Giảm nhập siêu phải có bước đi cụ thể

TS. Bùi Trường Giang, Phó viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, mặc dù mức nhập siêu nêu trên thấp hơn so với mức 20% mà Quốc hội cho phép, nhưng vẫn trong xu hướng tăng và cao hơn so với nhiều năm trước đó (trừ năm 2008). "Thâm hụt thương mại chủ yếu xuất phát từ khu vực kinh tế trong nước", TS. Bùi Trường Giang nói.

Theo các chuyên gia, muốn giảm nhập siêu, trước tiên, cần tăng cường phát triển công nghiệp phụ trợ. Tuy nhiên, theo PGS.TSKH Võ Đại Lược (Trung tâm Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương), một trong những lý do khiến Việt Nam chưa thể phát triển được công nghiệp phụ trợ là chênh lệch tỷ giá còn quá cao.

"Với tỷ giá VND cao như hiện nay, các nhà đầu tư kinh doanh xuất khẩu các mặt hàng công nghiệp chế biến sẽ phải cân nhắc, lựa chọn địa điểm ở Việt Nam hay ở Trung Quốc. Và họ sẽ chọn Trung Quốc, vì giá đồng nội tệ thấp hơn tới 30% so với USD", PGS.TSKH Võ Đại Lược nói.

Tuy nhiên, theo TS. Bùi Trường Giang, Việt Nam không thể giảm nhập siêu bằng những chính sách đơn lẻ như hiện nay, bởi nhập siêu xuất phát từ mô hình tăng trưởng (chủ yếu phụ thuộc xuất khẩu), chứ không phải từ chính sách tỷ giá hay tiền tệ. Trong khi đó, muốn tăng xuất khẩu, vẫn phải tăng nhập khẩu các nguyên phụ liệu.

Các chuyên gia cũng cho rằng, không nên đặt kỳ vọng quá lớn vào việc giảm nhập siêu trong năm 2010 hay 2011. Bởi trên thực tế, giải "bài toán" nhập siêu cần có thời gian, giải pháp và bước đi cụ thể, mọi biện pháp "sốc" nhằm giảm nhanh thâm hụt thương mại sẽ gây nên những rủi ro trong trung và dài hạn.

Liên quan đến các giải pháp kiềm chế nhập siêu, TS. Nguyễn Hữu Từ, Phó chánh Văn phòng Trung ương Đảng cho rằng, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp như: gắn chương trình giảm nhập siêu với sản xuất các sản phẩm trong nước; ban hành chính sách khuyến khích phát triển công nghiệp phụ trợ; rà soát lại toàn bộ quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về thuế khi Việt Nam cam kết gia nhập, từ đó áp dụng biểu thuế nhập khẩu trong phạm vi cho phép để hạn chế đối với mặt hàng cần hạn chế nhập khẩu.

Đặc biệt, các ngân hàng cần hạn chế tối đa việc cho vay ngoại tệ để nhập khẩu các mặt hàng trong nước đã sản xuất được. Ngoài ra, cần áp dụng triệt để các quy định WTO để hình thành nhanh hàng rào phi thuế quan, bảo vệ sản xuất trong nước, kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu những mặt hàng xa xỉ, hàng có nguy cơ ô nhiễm môi trường…