Hậu quả tai hại của đối đầu thương mại Mỹ-Trung

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Một số nhà phân tích khuyến cáo Wasshington không nên đối đầu thương mại với Bắc Kinh và một cuộc chiến tiền tệ sẽ là một thảm họa “vô phương cứu chữa” đối với kinh tế Mỹ.

Để lý giải cho khuyến cáo này, họ nêu ra 5 lý do sau đây:

Đồng NDT có mạnh lên tới mức nào cũng không giảm được thâm hụt thương mại của Mỹ. Thâm hụt thương mại chỉ có thể giảm nếu Mỹ nâng cao tỷ lệ tiết kiệm của mình và giải quyết tâm lý chán nản - được tạo ra do vị thế đồng tiền toàn cầu của đồng USD - của lĩnh vực sản xuất. Các quốc gia khác muốn nhập khẩu thì phải sản xuất hàng hoá bán ra thị trường nước ngoài mới có tiền trả cho hàng hoá nhập khẩu. Tuy nhiên, đối với Mỹ, tất cả những gì cần làm là in thêm những đồng bạc xanh. Mỹ có thể mua nguyên liệu và hàng hoá bằng những đồng đôla và nợ; giải quyết các khoản nợ bằng đồng USD và nợ thêm.

Washington không thể thực hiện chính sách đồng đô la yếu, vì điều khác biệt duy nhất giữa Mỹ và một cuộc khủng hoảng nợ quốc gia kiểu Hy Lạp là vị thế đồng tiền toàn cầu của đồng đô la Mỹ. Đồng đô la yếu đi có thể đe doạ vị thế đó. Theo Văn phòng ngân sách quốc hội, trong 20 năm tới, nợ của Mỹ sẽ tương đương 140% GDP (đó là chưa bao gồm các khoản nợ của chính quyền các bang). Trong khi đó nợ của Hy Lạp mới chỉ là 115% GDP. Không giống như Hy Lạp, Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) có thể giải quyết được những khó khăn vì nợ công của Mỹ được tính bằng chính đồng tiền của Mỹ. Tuy nhiên, nhiều nước đã bắt đầu tìm kiếm các đồng tiền khác để dự trữ thay thế đồng USD. Do đó, khả năng đồng USD mất vị thế đồng tiền toàn cầu không phải là không thể xảy ra.

Đồng NDT  mạnh lên có thể làm giảm thu nhập thực tế của người dân Mỹ, làm nhu cầu giảm đi và có thể phá hỏng sự phục hồi kinh tế còn mong manh hiện nay của Mỹ. Trước khi đồng nhân dân tệ mạnh tạo việc làm cho người dân Mỹ thì nhiều việc làm, ở Wal-mart hay những lĩnh vưc khác phụ thuộc vào hàng hoá nhập khẩu từ Trung Quốc Đồng NDT mạnh hơn cũng có nghĩa là thặng dư thương mại của Trung Quốc sẽ ít được tái đầu tư vào các tài sản và chứng khoán bằng đồng đôla để cung cấp tài chính cho sự tăng trưởng và hỗ trợ cho mức lãi suất thấp của Mỹ. Nếu không có lãi suất thấp và nguồn vốn có thể tiếp cận, nhiều công ty Mỹ, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ, bộ máy tạo ra việc làm, sẽ phá sản.

Đồng NDT mạnh có thể làm Trung Quốc không còn tăng trưởng nhanh được nữa, mà tăng trưởng nhanh đang thúc đẩy việc Trung Quốc dần chuyển từ mô hình định hướng xuất khẩu sang mô hình định hương tiêu dùng. Điều này có thể làm nhu cầu của Trung Quốc đối với hàng xuất khẩu của Mỹ giảm mạnh.

Đồng NDT tệ tăng giá mạnh có thể đe dọa “mục tiêu thần thánh” của chính phủ Trung Quốc đó là xây dựng một “xã hội hoà hợp”. Đồng NDT mạnh có thể làm nhiều công ty sản xuất hàng xuất khẩu, vốn chiếm một tỷ trọng lớn trong GDP cũng như tạo việc làm, của Trung Quốc phá sản. Đồng NDT mạnh hơn có thể giúp nền kinh tế Trung Quốc ít sử dụng lao động ơn và sử dụng nhiều vốn hơn. Tuy nhiên, hiện Trung Quốc chưa tìm ra cách nào tốt hơn để giải quyết lao động dư thừa. Do đó, không ai nên thách thức sự quyết tâm của chính quyền Trung Quốc trong vấn đề này.

Với tất cả những lý do trên, giới phân tích cho rằng Mỹ nên cộng tác với Trung Quốc và hiện chưa phải là lúc đối đầu. Hiện tại Mỹ cần Trung Quốc nhiều hơn là Trung Quốc cần Mỹ. Lao động và vốn rẻ của Trung Quốc rất có ích cho các tập đoàn Mỹ. Tất cả những gì Trung Quốc thu về chỉ là có thêm những đồng bạc xanh. Nếu Trung Quốc bắt đầu cho rằng những đồng bạc xanh đó là không có giá trị, thì đó là tin rất xấu đối với Mỹ.

(tamnhin)