“Điểm nghẽn” trong thương mại quốc tế

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Cựu Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển tại lễ ký văn kiện gia nhập WTO của Việt Nam

Thiếu chiến lược về tham gia đàm phán, gia nhập các hiệp định thương mại quốc tế là nguyên nhân tạo nên “điểm nghẽn” trong hợp tác quốc tế. Doanh nghiệp là đối tượng chịu thiệt đầu tiên. Câu chuyện tham gia Công ước Viên là ví dụ.

Hành trình 20 năm của một công ước

Công ước Viên mang đến nhiều cái lợi trong khi cái bất lợi hầu như không có. Các chuyên gia cho biết, Việt Nam sẽ không phải đóng góp tài chính, không phải thành lập các cơ quan thực thi, không có nghĩa vụ báo cáo định kỳ như một số công ước khác và thủ tục gia nhập là đơn giản. Vậy vấn đề đặt ra là vì sao công ước này phải mất nhiều thời gian đến thế để được xem xét đến một cách chính thức như vậy?

Hội nhập nhưng thiếu chiến lược xây dựng chính sách

Một lý do khách quan cho việc chậm trễ nói trên có thể là do ở thời điểm của những năm 90 của thế kỷ trước, nhu cầu phát triển cũng như tham gia hội nhập của Việt Nam chưa sâu và chưa cấp bách. Vì vậy, các đối tượng liên quan chưa có kiến nghị chính thức. Nhưng xét về chủ quan, rõ ràng chúng ta chưa có đủ nguồn lực cho việc nghiên cứu và phổ biến về công ước này, bà Loan thừa nhận. Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương Võ Trí Thành lưu ý, muốn đề xuất tham gia Công ước Viên không hề đơn giản, từ việc dịch chuẩn xác công ước, những danh mục các bản án mà các quốc gia thành viên công bố cho đến việc tuyên truyền, nghiên cứu đưa ra những khuyến cáo cho doanh nghiệp về các nhóm vụ việc có thể vướng phải…

Nhìn từ gốc vấn đề, ông Trần Hữu Huỳnh lý giải, quá trình xây dựng chính sách tham gia thương mại quốc tế của Việt Nam còn bất cập. Một đề xuất chính sách bị “ách” nói lên kênh thông tin đến những cấp thẩm quyển chưa được khai thông và điều đó đương nhiên tạo nên những “điểm nghẽn”. Muốn tháo gỡ cần phải có một chiến lược quốc gia về đàm phán, gia nhập các hiệp định thương mại quốc tế. Cần tìm ra những hiệp định ưu tiên xem xét. Nếu Bộ Chính trị ra nghị quyết về vấn đề này thì những “điểm nghẽn” trong thương mại quốc tế mới có thể tháo bỏ được, ông Huỳnh khuyến nghị.

Xây dựng hệ thống chính sách pháp luật trong thương mại quốc tế không thể là chuyện của một tổ chức hay cá nhân nào, nó đòi hỏi phải có sự đồng bộ, liên thông giữa nhiều cơ quan, ban ngành. Doanh nghiệp cũng cần có vai trò tích cực hơn trong đó. Nói như TS Nguyễn Tôn Quyền, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội gỗ và lâm sản Việt Nam, doanh nghiệp hiểu biết quá ít về các cam kết thương mại quốc tế của Việt Nam, và như vậy, cần có cơ chế thông tin cho doanh nghiệp cũng như cơ chế để doanh nghiệp tham gia đóng góp vào quá trình lựa chọn và đàm phán chính sách này.

(Theo Lưu Hương // Báo Doanh nhân)