Triển vọng kinh tế thế giới năm 2011

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Bộ phận thông tin kinh tế EIU của tạp chí The Economist vừa đưa ra một số dự báo cập nhật về triển vọng kinh tế thế giới, trong đó cho rằng tăng trưởng GDP toàn cầu sẽ giảm từ 4,4% của năm 2010 xuống 3,6% năm 2011, khi các gói kích thích tài chính hết hiệu lực.

Theo EIU, triển vọng của các thị trưởng mới nổi sẽ cải thiện đôi chút và các nhà đầu tư đang mua vào những tải sản có tính rủi ro cao hơn. Điều này đang gây ra một số  quan ngại về việc có thể tạo ra bong bóng giá tài sản. Mặc dù nguy cơ suy thoái kép vẫn còn khá xa vời,  nhưng quá trình phục hồi kinh tế  toàn cầu còn mất nhiều thời gian mới tới mức an toàn.

Đà phục hồi toàn cầu có được là nhờ các gói kích thích tài chính vốn không bền vững và hiệu quả của các gói kích thích đó bắt đầu giảm dần. Tăng trưởng kinh tế tại Mỹ đã giảm mạnh. Các số liệu của Đức cũng cho thấy một bức tranh khá hỗn độn, trong khi tăng trưởng của Trung Quốc cũng chậm lại khi các biện pháp hạ nhiệt thị trường bất động sản bắt đầu có hiệu quả. Trên cơ sở này, EIU dự báo tất cả các nền kinh tế chủ chốt như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone) đều có mức tăng trưởng yếu hơn trong năm 2011.

Liệu điều này có đồng nghĩa với việc suy thoái kép đang tới gần? EIU cho rằng hiện khả năng xảy ra suy thoái kép chỉ là 30%, bởi 3 lý do. Thứ nhất, các công ty phi tài chính, nhất là ở Mỹ, đang có trữ lượng tiền mặt rất lớn, cho phép họ có thể thuê nhân mướn công và mở rộng đầu tư khi điều kiện cho phép. Thứ hai, chính sách tiền tệ tại các nền kinh tế tiên tiến sẽ tiếp tục nới lỏng. Thứ ba và cũng quan trọng hơn cả là sự hồi phục mạnh mẽ của các nền kinh tế đang nổi.

Thực trạng kinh tế Mỹ sẽ tạo ra nhiều thách thức cho tăng trưởng toàn cầu trong năm 2011. Tăng trưởng GDP của Mỹ dự kiến đạt 2,3% năm 2010, nhưng sẽ giảm xuống còn 1,5% trong năm 2011. Thị trường lao động Mỹ sẽ vẫn tiếp tục yếu với tỷ lệ thất nghiệp hiện ở mức 9,6%. Triển vọng hồi phục bền vững của thị trường nhà đất vẫn còn khá xa vời. Các nhà hoạch định chính sách của Mỹ hiện rất lo lắng và Cục Dự trữ Liên bang (FED) có thể sớm thực hiện chương trình nới lỏng định lượng vòng 2 (QE2) nhằm thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế.

Tại Nhật Bản, những quan ngại về đồng yên mạnh đang phủ bóng đen lên triển vọng kinh tế vốn đã ở gam xám nhạt. Nhưng vấn đề rộng lớn hơn là làm thế nào để giúp nhu cầu nội địa tăng trưởng một cách bền vững. Tăng trưởng mạnh nhờ vào xuất khẩu của Nhật Bản cuối năm 2009 và đầu năm 2010 giúp tăng trưởng GDP trong cả năm 2010 của Nhật Bản có thể đạt mức 3%, song sẽ giảm xuống 1,3% năm 2011 và 2012. Điệp khúc “nới lỏng tiền tệ có định lượng” của Nhật Bản có thể sẽ không mang lại nhiều hiệu quả vì qui mô quá nhỏ.

Eurozone sẽ tiếp tục vật lộn với cuộc khủng hoảng nợ công. Dự báo về một số nước thành viên - đặc biệt là Tây Ban Nha và Italia - đã được cải thiện đáng kể nhưng những quan ngại về "sức khỏe" của cái gọi là các nền kinh tế ngoại biên vẫn còn rất lớn. Điều đáng nói là trong tháng 9 vừa qua, các thị trường chứng khoán đã phải gánh chịu hậu quả, khi chi phí cứu trợ tài chính cho ngành ngân hàng Ireland ngày càng tăng. Dù vậy, tăng trưởng xuất khẩu của Đức cũng sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng của cả khối đạt 1,4% năm 2010, những cũng sẽ giảm còn 0,8% năm 2011.

Theo EIU, châu Á vẫn đang dẫn đầu đà phục hồi kinh tế thế giới nhờ thương mại toàn cầu hồi phục và các gói kích cầu nội địa mạnh mẽ. Tuy nhiên, tăng trưởng của khu vực này cũng sẽ chậm lại ở mức 7,9% năm 2010, rồi xuống còn 6,6% trong năm 2011, khi nhu cầu tại các nền kinh tế phát triển suy giảm. Gói kích cầu của Trung Quốc, cùng với việc hệ thống ngân hàng tăng cường cho vay, sẽ giúp Bắc Kinh đạt tăng trưởng GDP khoảng 10% năm 2010 và giảm xuống còn 8,6% năm 2011, khi Chính phủ Trung Quốc bắt đầu trở nên cẩn trọng hơn trong việc ra quyết sách.

Đông Âu bị tác động khá nặng bởi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và sẽ phải mất nhiều thời gian mới có thể hồi phục. Tuy nhiên, xuất khẩu và sản lượng công nghiệp của khu vực này bắt đầu hồi phục. Mặc dù tâm lý kinh doanh và tâm lý tiêu dùng vẫn còn mong manh và hiện vẫn tồn tại nhiều thách thức tài khóa, nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế của khu vực này sẽ tăng trong 2 năm tới. Tuy nhiên, sự khắc nghiệt của cuộc khủng hoảng làm nổi lên những lo ngại rằng tiềm năng tăng trưởng của khu vực này có thể sẽ giảm.

Mỹ Latinh cũng gây nhiều ngạc nhiên trong năm 2010, nhờ xuất khẩu gia tăng, thị trường việc làm hồi phục nhanh và nhu cầu tại thị trường Mỹ phục hồi trở lại. Các nhà xuất khẩu như Argentina, Peru, Brazil đã có những thành công đặc biệt và dự kiến sẽ có mức tăng trưởng GDP lần lượt 8,3%, 7,7% và 7,5% trong năm 2010. Tuy nhiên, triển vọng trong năm 2011 sẽ không khả quan và nhiều khả năng tăng trưởng sẽ chậm lại. Dự báo tăng trưởng của khu vực Mỹ Latinh sẽ giảm từ 5,2% năm 2010 xuống còn 3,6% năm 2011.

Tăng trưởng kinh tế tại khu vực Trung Đông và châu Phi năm 2010 đã được thúc đẩy nhờ giá dầu mỏ leo cao và nhu cầu nguyên liệu thô gia tăng ở Trung Quốc. Trong năm 2011, tăng trưởng của các khu vực này sẽ tiếp tục duy trì ở mức khoảng 4,5%, nhờ sản lượng dầu mỏ cao hơn, chi tiêu cho cơ sở hạ tầng nhiều hơn và giá cả hàng hóa cao hơn.

(tamnhin)