Quy chuẩn về mở điểm bán lẻ thứ hai

Lần đầu tiên, Dự thảo Nghị định quy định về bán lẻ hàng hóa do Bộ Công thương xây dựng được đưa ra bàn thảo, trong đó phần quy định về ENT gây được sự chú ý nhiều nhất với  DN trong và ngoài nước.

Theo Dự thảo Nghị định này, việc kiểm tra ENT đối với các DN có vốn đầu tư nước ngoài sẽ căn cứ vào các tiêu chí số lượng cơ sở bán lẻ, sự ổn định của thị trường và mật độ dân cư. Trong đó, số lượng cơ sở bán lẻ được xem xét trên cơ sở số lượng của toàn bộ các cửa hàng, số lượng các cửa hàng cùng cấp độ, số cửa hàng kinh doanh cùng lĩnh vực… Sự ổn định của thị trường sẽ được xem xét dựa trên một công thức tính, nhằm chỉ ra sự ảnh hưởng của một cửa hàng mới được mở với các cửa hàng cùng kinh doanh mặt hàng tương tự trong một khu vực địa lý nhất định.

Các quy định cụ thể về mật độ dân cư cũng được đưa ra bàn thảo nhằm thống nhất tiêu chí mở cơ sở bán lẻ mới trên một địa bàn.

Điểm đáng chú nữa trong quy định kiểm tra ENT của Dự thảo Nghị định nói trên là, mỗi địa phương sẽ thành lập một hội đồng ENT do UBND tỉnh, thành phố quyết định. Trong trường hợp địa điểm dự kiến thành lập mới cơ sở bán lẻ thuộc thành phố, thị trấn gần địa phương khác, thì hội đồng này phải có ít nhất một thành viên do UBND tỉnh, thành phố tiếp giáp tham gia.

Tuy nhiên, dù Dự thảo Nghị định về bán lẻ hàng hóa đã thống nhất ENT theo tiêu chí chung, song việc cấp phép cũng phải phù hợp với quy hoạch của từng địa phương trong lĩnh vực thương mại. Dự thảo Nghị định này cũng quy định việc cấp phép hết sức chặt chẽ khi mà Hội đồng ENT phải có kết quả báo cáo UBND tỉnh và phải được gửi tới Bộ Công thương xem xét, chấp thuận.

Rõ ràng, quy định này sẽ khiến cho các địa phương không thể “tùy ý” quy định trong ENT và giúp các nhà đầu tư yên tâm hơn khi xin phép mở cơ sở bán lẻ (ngoài cơ sở thứ nhất).

Vấn đề ENT đã được nói tới nhiều trong vài năm trở lại đây, nhất là kể từ khi Việt Nam mở cửa thị trường bán lẻ (ngày 1/1/2009). Theo phản ánh của các nhà đầu tư nước ngoài, do không có những quy định về tiêu chí rõ ràng thống nhất xung quanh ENT, các DN khó tiếp cận với thị trường hơn. Ngay cả nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại, ông Trương Đình Tuyển (người từng kiên trì bảo vệ ENT trong khi đàm phán về việc mở cửa thị trường bán lẻ để Việt Nam tránh được sự thâm nhập ồ ạt của các nhà đầu tư vào lĩnh vực nhạy cảm này) cũng lo ngại rằng, việc để các địa phương cấp phép cho nhà đầu tư mở cơ sở bán lẻ  (ngoài cơ sở thứ nhất) trong khi chưa có sự thống nhất về tiêu chí trong cả nước thì sẽ dẫn tới tình trạng mỗi nơi làm một kiểu.

Song trước những quy định nói trên (nếu được thông qua), các địa phương sẽ có cơ sở để ra quyết định có cấp phép cho nhà đầu tư nước ngoài mở thêm cơ sở bán lẻ (ngoài cơ sở thứ nhất) trên địa bàn mình hay không.

Điều này cũng làm cho nhà đầu tư nước ngoài hết nghi ngại khi các cơ quan quản lý của Việt Nam đã rất minh bạch chính sách trong bối cảnh hội nhập và thực hiện các cam kết rất nghiêm túc.

Còn với các DN trong nước, quy định ENT được coi là chỗ tựa vững chắc để các DN lên kế hoạch chiếm lĩnh thị trường khi thoát khỏi nỗi ám ảnh các địa phương thường “ưu ái” hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài trong việc cấp phép thuộc lĩnh vực bán lẻ.