Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng - chuyện luôn "nóng"

Chẳng phải đến bây giờ, khi mà các cơ quan chức năng đã vào cuộc, các phương tiện thông tin đại chúng thường xuyên cập nhật tin tức thì mọi người mới biết mình bị "móc túi" một cách công khai, êm thấm.

Khi mà xe máy là phương tiện di chuyển chính, việc đổ xăng diễn ra hàng ngày, người ta chỉ cần nhìn côngtơmét là có thể biết một cách tương đối cây xăng nào đong đủ, cây nào đong thiếu... Tuy nhiên, vì nhiều lý do mà người tiêu dùng đã tặc lưỡi bỏ qua và vô hình trung chúng ta tiếp tay cho sự gian lận kéo dài và ngày càng lan rộng.

Thủ đoạn nhiều như "bí kiếp''

Gian lận thương mại xăng dầu đã trở thành vấn đề "nóng". Trong 3 năm (2005 đến 2008), 63 chi cục quản lý thị trường kiểm tra 9.567 vụ liên quan đến vi phạm trong kinh doanh xăng dầu, xử phạt hành chính gần 9,7 tỷ đồng, đã có 28,8% trên tổng số 4.500 điểm bán lẻ có biểu hiện vi phạm. Đáng chú ý nhất tại Đà Nẵng, khi Quản lý thị trường kiểm tra đột xuất 8 cơ sở kinh doanh xăng dầu, cả 8 cơ sở đều vi phạm.

Ông Nguyễn Hùng Dũng, Cục trưởng Cục Quản lí thị trường, Bộ Công thương, bày tỏ: "Việc xử phạt hành vi gian lận thương mại áp dụng Nghị định 95 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đo lường và chất lượng sản phẩm hàng hóa thường kèm theo điều kiện "gây thiệt hại cho người tiêu dùng" mới xử phạt, mà việc chứng minh này nhiều khi khó khả thi".

Ông Nguyễn Công San, Đội trưởng Đội 1, Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, cho biết các hình thức gian lận ngày càng tinh vi, phổ biến là lắp "chíp" điện tử vào thiết bị đo làm sai lệch đồng hồ. Những cửa hàng kinh doanh xăng dầu pha xăng A83 bán với giá A92; sử dụng phương tiện đo không dấu, không tem kiểm định hoặc hết thời hạn hiệu lực thì nhiều không đếm xuể.

Theo ông Dũng, các hành vi gian lận tại các cây xăng có thể coi là tội lừa dối khách hàng. Nhưng rõ ràng quy định pháp luật về vấn đề này còn nhiều kẽ hở khiến các hành vi gian lận sinh sôi như "nấm sau mưa".

Khôn ngoan chẳng lọ thật thà

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng luôn là chuyện “nóng”. Theo bà Đinh Thị Mỹ Loan, Phó Chủ tịch Hiệp hội bán lẻ Việt Nam, hiện trạng trên đòi hỏi phải có cách tiếp cận mới trong lĩnh vực bảo vệ người tiêu dùng, trong đó có việc hoàn thiện pháp luật về bảo vệ quyền lợi người dùng, với trọng tâm là xây dựng Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Đến thời điểm này, Dự án luật này đã được Quốc hội đưa vào chương trình xây dựng pháp luật và đang được các cơ quan hữu quan triển khai rất tích cực với mục tiêu là ban hành vào năm 2010.

Dư luận kỳ vọng rằng dự luật sẽ quan tâm đặc biệt đến việc giáo dục người tiêu dùng, bảo đảm an toàn sản phẩm, bảo đảm phương tiện kiểm nghiệm và xác nhận độ an toàn, chất lượng của hàng hóa và dịch vụ thiết yếu, bảo đảm khiếu nại của người tiêu dùng được xem xét, giải quyết thỏa đáng và được bồi thường trong trường hợp quyền lợi của họ bị vi phạm.

Về phía Bộ Công thương, bộ sẽ tập trung chống xuất lậu xăng dầu và kiểm tra các quy định về giá trên thị trường nội địa. Đối với hành vi gian lận trong kinh doanh xăng dầu gây thiệt hại lớn được phát hiện thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo giao cho UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở công thương thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh. Trước mắt là xử lý hành chính, khi tìm được dấu hiệu tội phạm sẽ xử lý theo quy định pháp luật để triệt phá tận gốc, đem lại sự công bằng cho người tiêu dùng.

Còn về phía các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, nếu không chuẩn bị sẵn sàng đối phó với các nhà bán lẻ xăng dầu nước ngoài, thì khi thị trường bán lẻ được mở cửa từ 1/1/2009 e rằng trong cuộc cạnh tranh, người chiến thắng không phải là "nhà mình"./.

[ Trở về]