Rau an toàn khó khăn đầu ra, vì sao ?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Các ngành chức năng tỉnh đã thực hiện nhiều biện pháp đểthực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo đảm sức khỏe cho người tiêu dùng, trong đó có hoạt động đầu tư dự án rau an toàn (RAT). Qua thời gian triển khai, bước đầu đã mang lại hiệu quả, thế nhưng sản phẩm làm ra không có thị trường tiêu thụ, mà vấn đề nằm ở chỗ: Nông dân và người tiêu dùng chưa gặp nhau.

Chợ Mới là đơn vị đầu tiên thực hiện chương trình RAT nằm trong dự án của tỉnh và Kiến An là 1 trong 5 xã đã được huyện chọn tổ chức thực hiện mô hình. Tổ hợp tác rau Kiến An hoạt động trên lĩnh vực vừa sản xuất vừa tiêu thụ rau, dưa, hành, hẹ, củ, quả các loại …, bình quân cung ứng 1-1,5 tấn RAT/ngày. Lúc mới thành lập, Tổ hợp tác đã có được một hợp đồng cung ứng cho Nhà hàng Thắng Lợi, tuy số lượng không nhiều, nhưng bước đầu đã có lợi nhuận. Song, không được bao lâu thì hợp đồng này đã không duy trì được. Hiện Tổ hợp tác chỉ cung ứng RAT cho quán Làng Tôi (TP.Long Xuyên) 200-300 kg/ngày và Công ty Cổ phần nông trại sinh thái Phú Quốc (Kiên Giang), khoảng 1 tuần giao một chuyến hàng đủ loại rau dưa hơn 2 tấn.

Anh Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Kiến An nhìn nhận: Mặc dù Tổ hợp tác sản xuất rau dưa Kiến An, được đầu tư xây dựng nhà kho, bồn rửa xử lý ozone và kéo lụa bao bì, đóng gói Thương hiệu Rau dưa Kiến An, được chứng nhận vùng quy hoạch RAT; nhưng đầu ra không ổn định, lúc bán được lúc không. Bán bằng với giá rau xô, trong khi chi phí trồng cao hơn, năng suất thấp hơn. Cho nên hiện tổ chỉ hoạt động cầm chừng. Theo anh Minh, cái chính là do người tiêu dùng chưa phân biệt được rau nào là RAT. Một mặt do nông dân chưa chủ động nắm được thị trường, hễ thấy cây gì có giá trị thì tập trung trồng ồ ạt… dẫn đến tình trạng “Cung vượt cầu” giá cả sụt giảm, trôi nổi theo thị trường, thiếu ổn định, bền vững. Đó là do chưa có chiến lược kinh doanh, đầu ra hàng hóa đều phụ thuộc vào thương lái. Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất kinh doanh cũng gặp không ít khó khăn về chi phí và giá thành cao, trong khi đó mô hình sản xuất còn nhỏ lẻ, phân tán, trình độ kỹ thuật trong sản xuất thấp. Bộ phận giao dịch chưa có kinh nghiệm, nên trong việc quan hệ giao tiếp còn hạn chế, chưa quen thuộc thị trường và khách hàng tiêu dùng… ảnh hưởng đến tiêu thụ sản phẩm RAT.

Trao đổi với chúng tôi, Thạc sĩ Nguyễn Hữu An, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật An Giang nói rằng: Đã 10 năm thực hiện chương trình RAT. Bước đầu nông dân áp dụng gieo trồng theo quy trình, sản phẩm RAT được đem ra thị trường tiêu thụ, nhưng cạnh tranh không lại mặt hàng rau xô (rau trồng không theo quy trình). Ngành Nông nghiệp cũng thực hiện một đề án quy mô, triển khai rầm rộ, đầu tư nhiều kinh phí cho việc quy hoạch, phân tích mẫu đất, nước, đầu tư máy móc, thiết bị, con người… thế nhưng hiện sản phẩm làm ra vẫn tiêu thụ khó khăn. Đây không chỉ là bức xúc của người nông dân mà còn của ngành Nông nghiệp. Thêm nữa, đó còn là tâm lý người tiêu dùng, ra chợ hay vào siêu thị chỉ thích lựa những loại rau lá to, củ lớn, xanh mướt, mập mạp, mơn mởn, ít ai dòm tới loại trái bé tí, rau lá nhỏ, lại còn lỗ chỗ đốm sâu… Chính vì vậy vô tình khuyến khích người trồng sử dụng các loại thuốc kích thích tăng trưởng, tăng trọng. Theo ông An, người tiêu dùng chưa nhận thấy đầy đủ tác hại của các chất kích thích tố đối với sức khỏe.

Khó ở thị trường nội địa, mới đây, UBND tỉnh, ngành Nông nghiệp đã có buổi làm việc với 2 tỉnh Takeo, Kandal (Campuchia) để trao đổi thông tin về vùng sản xuất RAT, mở hướng cho thương lái xuất khẩu RAT sang Campuchia. Ngoài ra còn quy hoạch vùng nguyên liệu màu, không áp đặt mà theo tập quán người dân như: Tri Tôn có kinh nghiệm trồng mè, tỉnh tập trung đầu tư cho nông dân trồng mè; An Phú, Tân Châu trồng bắp; Chợ Mới trồng rau ăn lá… để có vùng nguyên liệu lớn, thuận lợi cho nông dân có thể đa dạng sản phẩm đáp ứng đủ theo nhu cầu thị trường, để đầu ra thuận lợi hơn. Hy vọng với định hướng mới, RAT rồi sẽ có tương lai sáng sủa hơn.

(Theo Bài, ảnh: HẠNH CHÂU/AGO)