Đúng như nhận định của các chuyên gia lao động, khi khủng hoảng tài chính xảy ra, nhiều doanh nghiệp (DN) đã sa thải hàng loạt lao động. Và hậu quả là từ nửa cuối năm 2009 đến nay, các DN lại lâm vào tình trạng thiếu hụt nhân lực cả về lượng và chất. Bước sang năm 2010, nhiều DN đã phải thuê lao động nước ngoài. Song để phát huy hiệu quả lao động nước ngoài cũng như tìm cách cải thiện chất lượng lao động bản địa ở từng DN không phải dễ.
Xu hướng
Lao động nước ngoài ở Lâm Đồng. Ảnh: Đức Tài
Xu hướng gia tăng tuyển dụng nhân sự nước ngoài của các DN trong nước ngày càng nhiều qua số lượng công ty rao tuyển lao động nước ngoài trên mạng tuyển dụng trực tuyến Vietnamwork quý IV-2009 và tháng 1-2010. Ngoài ra, kết quả kiểm tra lao động nước ngoài đang có mặt làm việc tại địa phương do các sở LĐ-TB&XH tiến hành mới đây cũng cho thấy điều này.
Sở dĩ xu hướng này đang được hâm nóng vì nguồn nhân lực nước ngoài có khả năng đáp ứng được cả hai yêu cầu cơ bản của các DN trong nước thời điểm hiện tại. Đó là kỹ năng quản lý và kinh nghiệm làm việc trong môi trường quốc tế, tác phong làm việc chuyên nghiệp. Trong khi đó, mức lương trả cho nhân sự nước ngoài cũng chỉ tương đương với các nhân sự cao cấp trong nước.
Mới đây, ông Bùi Đức Huyên, Giám đốc Công ty cổ phần Dinh dưỡng Việt Tín tỏ ra hài lòng khi thuê một giám đốc kỹ thuật có trình độ chuyên môn cao với mức lương trả chỉ có 3.000 USD/tháng. Tập đoàn Đồng Tâm cũng không ngần ngại bỏ tiền thuê 4 nhân sự người nước ngoài có kinh nghiệm làm việc nhiều năm ở các tập đoàn, các công ty lớn trên thế giới về giữ các cương vị giám đốc. Theo đại diện của Đồng Tâm Group: "Việc tuyển dụng các nhân sự cao cấp nước ngoài vào làm việc không chỉ tạo cho Đồng Tâm có thêm sức mạnh nội lực mà còn từng bước vươn tới tính chuyên nghiệp cao". Theo các chuyên gia lao động - việc làm, ở thời điểm hiện tại, khi nhân lực cao cấp của Việt Nam còn thiếu thì việc sử dụng lao động nước ngoài là một giải pháp phù hợp cho DN Việt Nam. Cái được cho DN là tạo được một môi trường làm việc mới, chuyên nghiệp hơn cho nhân viên trong DN.
Có phải là đáp án hay?
Nhìn nhận vấn đề này, nhiều chuyên gia lao động cảnh báo cần phải cân nhắc xem bộ máy DN có thích ứng với "nguồn lực mới" hay không? Hơn nữa, việc sử dụng nguồn nhân lực này như thế nào để phát huy hiệu quả cao nhất, nâng được tầm DN khi còn có khác biệt về văn hóa và trình độ so với số đông nhân viên trong DN. Chia sẻ vấn đề này, lãnh đạo cấp cao của Công ty cổ phần Sữa Việt Nam - Vinamilk cho hay, sử dụng nhân sự cao cấp người nước ngoài cũng dễ bị phản tác dụng và đổ vỡ rất nhanh nếu như sử dụng không đúng. Một người Việt Nam có thể làm ở nhiều vị trí, lĩnh vực khác nhau, nhưng nhân sự cao cấp nước ngoài lại chuyên nghiệp một cách tuyệt đối. Chẳng hạn anh bán hàng chỉ chuyên bán hàng, marketing thì chuyên marketing, đưa sang lĩnh vực khác chắc chắn thất bại. Chưa kể, phải chuẩn bị đội ngũ có đủ năng lực để cùng làm việc, cùng gắn kết với họ. Khi đã có bộ máy đồng bộ, ổn định và vững rồi thì việc sử dụng nguồn nhân lực sẽ là phương án tối ưu cho DN. Điều này cho thấy, sử dụng lao động nước ngoài cũng chưa phải là đáp án hay của các DN thời điểm này.
Cần một sự thay đổi
Theo các chuyên gia về lao động, xu hướng sử dụng nhân lực cao cấp nước ngoài trong các DN được coi như một lời cảnh báo đối với đội ngũ nhân sự cấp cao Việt Nam. Ở thời điểm hiện tại, cơ hội cho lao động trong nước giành lại vị thế trên "sân nhà" vẫn còn và đang được nhiều cơ sở đào tạo đặc biệt chú trọng. Tuy nhiên, xét đến cùng, bản thân lao động Việt Nam cũng cần phải có những thay đổi tích cực.
Một trong những thay đổi đó là bên cạnh sự trau dồi về năng lực chuyên môn, các kỹ năng, tác phong làm việc công nghiệp trong môi trường chuyên nghiệp, thì trình độ ngoại ngữ được xem là chìa khóa giúp cho việc hội nhập tốt hơn, mở ra nhiều cơ hội thành công hơn cho nhân sự trong nước. Chị Minh Thiên, Phó phòng Thiết kế Công ty Thiên Long cho rằng, nếu không có ngoại ngữ để tiếp cận với những ứng dụng mới, kỹ thuật mới, sớm muộn gì họ cũng bị đào thải hoặc mất cơ hội thăng tiến lên vị trí cao hơn. Cũng theo chị Minh, ngoại ngữ đã được phổ cập nên kinh nghiệm cũng chưa phải là ưu thế tuyệt đối trong thời công nghệ số và xu hướng di cư quốc tế.
Theo các chuyên gia tư vấn việc làm, qua yêu cầu tuyển dụng của các công ty thời gian gần đây có thể nhận thấy khả năng ngoại ngữ của người lao động luôn được chú ý. Bà Phan Thị Thu Hương, Phó Tổng giám đốc Hành chính - Nhân sự Công ty Thiên Long cho biết: "Khả năng ngoại ngữ là tiêu chí đầu tiên để sàng lọc ứng viên của chúng tôi hiện nay".
Rõ ràng, trong xu thế hội nhập quốc tế, nếu các ứng viên trong nước không tự vươn lên, không có những thay đổi tích cực thì việc sử dụng nhân sự cấp cao nước ngoài không chỉ là xu hướng mà sẽ mối lo ngại cho lao động trong nước. Những tố chất cần cù, linh hoạt sẽ không còn là ưu thế đối với lao động trong nước khi bài toán nhân sự đã được các DN giải quyết bằng những phương án khác tối ưu hơn.
Ngày 27/5, Bộ trưởng LĐ-TB&XH Phạm Thị Hải Chuyền khẳng định như vậy với PV Tiền Phong, sau khi đọc bài phỏng vấn Đại sứ Angola và được biết ngài Đại sứ ủng hộ việc hai nước ký hiệp định hợp tác về lao động.
Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), tỷ lệ thất nghiệp trẻ trên thế giới gần bằng mức đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng kinh tế và được dự báo sẽ không giảm trước năm 2018. Tại Việt Nam, tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên đã tăng khá cao, gấp ba lần ở người trưởng thành.
Gửi cả chục bộ hồ sơ với đề xuất lương chỉ bằng 70% nơi làm việc cũ nhưng 3 tháng nay, chị Linh, quận Tân Bình không nhận được hồi âm nào cho vị trí kế toán trưởng.
Mặc dù đã được các cơ quan chức năng khuyến cáo về những rủi ro khi đi lao động tại Angola, nhưng nhiều lao động Việt Nam vẫn tìm mọi cách sang đất nước thuộc châu Phi này để làm việc.
Dạy nghề cho lao động bị thu hồi đất canh tác; đào tạo nghề kết hợp với học văn hóa, dạy nghề trực tiếp trên đồng ruộng… là các giải pháp được các Bộ, ngành, địa phương triển khai.
Dạy nghề cho lao động nông thôn cần triển khai theo mục tiêu “6 có” là: có trường dạy nghề, có cơ sở vật chất, có chương trình đào tạo, có giáo viên, có chính sách cho người học và đặc biệt là có nhu cầu đặt hàng lao động của các doanh nghiệp.
Cách đây vài năm, bài toán xuất khẩu lao động (XKLÐ) để giảm nghèo là chuyện của Tỉnh ủy, UBND và các cấp, ngành trong tỉnh, còn người lao động (NLÐ), đối tượng trực tiếp lại luôn tạo ra rào cản, khiến số NLÐ đi làm việc ở nước ngoài vẫn ở số lượng rất ít, thì đến nay mọi chuyện đã khác. XKLÐ ở Quảng Ngãi đã có được những con số đáng mong đợi.
Nhằm tăng tỷ lệ lao động nữ được đào tạo nghề, tìm kiếm việc làm có thu nhập ổn định, giúp xóa đói, giảm nghèo và nâng cao vị thế cho phụ nữ, Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Đề án "Hỗ trợ phụ nữ học nghề, tạo việc làm giai đoạn 2010-2015". Theo đó, lao động nữ sẽ được hỗ trợ chi phí học nghề ngắn hạn với mức tối đa 3 triệu đồng/người/khóa và được vay vốn để tự tạo việc làm.
Gặp khó trong việc đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài, nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này đã trả giấy phép và có kế hoạch chuyển hướng sang lĩnh vực khác.
Trong thời gian chờ chỉnh sửa Nghị định 126/2007/NĐ-CP, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng đồng ý thí điểm cho phép Tổng công ty cổ phần đường sông Miền Nam tiếp tục hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Khác với những năm trước, cuối năm, doanh nghiệp chủ yếu tuyển lao động thời vụ và phổ thông thì năm nay, mặc dù giáp tết nhưng thị trường tuyển dụng lao động cao cấp vẫn còn sôi động.
“Thiếu một đại diện chủ sở hữu tập trung, duy nhất, chuyên nghiệp thì các DNNN không chỉ lâm vào cảnh oái oăm “lắm cha con khó lấy chồng” mà còn tiếp tục phải đối mặt với thực trạng đã kéo dài và gần như mạn tính là “cha chung không ai khóc””.
“Quy định về doanh nghiệp nhà nước tại Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi (lần 4) là một bước lùi so với Dự thảo (lần 1). Bởi trước đó, Dự thảo Luật đã nêu rất rõ quan điểm cần phải có một cơ quan quản lý độc lập, tách bạch chức năng quản lý nhà nước ra khỏi công việc quản lý kinh doanh và không để cơ chế chủ quản như hiện nay.”
Nhà đàm phán sắc sảo về WTO đã 72 tuổi, là cố vấn của đoàn đàm phán các hiệp định TPP và EU sáng nay dậy sớm, mặc quần “lửng” ngắn xuống phòng internet khách sạn ngồi kiểm tra email.
Môi trường kinh doanh kém, Việt Nam mất thu nhập 7.000 USD, thất thu thương mại 37 tỷ USD vì thủ tục xuất nhập khẩu, 7 tháng CPI mới chỉ tăng 1,62%, nửa đầu tháng 7 tiếp tục nhập siêu 260 triệu USD ..
Với sự kiện giàn khoan Hải Dương 981 cùng tham vọng và thực lực của Trung Quốc cũng như những tuyên bố bất chấp dư luận quốc tế của giới lãnh đạo nước này trong thời gian qua đã đặt Việt Nam trước việc phải chấp nhận một thực tế là trong giai đoạn tới, đất nước sẽ phải phát triển kinh tế trong điều kiện không có có môi trường hoàn toàn thuận lợi do những lo ngại về bất ổn.
Việc tách bạch chức năng vừa quản lý nhà nước vừa quản lý doanh nghiệp, hạn chế khả năng chính sách đưa ra bị chi phối bởi lợi ích ngành... là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước.
Các nước lớn đóng vai trò rất quan trọng trong việc dàn xếp các cuộc xung đột mang tính quốc tế và nhiều khi họ sử dụng các vấn đề của thiên hạ để phục vụ cho những tính toán của riêng mình
Trong bản kết luận thanh tra gửi Thủ tướng, Thanh tra Chính phủ có kiến nghị kiểm điểm cá nhân, tổ chức có liên quan nhưng sai phạm của lãnh đạo VCCI chưa đến mức phải xử lý kỷ luật.
Ngày 5-3, tại Hà Nội, đoàn công tác của Tổ chức Hợp tác Đào tạo Quốc tế Nhật Bản (Jitco) phối hợp với Cục Quản lý Lao động Ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) công bố các điểm mới trong nội dung sửa đổi của luật Quản lý Xuất nhập cảnh và Công nhận tỵ nạn với các doanh nghiệp đang phái cử tu nghiệp sinh/thực tập sinh kỹ năng sang Nhật.
Hai doanh nghiệp tại khu chế xuất Tân Thuận (TP.HCM) mới đây đã đề nghị được phép nhập khẩu lao động phổ thông từ Philippines và Lào. Chuyện này như “giọt nước tràn ly” khi doanh nghiệp tuyển dụng nhiều lần mà không có lao động.
Theo báo cáo Xu hướng việc làm Việt Nam lần đầu tiên được Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp với Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) nghiên cứu và công bố: Hơn 77% lực lượng lao động nước ta thuộc nhóm có nguy cơ thiếu việc làm bền vững và dễ rơi vào nghèo đói.
Cơ cấu thị trường lao động Việt Nam đang thay đổi, nhiều vị thế công việc đã được cải thiện, tuy nhiên phần lớn công việc vẫn có chất lượng thấp, vẫn tồn tại nguy cơ thiếu việc làm bền vững.
Năm 2010, Hàn Quốc sẽ tiếp nhận thêm 12.500 lao động Việt Nam theo chương trình Luật cấp phép lao động nước ngoài (EPS). Đây là khẳng định của Trưởng Đại diện Cơ quan phát triển nguồn nhân lực Hàn Quốc tại Việt Nam Lee Myong Hee.
- Đúng như nhận định của các chuyên gia lao động, khi khủng hoảng tài chính xảy ra, nhiều doanh nghiệp (DN) đã sa thải hàng loạt lao động. Và hậu quả là từ nửa cuối năm 2009 đến nay, các DN lại lâm vào tình trạng thiếu hụt nhân lực cả về lượng và chất. Bước sang năm 2010, nhiều DN đã phải thuê lao động nước ngoài. Song để phát huy hiệu quả lao động nước ngoài cũng như tìm cách cải thiện chất lượng lao động bản địa ở từng DN không phải dễ.
Các doanh nghiệp tư nhân là khu vực tạo ra nhiều việc làm và với việc tăng nhanh về số lượng, cũng là khu vực có tốc độ tạo ra việc làm lớn nhất so với các thành phần kinh tế khác.
Một bản thoả thuận vừa được ký giữa bang Saskatchewan của Canada với đại sứ nước ta tại đây với mục tiêu sẽ hợp tác để đưa lao động Việt Nam sang làm việc.
Tổng cục Dạy nghề, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, trong năm 2009, các cơ sở dạy nghề đã tuyển sinh được hơn 1 triệu người, tăng 11,2% so với năm 2008. Năm 2010, dự kiến sẽ tuyển sinh, tổ chức đào tạo nghề mới cho 1.748.000 người, nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề lên 30%.
Thị trường lao dộng Việt Nam là thị trường dư thừa lao động và phát triển không đồng đều, đặc biệt quan hệ cung - cầu lao động giữa các vùng, khu vực, ngành nghề đang diễn ra tình trạng mất cân đối nghiêm trọng.
Vừa qua, Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động - Thương binh và xã hội ) đã phê duyệt hợp đồng cho phép 7 doanh nghiệp xuất khẩu lao động tham gia “Đề án thí điểm đào tạo nghề cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo cơ chế đặt hàng”.
Vấn đề nhân sự từ lâu đã là một chủ đề nóng, thu hút sự quan tâm của được nhiều bộ, ngành, các cơ quan quản lý. Tại Ngày nhân sự Việt Nam – Ngày hội tôn vinh nghề nghiệp của những người làm công tác nhân sự ở Việt Nam vừa diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc Gia Mỹ đình cũng đã đặt ra nhiều vấn đề phải bàn.