Chuyển vốn cho các dự án hiệu quả

Khả năng điều chỉnh, điều chuyển vốn các dự án đầu tư xây dựng cơ bản đã được tính đến nhằm tối đa hoá hiệu quả của dòng vốn đầu tư xây dựng cơ bản, đặc biệt là dòng vốn từ gói kích thích kinh tế. Yêu cầu phân loại và cân nhắc lựa chọn các dự án hiệu quả, có khả năng hoàn thành trong hai năm 2009 và 2010 đang thực sự cấp bách.

Bình luận về vấn đề này, ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam phân tích, đây là việc không thể chậm trễ. “Rất khó tách bạch những giải pháp cho 6 tháng cuối năm 2009 khỏi một chính sách dài hơi hơn cho toàn bộ nền kinh tế Việt Nam giai đoạn hậu khủng hoảng, song đánh giá chất lượng, hiệu quả thực hiện các gói kích thích kinh tế vào thời điểm này sẽ giúp Chính phủ có những điều chỉnh hợp lý cho tình hình mới. Hơn thế, tình hình cũng đang cho thấy việc giảm dần, thu hẹp và dừng lại các chính sách hỗ trợ cần được xem xét sớm”, ông Thiên đề xuất.

Lo ngại lớn vào lúc này từ giới chuyên gia kinh tế là khả năng tái lạm phát đang dần hiện rõ khi bội chi ngân sách ở mức cao, cung tiền tăng mạnh. Ngay cả các dấu hiệu sớm của khả năng phục hồi sản xuất, tiêu dùng cũng gây nên những nguy cơ tiềm ẩn về tái lạm phát. “Tình hình kinh tế thế giới vào lúc này có nhiều dấu hiệu cho thấy khả năng xáo trộn giá cả thị trường sẽ quay trở lại.

Cùng với tình trạng thâm hụt ngân sách lớn do các gói kích thích kinh tế của các quốc gia tăng mạnh thời gian qua, không loại trừ khả năng lạm phát sẽ trở lại ở phạm vi toàn cầu”, ông Vũ Khoan, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ nhận định và cho rằng, Việt Nam, với nền kinh tế định hướng xuất khẩu, phụ thuộc lớn vào nền kinh tế thế giới, chắc chắn sẽ bị tác động rất mạnh.

Như vậy, ngay trong các dấu hiệu tích cực từ hiệu quả các gói kích thích kinh tế, nguy cơ không hề nhỏ đã được cảnh báo. Đặc biệt, ông Đinh Văn Ân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, với kinh tế Việt Nam 6 tháng cuối năm, nguy cơ phát sinh tiêu cực và thất thoát trong nguồn vốn kích cầu của Chính phủ không hề nhỏ.

“Nguyên do là thông tin không kịp thời, do đối tượng hỗ trợ được mở rộng không song hành với khả năng kiểm soát”, ông Ân phân tích. Đây cũng là lý do khiến các chuyên gia kinh tế lo ngại về mục tiêu tái cơ cấu doanh nghiệp, từ đó tái cơ cấu nền kinh tế sẽ thiếu các điều kiện thực hiện.

Đây là những cơ sơ để giới nghiên cứu kỳ vọng cao vào các kế hoạch rà soát, kiểm tra việc thực hiện các chính sách hỗ trợ cũng như chất lượng thực hiện nguồn vốn kích cầu dành cho xây dựng cơ bản. Tuy vậy, việc thực hiện đề xuất điều chỉnh, điều chuyển vốn các dự án đầu tư xây dựng cơ bản cũng được đề nghị cần phải cân nhắc trên cơ sở những rà soát thực tiễn nghiêm túc. Bởi lẽ, theo nhận định từ một số chuyên gia kinh tế, đang có hiện tượng chạy đua giải ngân của không ít địa phương để ra khỏi danh sách bị điều chuyển vốn do chậm.

Nhiều đề xuất tạm ứng vốn rất lớn với nhiều dự án đã được nhiều địa phương chấp thuận. Thậm chí, ở một số địa phương, giải pháp này đã đẩy tốc độ giải ngân các dự án trong một số lĩnh vực gần như đạt mục tiêu cả năm. Câu hỏi về chất lượng giải ngân lại cần được xem xét.

Phải nhắc lại rằng, trong các nhóm giải pháp của Chính phủ khi thực hiện kế hoạch 6 tháng cuối năm 2009, giải pháp về bố trí và sử dụng hiệu quả vốn kích cầu đầu tư vào những dự án có hiệu quả, sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng, chủ động ngăn chặn suy giảm kinh tế, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, được cho là đóng vai trò lớn đến chất lượng của hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản.

Ở đây, tiến độ giải ngân được đưa ra làm tiêu chí phân loại các dự án thuộc diện cần xem xét, điều chỉnh khi Chính phủ phải điều chuyển đối với các khoản vốn đầu tư thuộc ngân sách nhà nước của các bộ, ngành ở Trung ương, các khoản vốn bổ sung có mục tiêu cho các địa phương, vốn trái phiếu Chính phủ đến hết tháng 8 chưa triển khai hoặc không thể giải ngân hết kế hoạch năm 2009.

Trong khi đó, nguồn vốn đầu tư tư nhân, kể cả đầu tư trong nước và nước ngoài, đang được cho là sẽ tăng dần với chất lượng cao. Hiện tại, giải pháp định hướng và thu hút nguồn vốn này vào đúng mục tiêu đang đòi hỏi những kế hoạch cụ thể và chi tiết. Giải pháp dễ thực hiện nhất trong lúc này có lẽ là đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện đúng các quy định, chính sách về đầu tư bởi sẽ rất khó cho giới đầu tư khi gặp phải tình cảnh luật chờ nghị định, nghị định chờ thông tư...