN sẽ được tính bình quân, nên nếu DN nào giảm được chi phí thì có lãi lớn hơn. 

Phân tích thêm yếu tố hình thành giá cơ sở xăng dầu, ông Quyền nhấn mạnh, giá bán lẻ được đưa ra trong giai đoạn trung bình tương ứng với thời gian dự trữ mà Nhà nước quy định. Hơn nữa, người tiêu dùng cũng cần nhớ một nguyên tắc là không lấy giá dầu thô thế giới để so sánh và tính giá trong nước, bởi như thế là không chính xác. “Giá CIF là giá của xăng dầu thành phẩm, chứ không phải là giá dầu thô, do đó, căn cứ để người tiêu dùng có thể giám sát giá của DN là giá xăng dầu thành phẩm, trước mắt theo giá Platl’s Singapore”, ông Quyền nói. 

Phương án công khai công thức tính giá cơ sở xăng dầu trong văn bản luật nhận được sự đồng tình của đông đảo DN. Tuy nhiên, phương án này cũng khiến một số chuyên gia lo ngại, vì chưa thực sự bóc tách sự ảnh hưởng của việc tăng giảm giá do bản thân DN và do yếu tố ngoài DN. Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong (Viện Kinh tế xã hội Hà Nội) cho rằng, nếu cho phép DN căn cứ vào tất cả các yếu tố làm cho giá cơ sở tăng để điều chỉnh giá xăng dầu, thì chưa thực sự tách bạch được đâu là lý do khiến giá xăng dầu tăng. “Cần làm rõ phần tăng giá do thế giới và các loại thuế do Nhà nước ban hành để chỉ ra trách nhiệm của DN, của Nhà nước đến đâu trước mỗi lần điều chỉnh giá xăng dầu”, ông Phong đề xuất.

(Theo Duy Đông // Báo đầu tư )