Axit uric máu tăng gây ra hàng chục bệnh hiểm

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Ngoài việc gây bệnh gout (gút), tình trạng tăng axit uric máu có thể gây tổn thương cho nhiều cơ quan như mạch máu, tim, mắt, màng não, cơ quan sinh dục...

Bàn chân của bệnh nhân bị gout cấp

Nếu như cách đây 2 thập niên, tình trạng tăng axit uric trong người dân Việt Nam ước tính chỉ 1% - 2% thì hiện nay, con số đó đã cao hơn nhiều. Ước tính khoảng trên 8 triệu người Việt Nam lâm vào tình trạng này.

Bác sĩ Thái Thị Hồng Ánh, Trưởng Khoa Nội cơ xương khớp Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, TPHCM, khẳng định, tình trạng tăng axit uric máu trong cộng đồng hiện khá phổ biến. Bằng chứng là mỗi tuần bệnh viện tiếp nhận điều trị vài chục ca bệnh gút (biểu hiện thường gặp của tăng axit uric), trong khi trước đây chỉ có vài chục ca/năm.

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng, Trung tâm Oxy Cao áp TPHCM cho biết, axit uric là phế phẩm của quá trình phân hủy chất đạm purin và được tống xuất khỏi cơ thể qua đường tiểu. Việc tăng nhập purin hoặc giảm thải axit uric đều dẫn đến tăng axit uric trong máu. Có hai yếu tố thuận lợi dẫn đến điều này.

Đầu tiên là di truyền, một số đối tượng có thể trạng dễ bị rối loạn chức năng phóng thích axit uric qua đường tiểu. Thứ hai là yếu tố môi trường, phổ biến nhất là việc ăn uống quá nhiều chất đạm purin, có trong da gà, đồ lòng, giò heo, nạm bò, lươn, cá biển (đặc biệt là cá mòi, cá nục), thịt rừng (đa số), lạp xưởng.

Theo nhiều chuyên gia dinh dưỡng, purin trong thực phẩm không trực tiếp gây hại mà chỉ trở thành độc chất khi ăn kèm với mỡ động vật. Cơ chế gây bệnh ở đây là chất béo ngăn cản quy trình bài tiết axit uric qua đường tiểu.

Khi phân tích thói quen của những người có tăng axit uric máu, bác sĩ Hoàng nhận thấy họ có 2 thói quen tai hại, là uống ít nước (không đủ 1,5 lít/ngày) và nhịn tiểu (bận làm việc). Điều này có thể lý giải phần nào hiện tượng dù không sử dụng nhiều thực phẩm có purin, nhưng họ vẫn bị tăng axit uric.

Theo bác sĩ Hồng Ánh, việc tăng axit uric máu có thể gây tổn thương ở nhiều cơ quan. Nếu chúng kết tủa và lắng đọng ở tim mạch thì gây viêm mạch máu, viêm màng ngoài tim; ở vùng đầu gây ra viêm kết mạc, viêm mống mắt, viêm tuyến mang tai, viêm màng não. Nếu kết tủa ở vùng sinh dục, các tinh thể uric gây viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt. Ở thận, chúng gây sỏi urat...

Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là bệnh gout, do axit uric kết tủa thành sạn trong khớp, dẫn đến hiện tượng viêm khớp (sưng, nóng, đỏ, đau) tái phát nhiều lần trong suốt đời. Khi mới bị, cơn đau rất thưa, cách 6 tháng, 1 - 2 năm hay hơn nữa. Nhưng sau vài năm, cơn đau sẽ ngày càng gần lại, dẫn đến biến dạng khớp ở bàn tay, bàn chân...

Theo một nghiên cứu tại Hà Lan trong năm qua, người ta ghi nhận những bệnh nhân gút tuổi trung niên thường dễ bị tăng huyết áp (nguy cơ 43%), tăng cholesterol trong máu (5%) và tiểu đường (hơn 50%). Vì thế, các chuyên gia về khớp có một nhìn nhận mới: gút là dấu hiệu sớm của các bệnh tim mạch!

Giảm đau trong bệnh gút bằng cây trái

Người có bệnh gút phải uống thuốc giảm đau suốt đời, nhưng dù thuốc có tốt đến mấy thì cũng gây ra tác dụng phụ. Để ngăn ngừa điều này, người ta có thể dùng đến một số rau, trái cây có tác dụng giảm đau. Hàm lượng chất giảm đau trong rau trái tuy không đủ để gây tác dụng phong bế cảm giác đau một cách tức thời, nhưng nếu biết cách áp dụng cùng lúc với dược phẩm thì sẽ hỗ trợ tác dụng giảm đau bằng cơ chế cộng hưởng.

Đứng đầu là cam, mận Đà Lạt, chanh, đậu Hà Lan, cà chua, sơ-ri, nấm mèo, hoặc nếu có điều kiện hơn thì dùng nho, táo tây, nấm đông cô.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng Ấn Độ, hai thức ăn rất tốt cho người bị gout là dưa leo và giấm. Món dưa leo thái lát trộn dầu giấm với chút củ hành và tỏi, nêm bằng muối tiêu có thêm chút mật ong (theo đúng công thức của ngành y học cổ truyền Ấn Độ Ayurveda) nên luôn có trên bàn ăn. Dưa leo và giấm có tác dụng ngăn chặn phản ứng thoái biến chất đạm purin, đồng thời làm tăng bài tiết axit uric.

Nếu chỉ chọn một dạng thực phẩm đóng vai trò chủ chốt trong chế độ dinh dưỡng của người bị gout thì khoai tây là số một! Con người đã có kinh nghiệm dùng khoai tây cho người bị viêm khớp từ thời thượng cổ. Bệnh nhân gout nên tập ăn mỗi ngày vài củ khoai tây luộc vừa chín (tránh luộc quá lâu vì làm thất thoát vitamin C).

Tại Việt Nam, một hướng đi khác để giảm lượng acid uric trong máu hiệu quả, đồng thời giúp tránh các tác dụng phụ đã được chú ý: Đó là tăng cường khả năng đào thải chất này của thận kết hợp với ăn kiêng. Có nhiều loại cây dân gian được để mắt, trong đó cây tơm trơng (tên đầy đủ: Tơm trơng Atao Nenso), đặc biệt sau khi có ghi nhận tích cực việc sử dụng tơm trơng để tăng khả năng làm việc của thận của đồng bào Tây Nguyên; tiếp đó là kết quả nghiên cứu tích cực về tơm trơng của trường Đại Học Huế và Đại học Dược Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo kết quả nghiên cứu này, cây Tơm Trơng có định lượng alcaloid, phytosterol cao. Phytosterol có một số tác dụng quan trọng: giảm cholesteron máu, giảm acid uric, chống oxy hoá, chống loét, chống nấm, chống xơ vữa động mạch, làm bất hoạt những chất độc tế bào, điều hoà miễn dịch, kháng ung thư, cải thiện lưu thông tuần hoàn và mạch vành tim, gan... Như vậy, tơm trơng vừa giúp giảm tác dụng của chất béo tránh hình thành axit uric, vừa tăng cường đào thải axit đã hình thành qua thận.

Tơm trơng còn có 15 thành phần vô cơ và nguyên tố vi lượng như: Li, Mg, Al, K, Ca, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, As, Ce, No… Trong đó magie cần thiết cho quá trình đường phân, kẽm giúp tăng sinh lực, selen bảo vệ tế bào, lithi cân bằng tâm lý... .

Đây là một tin mừng cho nhóm bệnh nhân gout. Theo kết quả nghiên cứu này, tác dụng bổ thận đáng ngạc nhiên của Tơm trơng sẽ giúp khả năng đào thải acid uric của thận được phục hồi và duy trì ổn định.

Kết quả nghiên cứu trên đã được Công ty Dược Hoa Sen áp dụng trong Hoàng Tiên Đan. Để tăng tác dụng của Tơm trơng trong điều trị gout, nhà sản xuất còn nghiên cứu kết hợp tơm trơng với  hai vị Khúc khắc và Dâm dương hoắc.

Đây là những vị thuốc chủ trị khu phong, trừ thấp, lợi gân cốt, giải độc do thủy ngân, tẩy độc cơ thể, giảm đau xương khớp, khỏe gân cốt, làm ra mồ hôi. Vì vậy Hoàng Tiên Đan có thể vừa giúp giảm đau, giảm trừ axit uric một cách tự nhiên thông qua tăng cường khả năng làm việc của thận, đồng thời tẩy độc cơ thể, khoẻ gân cốt, tăng cường sinh lực cơ thể.

Theo các dược sỹ tham gia bào chế Hoàng Tiên Đan, sản phẩm này không chỉ giúp  tăng khả năng đào thải acid uric qua thận mà còn hỗ trợ người bị gout giải quyết được vấn đề khó khăn thứ nhì sau cơn đau, đó là chế độ ăn kiêng trong điều trị.

Hoàng Tiên Đan giúp bệnh nhân không phải kiêng đột ngột mọi nguồn thực phẩm giàu đạm mà có thể giảm dần lượng thức ăn chứa hàm lượng purin và đạm cao, theo một lộ trình phù hợp với thể trạng. Làm được như vậy sẽ tránh được sốc cho cơ thể do thiếu đạm đột ngột mà vẫn  duy trì tỉ lệ axit uric ở ngưỡng an toàn. Đây là hướng điều trị mới, phù hợp với hầu hết thể trạng bệnh nhân và lộ trình điều trị gout khoa học.

Sản phẩm này được phân phối bởi Công ty Dược Phẩm Phú Hưng. Độc giả có thể gọi tới số 04.3995.3167 (trong giờ hành chính) để được tư vấn thêm.

(Theo Tienphong Online)