Điều kỳ diệu của tình yêu

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Tình yêu làm thế giới chổng vó lên trời, nhưng liệu tình yêu có thể hạ áp huyết, loại bỏ trầm cảm hoặc giúp vết thương nhanh lành miệng?

Thật đáng ngạc nhiên, khoa học trả lời “Có thể” với tất cả câu hỏi. – Có “nửa thứ hai” chúng ta dễ xoay sở hơn với stress, bởi không ai khác có thể mang lại cho chúng ta sự hỗ trợ tình cảm hay lời khuyên, bảo vệ chúng ta bằng cách này trước những hậu quả tiêu cực của stress – GS Julianne Holt-Lunstad, chuyên gia Tâm lý (Đại học Brigham Young) khẳng định. Đã hơn 10 năm nhà khoa học Vương quóc Anh nghiên cứu mối quan hệ giữa con người với nhau và tác động của nó với sức khỏe.

Đa số các nghiên cứu liên quan tích cực của tình yêu đến những khía cạnh sức khỏe tập trung vào hôn nhân. Năm 2007 Bộ Y tế Mỹ công bố bản tường trình 68 trang về chủ đề tác động của hôn nhân đến sức khỏe con người. Theo đó những người có vợ (chồng) nhìn chung sống hạnh phúc, có tuổi thọ cao hơn, uống rượu ít hơn, thậm chí ít phải gõ cửa bác sĩ hơn hẳn so với đồng tuế sống độc thân. – Dĩ nhiên chúng ta hiểu rõ, không phải tất cả những người có hôn nhân đều hạnh phúc – GS Holt-Lunstad nhấn mạnh. Rất ít trong hàng ngàn công trình nghiên cứu liên quan đến hôn nhân cũng phân tích chất lượng mối quan hệ. – Tôi biết có thể bẩy trong số đó – GS Holt-Lunstad nói tiếp.

Cũng vì thế chính nhà khoa học quyết định kiểm tra những mối liên kết giữa tình yêu và sức khỏe. Năm 2008 bà đã nghiên cứu ảnh hưởng của hôn nhân đến áp huyết. Kết quả cho thấy, những người sống trong hôn nhân hạnh phúc có áp huyết thấp hơn so với đồng tuế sống cô đơn. Tuy nhiên những người sống trong mối quan hệ hôn nhân bất hạnh có áp huyết cao hơn hẳn đồng tuế thuộc hai nhóm còn lại. Vậy nên tối thiểu về phương diện áp huyết, thà sống cô đơn còn hơn hôn nhân bất hạnh.

Như kết quả nhiều nghiên cứu, các cặp vợ chồng yêu nhau thường khuyến khích lẫn nhau duy trì lối sống có lợi cho sức khỏe, như thuyết phục nhau cùng tập thể dục hay quan tâm giữ vệ sinh răng miệng và tránh xa những thói quen làm hai sức khỏe như lạm dụng thuốc lá, lạm dụng bia rượu. GS Holt-Lunstad nói thêm, hôn nhân hạnh phúc mang lại cho con người cảm giác cuộc sống có ý nghĩa và mục đích – yếu tố xui khiến con người nên quan tâm đến sức khỏe và giảm thiểu thiên hướng thực hiện những hành động mạo hiểm.

Trái lại GS Arthur Aron, chuyên gia Tâm lý xã hội (Đại học Stony Brook ở New York) đã dành sự nghiệp của mình cho nỗ lực giải mã những cơ chế khoa học của tình yêu. Với sự trợ giúp của thiết bị cộng hưởng từ chức năng (fMRI) nhà khoa học Mỹ nghiên cứu não bộ con người ở những giai đoạn khác nhau của mối quan hệ: khi hai người mới yêu nhau, khi sống trong hôn nhân đã thời gian dài hoặc thời điểm đã chia tay nhau.

Giống như trúng số độc đắc

Cho dù đa số thí nghiệm của GS Aron thực hiện với những nhóm không lớn, chỉ 15-20 người, song tất cả đều cho thấy cảm giác tình yêu khởi động trung tâm thú vị trong não bộ liên quan đến hoạt động của dopamin. Dopamin là chất dẫn xuất thần kinh mạnh, giải phóng trong con người cảm giác thú vị và động lực hoạt động. Cơ thể tiết ra dopamin – khi con người rơi vào bối cảnh bị kích động cực mạnh, thí dụ trúng số độc đắc hoặc sử dụng ma túy.

Trong bài viết của mình công bố trên tạp chí “Social Cognivite and Affective Neuroscience” số tháng Giêng, GS Aron đã công bố những ảnh chụp city não bộ 17 người đã sống trong hôn nhân trung bình 21 năm với ảnh chụp não bộ 17 người (10 phụ nữ và 7 nam giới, tuổi trung bình 21) mới yêu nhau, thực hiện năm 2005. Kết quả, Trong não bộ cả hai nhóm đều hoạt động tích cực những trung tâm thú vị liên quan đến dopamin. Tuy nhiên có chi tiết thú vị: trong não bộ những người mới yêu những địa bàn não bộ liên quan đến tình trạng lo lắng, ám ảnh và căng thẳng cũng cho thấy hoạt động tích cực. – Khi bạn yêu người nào đó và đối tượng biết mất khỏi tầm nhìn của bạn trong 5 phút, bạn sẽ lo lắng đặt câu hỏi, liệu có chuyện gì bất trắc xảy ra, hoặc đối tượng đã tìm được người nào khác – GS Aron giải thích. Trái lại việc ôm ấp và cầm tay nhau sẽ giải phóng oksytocyne, hợp chất cắt giảm nồng độ các hormone stress trong cơ thể, hạ áp huyết, cải thiện tính khí và gia tăng khả năng đề kháng với đau đớn, như kết quả các nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ (Đại học Bắc Carolina ở Chapel Hill) đã khẳng định.

Tình yêu không chỉ mang lại cho chúng ta hạnh phúc, mà cũng làm cho chúng ta ít bị cảm cúm hơn. Các nhà khoa học thuộc Đại hoc Carnegie Mellon ở Pittsburgh đã tiến hành nghiên cứu 334 tình nguyện viên khỏe mạnh lứa tuổi 18-54. Những người trong số họ hay có những trải nghiệm tích cực, như hạnh phúc trong tình yêu, hài lòng và thoải mái với cuộc sống chứng tỏ sức đề kháng lớn hơn với cảm cúm so với đồng loại thường bị căng thẳng, thù địch hoặc trầm cảm.

Tình yêu mang lại sức sống

Hôn nhân hạnh phúc cũng có thể đẩy nhanh tốc độ mau lành vết thương, thực tế đã được các nhà khoa học Mỹ (Đại học bang Ohio) chứng minh năm 2005. Kết quả nghiên cứu khẳng định: 30 phút trò chuyện tích cực, động viên lẫn nhau của vợ chồng phát huy tác dụng đẩy nhanh khả năng mau lành vết thương của họ tối thiểu 24 giờ so với bình thường. Hai chuyên gia bệnh học – GS Jan Kiecolt-Glaser và Ronald Glaser cho 42 cặp vợ chồng tiếp xúc với loại hóa chất khiến trên cánh tay họ xuất hiện những mụn nước nhỏ. Tiếp theo nhà khoa học khuyến khích họ giải quyết với nhau “những vấn đề mâu thuẫn đã lâu không thể hòa giải”. Thời gian sau, tất cả lại bị làm nổi mụn - trong cuộc gặp gỡ thứ hai, nhưng lần này mọi người được khuyến khích tiến hành trò chuyện vui vẻ “tràn ngập tình yêu đôi lứa”. So sánh quan sát bí mật ghi được sau hai cuộc, thời gian lành miệng mụn nhọt lần thứ hai nhanh hơn lần đầu 24 giờ!

Tình bạn hỗ trợ đắc lực

GS Holt-Lunstad và đồng nghiệp của bà đã phát hiện ra rằng, mối tình cảm đằm thắm với bạn bè, gia đình, hàng xóm láng giềng hoặc đồng nghiệp gia tăng cơ may sống thêm 50%. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành phân tích thông tin thu thập trong thời gian triển khai 148 công trình nghiên cứu với sự tham gia của 309 ngàn người. Kết quả phân tích chứng minh, mối quan hệ xã hội tốt đẹp cũng có tác dụng tích cực với sức khỏe tương tự như người nghiện thuốc lá cai nghiên thành công và thậm chí còn hiệu quả hơn tập luyện thân thể.

Cũng cần ghi nhận chi tiết: tâm trạng thất vọng vì tình yêu cũng kéo theo những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe. – Việc bị khước từ hoặc tình yêu không được đáp lại là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các hành động tự tử và ngã bệnh trầm cảm trong giới trẻ - GS Aron nhấn mạnh. Ly hôn có thể làm suy nhược sức khỏe theo cách bi thảm đến mức nạn nhân có thể không có cơ may hồi phục. Những nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ được công bố năm 2009 trên tạp chí “Health and Social Behavior” cho thấy, tỷ lệ mắc các bệnh mạn tính như các bệnh liên quan đến tim, tiểu đường và ung thư trong những người đàn ông góa vợ hoặc phụ nữ góa chồng vì ly hôn cao hơn 20% so với đồng loại có vợ, có chồng. Nỗ lực hôn nhân lần hai chỉ có thể giúp họ cải thiện một chút tình hình, song không giải quyết toàn bộ rắc rối.

(Theo Đào Hà  // tri Thức Trẻ)