Sữa là thực phẩm giàu dinh dưỡng vì cung cấp một lượng lớn dưỡng chất tương ứng với năng lượng tiêu thụ. Trong sữa chứa nhiều vitamin, chất đạm, chất khoáng...
"Tuy nhiên, tùy thuộc vào độ tuổi, tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe của từng người mà chọn loại sữa sử dụng khác nhau", TS.BS. Trần Thị Minh Hạnh (Trưởng khoa Dinh dưỡng cộng đồng, Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM) khuyên.
Ở trẻ em
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sữa mẹ là thức ăn phù hợp nhất. Vì vậy nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Sữa mẹ có protein thấp, đạm trong sữa mẹ có tỉ lệ whey/casein cao nên dễ hấp thu. Ngoài ra, sữa mẹ còn chứa nhiều carbohydrate (7%) so với 4,8% CH trong sữa bò; lượng vitamin A, C và B12 cũng cao hơn sữa bò. Vì lý do nào đó, nếu trẻ không được bú mẹ thì phải được bú bằng sữa bột công thức (được chế biến từ sữa bò) phù hợp tháng tuổi của trẻ. Đến tuổi ăn dặm trở đi, trẻ cũng cần được cung cấp sữa ít nhất là 50% nhu cầu năng lượng và dưỡng chất.
Sữa bò tươi không phù hợp cho trẻ dưới 12 tháng vì các dưỡng chất không cân bằng đối với nhu cầu của trẻ. Những sản phẩm từ sữa như phô mai, bánh flan có thể bổ sung trong bữa ăn cho trẻ từ 6 tháng trở lên. Từ 12 tháng, trẻ có thể uống được sữa tươi hoặc sữa bột cho trẻ trên 12 tháng.
Trẻ nên dùng sữa có chất béo toàn phần cho đến tối thiểu là 2 tuổi để nhận đủ năng lượng và chất béo cần để tạo tế bào thần kinh. Sau 2 tuổi, tùy tình trạng dinh dưỡng, trẻ có thể chuyển sang uống sữa giảm béo như thức uống chính kéo dài đến khi trẻ ăn được các thức ăn khác một cách cân bằng và tăng trưởng tốt. Không nên cho trẻ uống sữa gầy hoặc chỉ có 1% chất béo tối thiểu đến lúc trẻ được 5 tuổi vì trẻ sẽ không nhận đủ vitamin A và không đủ năng lượng cho trẻ.
Trẻ 1-3 tuổi nên uống tối thiểu 400ml sữa tươi mỗi ngày để nhận đủ 500mg canxi theo nhu cầu của trẻ.
Trẻ 4-6 tuổi cần 500ml sữa (cung cấp khoảng 600mg canxi). Trẻ 7-9 tuổi cần 600ml sữa (cho khoảng 700mg canxi).
Trẻ tuổi vị thành niên 10-18 tuổi có nhu cầu canxi là 1.000mg/ngày (tương ứng 850ml sữa tươi - khoảng 4 ly). Tuy nhiên, trẻ có thể uống ít hơn và dùng thêm các thực phẩm giàu canxi khác như tôm tép, cá nhỏ, rau xanh, đậu hũ…
Phụ nữ mang thai và cho con bú
Sữa dành cho phụ nữ mang thai giúp cung cấp lượng canxi cần thiết cho sự phát triển xương và răng của thai nhi. Nên tránh dùng sữa chưa qua tiệt trùng.
Phụ nữ mang thai và cho con bú cần 1.000mg canxi/ngày, tương ứng 850ml sữa tươi. Một số loại sữa dành cho phụ nữ mang thai bổ sung khoảng 1.000mg canxi/100g sữa - tương ứng 250mg canxi/100ml sữa pha. Do đó, nếu uống khoảng 400ml sữa này mỗi ngày sẽ nhận đủ nhu cầu canxi.
Người trưởng thành
Cần 700mg canxi/ngày, nên uống 2 ly sữa mỗi ngày (loại sữa dành cho người trưởng thành) kết hợp với chế độ ăn giàu canxi.
Người cao tuổi
Nhu cầu canxi ở người 50 tuổi trở lên là 1.000mg/ngày. Nên chọn sữa giảm béo, ít đường và tăng cường canxi.
Người có bệnh mãn tính
Người có bệnh mãn tính như béo phì, cao huyết áp, đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa mỡ, tăng cholesterol máu nên chọn sữa không béo, không đường.
Người kém dung nạp đường lactose
Người kém dung nạp đường lactose nên chọn sữa không có đường lactose.
(Theo tinsucKhoe.com)