Không nguồn gốc, không ghi thành phần và không hạn sử dụng nhưng hàng trăm mặt hàng gia vị, hương liệu dùng nấu cà ri, bò kho… vẫn được bày bán tràn lan ở các chợ tại TPHCM. Một số loại nhiễm chất gây ung thư.
Gia vị không nguồn gốc, không ghi thành phần, không hạn sử dụng, bán công khai tại TPHCM. Ảnh: Lê Nguyễn. |
Gia vị làm từ phẩm màu công nghiệp
Dừng xe tại các sạp bán hàng gia vị và hương liệu chế biến thực phẩm ở chợ Kim Biên, quận 5 ngày 26-12, chúng tôi được nhiều người bán hàng mời chào. Hỏi chủ cửa hàng tên Xuyên ở sạp số 4 để mua gia vị chế món bún riêu và bò kho, bà chủ sạp đon đả: “Loại nào cũng có, mấy em cứ thoải mái lựa. Ở đây có hương thịt bò, thịt gà, cà ri, gạch cua các loại”.
Nói xong, người này chỉ dẫn: “Nếu nấu bún riêu, chỉ cần cho một muỗng hương vị gạch cua vào là nồi nước có màu vàng óng như cua thật. Nước hầm thịt bò thì tùy mà cho gia vị nấu thịt bò, cà ri hay bò kho cũng vậy”. Sau khi giới thiệu xong, chủ cửa hàng còn lấy ra mấy bịch nhựa viết loằng ngoằng bên ngoài là “hương thịt bò” có xuất xứ Singapore, không ghi hạn sử dụng và nhà nhập khẩu, phân phối cũng như thành phần.
Tại sạp có tên Mai, một thanh niên đang chiết một loại bột màu đỏ từ bao lớn ra từng bịch ni lông nhỏ. Khi chúng tôi hỏi bột gì, bà chủ sạp nói là phẩm màu công nghiệp. “Thế có dùng cho thực phẩm được không chị?”. Bà chủ nói ngay: “Dùng vô tư. Cái này nấu bún riêu thì hết ý. Nếu mua màu thực phẩm thì mất 300.000 - 400.000 đồng/kg nhưng mua loại này chỉ 100.000 đồng thôi. Chỉ một muỗng nhỏ bột này cho vào nồi bún riêu là nổi váng gạch cua liền”.
Trong khi đó, những bịch phẩm màu có màu hồng tại một sạp ở cổng số 5 chợ Kim Biên được chào bán để nấu bún riêu cua với giá 30.000 đồng/gói. Tại một ki ốt khác, các loại phẩm màu công nghiệp dùng làm xà phòng và xút cũng được chào bán như một thứ gia vị nấu cà ri bò, dê…
Nói về thị trường gia vị, sa tế, chợ Bình Tây ở quận 6 được gọi là thủ phủ bởi nơi đây có hàng trăm mặt hàng và chỉ bán sỉ cho các đại lý ở các tỉnh. Trong vai một đại lý, ngày 26-12, chúng tôi ghé khu bán gia vị ở chợ để lấy hàng. Chủ sạp 108 đưa ra hàng chục loại gia vị nấu súp, phở là những bịch bột xay nhuyễn không ghi nguồn gốc, thành phần, hạn sử dụng và ngày sản xuất… với giá 80.000 đồng/50 bịch.
“Chúng tôi chỉ bán 20kg trở lên”, chủ sạp này nói. Hỏi cách chế biến, người này cho biết, mỗi bịch có khối lượng 20gr sẽ nấu được với 3 lít nước và 2kg xương. Theo người này, gia vị nấu súp, phở… được làm từ cây đại hồi, cam thảo, ngô hột và quế từ một cơ sở sản xuất gia vị uy tín ở huyện Bình Chánh nên nhiều người nấu phở bán ở TPHCM và các tỉnh rất chuộng!
Các loại gia vị “ba không” được bày bán tại chợ Kim Biên. Ảnh: L.N.
Nhiễm chất gây ung thư
Kết quả kiểm nghiệm mới đây của Sở Y tế TPHCM cho thấy một số loại gia vị nhiễm chất Rhodamine B, loại phẩm màu dùng trong công nghiệp gây ung thư. Ngày 26-12, Thanh tra Sở Y tế lại phát hiện hàng chục mặt hàng gia vị không nguồn gốc, thành phần và hạn dùng.
Tại sạp 181 ở chợ Bình Tây, khi hỏi mua gia vị, người bán hàng đưa ra 2 bịch to đùng đầy các loại gia vị được cho vào những túi ni lông nhỏ. Trong đó có một loại gia vị nấu súp của cơ sở K.N với thành phần được ghi trên nhãn là đại hồi, thảo quả, bột đinh hương, tiểu hồi, ngò hột, cam thảo, trần bì và quế.
Một loại khác là gia vị nấu phở của hãng N.A cũng với các thành phần như trên. Tuy nhiên, trước đó, các loại gia vị này bị phát hiện nhiễm chất Rhodamine B với hàm lượng thấp nhất là 12,8 µg/kg và cao nhất là 680,5 µg/kg. “Khi lấy mẫu gia vị ở sạp 182 chợ Bình Tây, sạp 271-Long Phụng chợ Trần Bình, sạp 66-Thành Lâm quận 6 và cơ sở chế biến gia vị hãng Nam Ấn, chúng tôi đều phát hiện có chất độc”, một cán bộ thanh tra, cho biết.
Chi cục trưởng Chi cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm TPHCM Huỳnh Lê Thái Hòa nói rằng, vì lợi nhuận, nhiều cơ sở sản xuất vẫn sử dụng Rhodamine B trong gia vị chế biến thực phẩm. “Hóa chất Rhodamine B ướp vào sản phẩm tạo màu đẹp và giảm chi phí nên các cơ sở làm ăn thiếu lương tâm vẫn đầu độc người tiêu dùng”, ông Hòa cho biết.
Theo ông Hòa, đa số gia vị được sản xuất thủ công, đóng gói nhỏ lẻ và rất ít cơ sở đăng ký công bố chỉ tiêu, chất lượng với cơ quan chức năng nên việc kiểm soát gặp không ít khó khăn. “Khi kiểm tra về nguồn gốc, hầu hết cửa hàng cho biết các cơ sở sản xuất tư nhân làm ra rồi giao với số lượng lớn, gia vị lại có giá rẻ nên không quan tâm đến nhãn mác hay hạn sử dụng”, ông Hòa nói.
Theo bác sĩ Trần Văn Ký phụ trách văn phòng phía Nam Hội Khoa học kỹ thuật Thực phẩm Việt Nam, nếu sử dụng sản phẩm không an toàn lâu ngày, hóa chất độc hại sẽ tích tụ trong cơ thể gây ra bệnh mãn tính như tổn thương gan, thận và dẫn đến ung thư.
Kiểm tra nhà hàng, quán lẩu Ngày 26-12, Thanh tra Sở Y tế TPHCM phối hợp với Chi cục An toàn Vệ sinh thực phẩm kiểm tra hàng loạt nhà hàng, quán lẩu được cho dùng gia vị lẩu Tứ Xuyên gây ung thư tại quận 1 và quận 5. Theo bác sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Phó chi Cục trưởng Chi cục Vệ sinh An toàn Thực phẩm TPHCM, trước đó đoàn đã đi kiểm tra gia vị lẩu Tứ Xuyên ở các chợ tại quận 5,6. Tuy nhiên, do báo chí thông tin nên những loại gia vị lẩu vốn bày bán ở chợ đã bị các chủ hàng giấu đi. Sở Y tế đang chỉ đạo các quận, huyện tập trung lấy mẫu sản phẩm lưu thông trên thị trường để kiểm tra, kể cả sản phẩm gia vị từ các cơ sở ở tỉnh đổ về thành phố. |
(Theo Tienphong Online)