Xuất khẩu gạo: Tự hào hạt ngọc Việt

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

1.Năm 2009 đã qua. Việt Nam tiếp tục khẳng định ngôi vị xuất khẩu thứ hai thế giới với thành tích chưa từng có – vượt mốc 6 triệu tấn gạo xuất khẩu ra thế giới. Chạm đáy lạm phát, cả nhân loại tập hợp trí tuệ vào Hội nghị Copenhagen để sửa chữa sai sót khi đã đối xử không công bằng với thiên nhiên. Dịp này, Tạp chí Time (Hoa Kỳ) đã liệt kê 10 mặt hàng xuất khẩu nổi tiếng thế giới có nguy cơ chịu tác động của biến đổi khí hậu, trong đó, cùng với các mặt hàng có gốc từ nông nghiệp trên thế giới như: lúa mì Italia, mật ong Argentia, rau quả Tây Ban Nha, cây bông của Mali... và lúa gạo Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nhất. Không có tuyên bố chung Copenhagen và các thỏa thuận cũng chưa đạt được kết quả như mong muốn, nhưng, con người chắc chắn phải tự điều chỉnh hành vi sống, nếu không muốn tự hủy hoại mình và hơn ai hết, Chính phủ Việt Nam càng phải đau đáu điều này. Nếu không hàng triệu hecta (khoảng 40%) của vùng vựa lúa cả nước ĐBSCL sẽ chìm ngập.

2. Lùi lại những ngày cuối của tháng 11/2009 - khi sự kiện tôn vinh cây lúa, tôn vinh người làm ra hạt lúa, hạt gạo và cũng là dịp khẳng định vai trò to lớn của hạt gạo - Hạt Ngọc Việt - tại Festival Lúa gạo Việt Nam lần thứ nhất diễn ra tại tỉnh mới Hậu Giang. Từ kênh Xà No của miền Hậu Giang (gồm Vĩnh Long, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng), nơi xuất phát của tấn gạo đầu tiên xuất dương, nơi cây lúa, hạt gạo Việt Nam được ngợi ca và người làm ra hạt lúa, lần đầu tiên được tôn vinh xứng đáng. Dịp này, hầu như tất cả các tổ chức, nhà khoa học, DN và nông dân tham gia chuỗi kinh tế cây lúa, hạt gạo đều tề tựu về Vị Thanh – thị xã duy nhất trên cả nước có 30 km bờ kè kiên cố và đẹp mắt, vừa được Chính phủ công nhận đô thị loại III. Ngày khai mạc, tất cả các con phố của Vị Thanh đều náo nhiệt, chật cứng và khá trọn vẹn... “Mỗi mét vuông chứa 4 người thì đêm khai mạc thu hút vài trăm ngàn người” - nhân viên ủy ban tỉnh nhẩm tính...

Thành công của Festival Lúa gạo VN lần đầu tiên là điều khiến cho nhiều cán bộ Hậu Giang lâng lâng. Gặp lại người viết, vị lãnh đạo đầu tỉnh “thăm dò”: “Anh quan sát, nghe ngóng... thấy thế nào?”. “Chỉ ba chữ: rất, rất tốt!”, người viết “vắn tắt”. Quả thực, Hậu Giang đã làm tất cả mọi khách dự Festival cũng bất ngờ từ phút tiếp cận phà Hậu Giang trên đất Cần Thơ. Tất cả các xe lớn nhỏ có logo Festival Lúa gạo VN đều lưu thông thuận tiện, các CSGT đường bộ, đường thủy đều được “trang bị” nếp văn hóa phục vụ vui vẻ, hiệu quả. Có nhà báo vui miệng:“Có lẽ, ông Hai (Hai Phong Quang, Bí thư Tỉnh ủy) “kéo” cả 750 ngàn dân cư trong tỉnh cùng vào cuộc?”. Trừ 4 cuộc hội thảo tổ chức ở hội trường thị ủy, còn lại các sự kiện khác đều bố trí ngoài trời, ven bờ kênh Xà No, vô tình “kéo” cả thiên nhiên cùng vào cuộc.

Nhưng chính trong lo toan, trăn trở; nhà báo Nguyễn Văn Tuấn - Giám đốc Đài PT-TH Hậu Giang có phút xuất thần. Dàn dựng gần xong toàn bộ chương trình, còn tiết mục mở màn, anh vẫn chưa ưng ý. Bỗng trong lúc “ăn cơm tay cầm” - nhai bánh mỳ với nước suối – Tuấn quơ vội tờ giấy trắng và viết: “Về nơi cò bay thẳng cánh. Nghe đồng lúa reo. Hậu Giang – festival bến đợi. Hạt gạo Việt Nam, hương phù sa. Vị mồ hôi - ngọt ngào câu dân ca quê mẹ. Có đồng xanh, lúa vàng, trắng ngần hạt gạo”.

Tiếp mạch suy nghĩ, Tuấn tiếp tục “bật” ra những con chữ : “Bến Xà No - Festival điểm hẹn. Khơi nguồn thương hiệu VN. Hạt gạo quê ta, viễn du năm châu bốn biển”. Và thế rồi đến lượt nhạc sĩ Lê Nghiệp, người con của xứ Bạc Liêu, đã “thổi” nhạc vào thành tiết mục mở màn, làm cho đêm khai mạc càng lung linh mặt nước kinh Xà No.

3. Chiều cuối cùng của Festival, cuộc gặp mặt đầy đủ mọi ý nghĩa giữa “bốn nhà”: nhà nông, nhà khoa học, nhà DN và nhà quản lý. Đáng kể nhất là những câu chuyện của 50 nhà nông của nhiều tỉnh, thành trên cả nước “nói vo” tay đôi với các nhà khoa học hàng đầu ngành nông nghiệp. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thành Lập cho rằng, ông cũng hoàn toàn bất ngờ khi cái duyên cây lúa, hạt gạo quyện lại với nhau tại xứ xuất khẩu những hạt gạo đầu tiên của Nam Bộ, của VN lại có sức cuốn hút con người đến thế.

Trước đó, tại các hội thảo: “Kênh xáng Xà No-Con đường lúa gạo miền Hậu Giang”, “Lúa gạo Việt Nam-Xuất khẩu và hội nhập” và “Cây lúa Việt Nam” đều thu hút các nhà khoa học hàng đầu ngành trồng trọt cả ba miền, các chuyên gia nhà quản lý, các nhà DN và nhiều nông dân tiêu biểu. Đông đảo cử tọa khó quên bài tham luận của GS TS Bùi Chí Bửu - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nông nghiệp miền Nam đã tái hiện bức tranh văn hóa lúa nước từ cuối thời kỳ văn hóa Hòa Bình, đến văn hóa Bắc Sơn ở thời kỳ đồ đá mới... Rồi văn hóa Cầu Sắt (Xuân Lộc, Đồng Nai) với rìu vai xuôi, rìu tam giác, cuốc móng trâu, đục, dao đá có hình bán nguyệt (dao liềm, dao hái) đặc biệt là công cụ để thu hoạch lúa...

Lịch sử trồng lúa Việt Nam gắn liền với phát triển đê điều, thủy lợi. Kỹ thuật cấy lúa đã được chứng minh có từ thời Vua Hùng. Chuyện cổ Sơn Tinh, Thủy Tinh là việc minh chứng cho việc chăm lo thủy nông của người xưa. Năm 2000, diện tích lúa được tưới chiếm 65%, và đạt 85% hiện nay; đó là tiền đề quan trọng cho sự gia tăng năng suất lúa. Và ngày nay, khi năng suất và diện tích trồng lúa của VN đang đứng ở nhóm nước sản xuất hàng đầu thế giới, chúng ta đang hướng đến phát triển giống lúa có phẩm chất gạo ngon, đáp ứng thị hiếu người dùng...

4. Những ngày cuối năm 2009, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 63/NQ-CP về đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và nâng cao thu nhập người nông dân lên 2,5 lần so hiện nay và đến năm 2030 phải bảo đảm đủ nguồn cung ứng lương thực với sản lượng cao hơn tốc độ tăng dân số; chấm dứt tình trạng thiếu đói lương thực, nâng cao chất lượng bữa ăn. Để đạt tới các mục tiêu trên, Chính phủ cũng đề ra hàng loạt nhiệm vụ, giải pháp, trong đó nêu rõ về quy hoạch đất lúa. Theo đó, để đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 diện tích đất lúa cần phải giữ là: 3,8 triệu ha, trong đó: 3,2 triệu ha đất lúa sản xuất hai vụ trở lên, có thủy lợi hoàn chỉnh.

Và niềm tin về hạt ngọc Việt tràn căng trong lồng ngực - chỉ muốn hét to cho thỏa!

(Theo Huy Bình // Diễn đàn doanh nghiệp)