Xác định lại lĩnh vực hoạt động của DNNN

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Các chuyên gia kinh tế đóng góp ý kiến cho các vấn đề hiện nay của doanh nghiệp nhà nước - Ảnh: Thu Nguyệt

Cần xác định lại lĩnh vực hoạt động và làm rõ nhiệm vụ của doanh nghiệp nhà nước là một trong những đề xuất được nhiều chuyên gia kinh tế đưa ra xoay quanh việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước.

Phát biểu trong hội thảo kinh tế của Ủy ban kinh tế của Quốc hội hôm 22-9, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng quá trình cải cách doanh nghiệp nhà nước (DNNN) trong thời gian qua là chưa thành công, và còn tồn tại quá nhiều cản trở cho việc cơ cấu lại DNNN.

Theo ông Nguyễn Đình Cung, Viện phó Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, nguyên nhân là do thể chế và công cụ thực hiện quyền sở hữu nhà nước không phù hợp, DNNN hoạt động không theo cơ chế thị trường. Ngoài ra, kinh tế nhà nước, bao gồm DNNN, giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế, nên DNNN mặc nhiên được xem là xương sống của nền kinh tế, nhiều người có suy nghĩ rằng nếu DNNN phá sản sẽ gây mất mát.

Theo ông Cung, lối nghĩ này chi phối hành vi của những người quản lý DNNN, vì họ tin rằng DNNN không thể bị phá sản. “Chúng ta đã mặc cho DNNN cái áo mà nó không đáng mặc”, ông Cung nói. Do đó, theo một số chuyên gia tại buổi hội thảo, cần phải xác định rõ vai trò của DNNN.

Mục tiêu của DNNN là công cụ thực hiện chính sách công nghiệp hóa, chuyển đổi cơ cấu kinh tế lên bước phát triển cao hơn, giá trị gia tăng cao hơn. Do đó, DNNN chỉ nên hoạt động trong những ngành then chốt, như điện, khoáng sản,… và chỉ ở những lĩnh vực sản phẩm mà tất cả người dân, kể cả người nghèo, đều dùng đến để đảm bảo công bằng xã hội.

DNNN phải rút dần ra khỏi những ngành mà doanh nghiệp tư nhân đã phát triển mạnh, chứ không phải dùng đặc quyền về vốn, tài nguyên, để cạnh tranh với doanh nghiệp nhỏ, ở những lĩnh vực như khách sạn, nhà hàng...

Theo ông Trương Đình Tuyển, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, phải định vị lại những lĩnh vực DNNN hoạt động và phải chuyên môn hóa thay vì hoạt động đa ngành, chạy theo lợi nhuận trước mắt.

“Những lĩnh vực này phải ít thôi, phải phù hợp với xu thế phát triển của thế giới, phù hợp với nền kinh tế hiện đại, tạo ra giá trị cao. Hoạt động của DNNN là để phục vụ cho chính sách công nghiệp của Chính phủ. Nhưng, chẳng hạn như, dầu khí thay vì đi sâu vào công nghệ khoan dầu thì nay lại đi vào những thứ linh tinh”, ông Tuyển cho biết.

Ngoài ra, một số giải pháp cũng được đưa ra, như minh bạch hóa thông tin về tình hình tài chính, sản xuất và kinh doanh, ràng buộc trách nhiệm những người đứng đầu DNNN, chấm dứt bảo hộ, bao cấp, ưu đãi cho DNNN. Tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển lành mạnh để trong 5 năm nữa, DNNN chỉ chiếm 10% tổng số doanh nghiệp và chỉ hoạt động ở những vị trí cốt lõi mà doanh nghiệp tư nhân thực sự không đủ sức hoạt động.

(Theo Thu Nguyệt // Thời báo kinh tế Sài Gòn)