"Liệu pháp máy móc"

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Lần tới, khi bước vào nhà bếp, bạn hãy dành chút ít thời gian “thưởng thức” các đồ dùng của mình. Hãy hòa mình với máy xay sinh tố. Hay cất tiếng ngân nga cùng tiếng “rên” nho nhỏ phát ra từ tủ lạnh. Theo Kelly Dobson, nhà nghiên cứu làm việc ở Phòng thí nghiệm truyền thông thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT – Mỹ), làm như vậy có thể giúp ích cho tinh thần và sức khỏe của bạn. Tiến sĩ Dobson gọi đó là “liệu pháp máy móc” (machine therapy) hay những tác động của máy móc lên cuộc sống thường ngày.

“Liệu pháp máy móc nhìn chung liên quan đến việc khám phá những tác động sâu rộng - thường ở dạng tiềm thức - mà máy móc mang lại trong sinh hoạt đời thường của chúng ta. Đó là những khía cạnh bên lề của máy móc chứ không phải công năng của chúng”, Dobson cho biết. “Tại sao cần cẩu lại có sức hút đối với trẻ con? Tại sao chúng ta có thể đứng nhìn nó hàng giờ? Cái gì thuộc về nó lay động được chúng ta? Có nhiều vật dụng cá nhân như điện thoại di động, thiết bị hỗ trợ cá nhân kỹ thuật số (PDA), máy hát MP3... đang làm thay đổi cách thức chúng ta nghĩ về khả năng cũng như các mối quan hệ của bản thân. Công nghệ mang lại cho chúng ta khả năng siêu đẳng nhưng cũng đồng thời hạn chế chúng ta thể hiện tâm lý tình cảm của mình”, Dobson phát biểu khi giới thiệu “Liệu pháp máy móc” tại Hội nghị công nghệ Pop!Tech thường niên tại bang Maine gần đây.

Andrew Zolli, nhà tổ chức Pop!Tech, cho rằng lý do ông mời chuyên gia trẻ Dobson tham gia là vì nghiên cứu của cô thể hiện chủ đề “khan hiếm và thừa thãi” của hội nghị theo cách tinh tế nhưng gây ấn tượng mạnh. Theo ông, khan hiếm và dư thừa không chỉ là vấn đề của ngành lương thực và năng lượng mà còn dùng để nói đến sự chú ý của con người. “Một trong những vấn đề của công nghệ truyền thông là ngay cả khi chúng thành công (trong việc phục vụ nhu cầu của con người), người dùng vẫn có thể rơi vào tình trạng tê liệt hoặc khan hiếm tâm lý. Chúng ta trở nên lệ thuộc vào điện thoại di động. Chúng có sức cám dỗ đến mức áp đảo đời sống tâm lý của chúng ta, làm chúng ta ít biểu hiện bản ngã của mình”.
Zolli cho rằng nghiên cứu của Dobson đã đánh tan quan niệm lâu nay cho rằng quan hệ giữa con người và máy móc là quan hệ một chiều. Thay vì đồng tình với suy nghĩ rằng máy móc chỉ phục vụ con người, nghiên cứu của Dobson chứng minh mối quan hệ cộng hưởng giữa con người và máy móc. Các thử nghiệm của Dobson được thiết kế nhằm làm cho con người nhận thức hơn về cách thức máy móc hòa nhập với con người, gián tiếp thể hiện và giao tiếp với con người. Chẳng hạn, chiếc máy xay sinh tố hiệu Osterizer hồi thập niên 1950 được Dobson cải tiến và đặt tên là “Blendie” (Máy xay sinh tố biết nói) được điều khiển bằng giọng nói và có thể tự động xay khi người dùng bắt chước âm thanh chói tai đặc trưng của máy xay sinh tố. Mục đích của việc tạo ra Blendie là khuyến khích con người học “ngôn ngữ” của máy xay sinh tố và dễ dàng chấp nhận việc sống chung với những tiếng ồn khó chịu.

Một phát minh khác của Dobson là ScreamBody. Khi mang chiếc máy trùm từ đầu xuống ngực này, người dùng sẽ có một không gian di động để thoải mái la hét mà không sợ người khác nghĩ rằng thần kinh mình có vấn đề. Ý tưởng sáng chế ra ScreamBody đến với Dobson trong một lần cô đi ngang qua chiếc búa khoan đang phát ra âm thanh chát chúa, khi đó cô thử hét toáng lên và nhận ra không ai nghe được tiếng của mình. Dobson thích thú với sự giải tỏa tâm trạng kiểu đó. Mỗi lần gặp chuyện buồn bực và không thể la hét được, bạn hãy hét vào ScreamBody. Máy có chức năng ghi lại tiếng thét của bạn để sau này bạn có thể “thưởng thức” lại. Dobson hy vọng khi “kết bạn” với ScreamBody, chúng ta sẽ trở nên thoải mái hơn trong việc kiểm soát tâm trạng và dần dần không còn phải nhờ đến liệu pháp này.

Tại Pop!Tech, Dobson cũng trình làng Omo, chiếc máy hình quả trứng. Khi được áp vào ngực của bạn, Omo có thể cảm nhận nhịp thở và đối chiếu nhịp thở lúc đó với nhịp thở bình thường của bạn. Dần dà nó xoa dịu tâm trạng của bạn bằng cách ảnh hưởng đến nhịp thở.

(Theo báo Cần Thơ)