Lại bài toán vùng nguyên liệu

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Sau những tháng bình ổn giá cả, từ đầu tháng 8 đến nay, thị trường nguyên liệu thức ăn chăn nuôi (TACN) trong nước lại “nổi sóng” do biến động nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Vấn đề ở chỗ nhiều DN chưa thể tăng giá TACN thành phẩm, bởi hàng tồn kho thì nhiều và sức tiêu thụ đang khá chậm.

Vẫn nhập “ào ào”

Hơn 2 triệu USD là số tiền nhập khẩu (NK) nguyên liệu TACN bình quân của nước ta trong những năm gần đây. Theo Hiệp hội TACN VN, riêng mặt hàng nguyên liệu chủ lực là khô dầu đậu tương, trong năm 2009 VN nhập 100% với trên 2,4 triệu tấn, bột cá 107.000 tấn. Các loại phụ gia như khoáng vi lượng cũng phải NK hoàn toàn do trong nước chưa sản xuất được. Ngô nguyên liệu là sản phẩm có thể cung cấp một phần từ vùng nguyên liệu trong nước, song năm ngoái vẫn phải nhập 1,2 triệu tấn. 6 tháng đầu năm nay, số NK ngô đã lên đến hơn 800.000 tấn và không có dấu hiệu dừng lại khi dự báo năm nay nước ta mất mùa ngô. Giá ngô trong nước đã đội từ 4.500đ - 5.400đ/kg trong một tháng nay.

Từ 2006 - 2009, nước ta NK gần 20 triệu tấn nguyên liệu TACN. Bảy tháng đầu năm 2010, kim ngạch NK nguyên liệu TACN đạt 1,3 tỉ USD, tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Việc ảnh hưởng trước biến động giá cả thị trường là điều không tránh khỏi. Khô dầu đậu tương đã tăng thêm 20USD/tấn, cụ thể tăng từ 420USD - 450USD trong vòng hai tháng nay. Hiện nước ta có khoảng 240 nhà máy chế biến TACN với tổng sản lượng TACN bình quân mỗi năm khoảng trên 9 triệu tấn. Theo Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT), lượng TACN trong nước chỉ đảm bảo 50% nhu cầu.

Vùng nguyên liệu: Vấn đề muôn thuở (?!)

Dù chịu mức giá NK nguyên liệu TACN cao, song không ít DN ngành TACN vẫn đang loay hoay khi hàng tồn kho đang ở mức báo động. Hiệp hội TACN lý giải, nguyên nhân là do chăn nuôi gặp nhiều khó khăn trước dịch bệnh và tiêu thụ. Bão lợn tai xanh hoành hành khiến hàng loại nông hộ “treo” chuồng, ngừng tái đàn. Giá một số thực phẩm như lợn, gà... cũng đang xuống thấp khiến việc chăn nuôi bị đình trệ khá nhiều. Hiện mức tiêu thụ TACN giảm tới 40% so với cùng kỳ. Báo cáo mới nhất của Tổng cục Thống kê cho thấy, chỉ số tồn kho ngành TACN trong tháng 6 so với tháng 5.2010 lên đến 103.2%.

Năm nào cũng NK nguyên liệu TACN ào ạt để đáp ứng nhu cầu trong nước, song việc mở rộng vùng nguyên liệu nội địa hầu như vẫn chưa được quan tâm thỏa đáng. Theo mục tiêu của Cục Chăn nuôi, ngành chăn nuôi tăng trưởng bình quân 8 - 10%/năm. Nhiều kế hoạch quy hoạch vùng nguyên liệu tập trung với quy mô lớn đã được vạch ra, song tiến độ thì quá ì ạch.

Còn quá nhiều vướng mắc trước mắt cần phải giải quyết như hạ tầng cơ sở giao thông, thủy lợi, điện lưới, đặc biệt ở các vùng nguyên liệu địa hình hiểm trở, vùng sâu, vùng xa. Về điều này, Chủ tịch Hiệp hội TACN - ông Lê Bá Lịch - cho hay: “Thiếu nguyên liệu trong nước vẫn là nguyên nhân xâu chuỗi của viêc biến động thị trường TACN. Trước mắt, các DN cần được tạo điều kiện tối đa để đối phó như luân chuyển ngoại tệ, vay vốn ưu đãi, giảm giá thành chi phí vận chuyển...”.

(Báo Lao Động)