Tháng 6 năm 2009, Chính phủ đã ban hành Nghị định 56/CP về Trợ giúp phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ - đề cập toàn diện về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa về tài chính, mặt bằng sản xuất, đổi mới nâng cao năng lực công nghệ, trình độ kỹ thuật, xúc tiến mở rộng thị trường về thông tin và tư vấn, phát triển nguồn nhân lực... Quyết sách trên cho thấy Ðảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm tới lực lượng sản xuất rất đỗi hùng hậu này.
Sớm khắc phục bất cập để phát triển bền vững
Hơn hai thập kỷ gần đây nhờ có chủ trương phát triển nhiều thành phần kinh tế của Nhà nước và Luật doanh nghiệp, hệ thống doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đã phát triển nhanh chóng về số lượng và được nâng lên về chất lượng, đóng góp ngày càng xứng đáng cho sự tăng trưởng kinh tế, góp phần giải quyết lao động, xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân...
Với hơn 400.000 doanh nghiệp chiếm 95% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trên khắp nước ta các doanh nghiệp nhỏ và vừa đã sử dụng hơn 50% lực lượng lao động trong hệ thống doanh nghiệp và tạo ra 40% giá trị hàng hóa, đóng góp gần 20% tổng ngân sách quốc gia. Tuy nhiên vì sự phát triển quá nhanh và chưa thật chủ động bước vào hội nhập kinh tế, phần lớn doanh nghiệp đang đối mặt với những khó khăn và thách thức. Một số vấn đề thời sự kinh tế đang được đặt ra với cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam như sau:
Về môi trường pháp lý mặc dù đã có Luật doanh nghiệp và Chính phủ đã ban hành chính sách trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhưng trên thực tế quá trình cụ thể chính sách này chưa đồng bộ, thiếu cụ thể, không kịp thời, khiến một số doanh nghiệp mất cơ hội kinh doanh và chưa thật sự được bình đẳng trong môi trường cạnh tranh với một số thành phần kinh tế khác. Một số tồn tại này cùng thủ tục hành chính ở cấp cơ sở nay vẫn còn rườm rà vì thế cũng khiến không ít doanh nghiệp chưa phát huy được tiềm năng vốn có.
Hiện tại khả năng tiếp cận với các nguồn vốn, đặc biệt là vốn ngân hàng của nhiều doanh nghiệp còn gặp khó khăn, một số doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa hội đủ các điều kiện được vay theo quy định của Ngân hàng. Có thể nói một số định chế ngân hàng chưa sát hợp với điều kiện của đối tượng doanh nghiệp nhỏ và vừa. Vì thế trên thị trường tài chính ít doanh nghiệp có khả năng tham gia phát hành cổ phiếu, trái phiếu và sự huy động vốn qua lại giữa cộng đồng doanh nghiệp còn hạn chế.
Nhìn chung công nghệ quản lý, công nghệ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở nước ta còn lạc hậu, một bộ phận không nhỏ doanh nghiệp vẫn đang sản xuất thủ công, lao động qua đào tạo cơ bản kể cả nhà lãnh đạo quản lý và người lao động mới có khoảng 30%. Vì thế năng suất lao động kém, chi phí sản xuất còn nhiều giá thành sản phẩm, dịch vụ cao không tạo được ưu thế cạnh tranh.
Nhiều doanh nghiệp chưa có điều kiện hoặc chưa có ý thức tiếp cận đầy đủ thông tin về luật, về chính sách về thị trường trong nước và quốc tế và nếu có thì thông tin chưa được cập nhật hoặc phiến diện; ấy là chưa kể có doanh nghiệp bị tác động bởi những dự báo "đồn thổi", gây rủi ro trong sản xuất kinh doanh.
Ðể Nghị định 56/CP Thật sự đi vào cuộc sống
Song hành với sự phát triển của doanh nghiệp, hệ thống hiệp hội xã hội nghề nghiệp đã ra đời và phát triển; đây là ngôi nhà chung của doanh nghiệp được hội tụ trên cơ sở tự nguyện nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Hiệp hội còn là nơi chuyển tải những kiến nghị của doanh nghiệp đến các cơ quan có thẩm quyền và là môi trường truyền đạt việc thực hiện chính sách của Ðảng, Nhà nước trong sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn, đổi mới công nghệ, đào tạo lao động, xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu...
Theo định hướng này tháng 7-2005 Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đã được thành lập. Ðến nay đã có ở 39 tỉnh có hội và chi hội, có ba văn phòng đại diện ở ba khu vực, có 11 đơn vị trực thuộc và năm văn phòng đại diện ở nước ngoài với hơn 17.000 hội viên. Tuy mới thành lập, còn thiếu kinh nghiệm và lực lượng cán bộ chuyên trách còn mỏng nhưng năm năm qua Hiệp hội đã có nhiều hoạt động thiết thực như: tập hợp ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp trên diện rộng để phản ánh trực tiếp với các cấp lãnh đạo ở Trung ương, các ngành và địa phương có giải pháp kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; tham gia hoàn thiện chính sách phát triển kinh doanh, sản xuất, giúp doanh nghiệp cập nhật thông tin kinh tế.
Hiệp hội cũng thực hiện nhiều hội thảo trong nước, ngoài nước, tham quan, khảo sát tổng kết mô hình sản xuất, kinh doanh sáng tạo và hiệu quả, thâu nạp và phổ biến kinh nghiệm của những doanh nghiệp thành đạt biết nắm bắt cơ hội, vượt qua thách thức. Từ thực tiễn sinh động trong sản xuất, kinh doanh đã kiến nghị một số giải pháp cùng cả nước vượt qua hai cuộc lạm phát cao và suy giảm kinh tế. Hiệp hội đang hướng mạnh vào việc bổ túc tri thức quản trị kinh doanh cho doanh nhân đa dạng hóa hình thức tôn vinh doanh nhân, doanh nghiệp xuất sắc có nhiều đóng góp cho sự phát triển. Những hoạt động này tuy chưa thật sâu và rộng nhưng bước đầu tạo nên động lực cho doanh nghiệp củng cố vị thế trong cộng đồng.
Ðể tiếp tục phát huy khả năng của doanh nghiệp nhỏ và vừa trong công cuộc phát triển kinh tế, nguyện vọng chung của cộng đồng doanh nghiệp là Nhà nước cần sớm ban hành Luật về hoạt động doanh nghiệp nhỏ và vừa tạo khung luật thích ứng với bối cảnh hội nhập kinh tế thế giới và phù hợp thông lệ quốc tế.
Nghị định 56 của Chính phủ về hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa được doanh nghiệp phấn khởi đón nhận, tuy nhiên nhiều nội dung cần tiếp tục cụ thể hóa và đồng bộ như tạo điều kiện mặt bằng sản xuất kinh doanh, vốn đào tạo nguồn lực đổi mới công nghệ, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường... nhằm hỗ trợ doanh nghiệp vừa trải qua lạm phát và suy giảm kinh tế sớm ổn định sản xuất kinh doanh.
Trong những năm tới phấn đấu để các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đều có tổ chức thành viên và tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của các văn phòng đại diện Hiệp hội ở trong và ngoài nước. Ý thức rõ sức mạnh của thông tin Hiệp hội cần làm tốt việc cung cấp thông tin kinh tế kể cả cập nhật những biến động từ thị trường trong và ngoài nước cho doanh nghiệp.
Các hoạt động của doanh nghiệp và doanh nhân cần hướng mạnh vào việc thực hiện chủ trương của Ðảng và Nhà nước như: tái cấu trúc nền kinh tế, nâng chất lượng nguồn lực, tăng cường hạ tầng cơ sở vật chất kỹ thuật, phát triển thị trường nội địa, đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn, nông dân, vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam... Trước mắt tập trung thực hiện có hiệu quả Nghị định 56/CP về Trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, phát huy tiềm năng, của cộng đồng doanh nghiệp, khắc phục khó khăn tình thế, chớp thời cơ hậu suy giảm kinh tế để phát triển bền vững. Ðội ngũ doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam quyết phấn đấu trở thành lực lượng xung kích trong sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước trong bối cảnh hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu.
Việc tách bạch chức năng vừa quản lý nhà nước vừa quản lý doanh nghiệp, hạn chế khả năng chính sách đưa ra bị chi phối bởi lợi ích ngành... là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước.
Trong bản kết luận thanh tra gửi Thủ tướng, Thanh tra Chính phủ có kiến nghị kiểm điểm cá nhân, tổ chức có liên quan nhưng sai phạm của lãnh đạo VCCI chưa đến mức phải xử lý kỷ luật.
"Tính toán bài toán tiền lương giống như đi thăng bằng trên dây vậy. Quả thật là vô cùng khó khăn", Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân nói với VnEconomy như vậy khi trao đổi xung quanh vấn đề lương tối thiểu và việc thành lập Hội đồng Tiền lương Quốc gia.
Vụ cháy tại cây xăng ở Hà Nội mới đây cùng với việc phát hiện rút ruột xăng xe bồn tại Quảng Ninh đã làm nóng lên câu chuyện quản lý kinh doanh xăng dầu, tại cuộc họp của do Bộ Công Thương tổ chức ngày 5/6.
Thủ tướng Chính phủ vừa đồng ý cho Bộ Tài chính mua bổ sung 57.581 tấn gạo đưa vào dự trữ quốc gia. Quyết định của Thủ tướng về việc mua bổ sung này bắt đầu thực hiện từ 26/4/2010.
Việt Nam rất quan tâm đến việc phát triển và khai thác năng lượng tái tạo, do sự khai thác và sử dụng mạnh mẽ nên nguồn năng lượng hóa thạch quý giá (không tái tạo) đang cạn dần, dẫn đến nguy cơ mất an ninh năng lượng ở nhiều quốc gia, khu vực và quốc tế.
Sau khi lấy ý kiến của Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam TPHCM về dự thảo Quyết định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (TĐC) khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn, Sở Tài chính vừa có văn bản trả lời các ý kiến đóng góp của đại biểu và liên sở (Tài chính, Xây dựng và Tài nguyên - Môi trường) đã có tờ trình UBND TPHCM về các vấn đề liên quan.
Chính phủ đã quyết định giảm thuế nhập khẩu xăng dầu từ 20% xuống còn 15% - 17% và sử dụng quỹ bình ổn giá, nhiều độc giả đã hy vọng giá xăng dầu sẽ giảm. Tuy nhiên các công ty xăng dầu đều cho biết sẽ khó có thể giảm giá.
Báo cáo của Bộ Công Thương gửi Thủ tướng Chính phủ về kết quả kiểm tra, đánh giá quy hoạch các dự án thủy điện tại 9 tỉnh trọng điểm khu vực miền Trung và Tây Nguyên, cộng với báo cáo của 25 tỉnh, thành phố trên cả nước cho thấy nhiều nguy hại trong đầu tư các dự án thủy điện. Có trường hợp lợi dụng dự án thủy điện để phá rừng.
Đồng chí Trương Tấn Sang: Liên hiệp Các hội khoa học - kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) cần nghiên cứu thành lập các loại hình tổ chức phù hợp theo quy định của pháp luật để thu hút trí thức trong và ngoài nước, đặc biệt là trí thức có trình độ chuyên môn cao tham gia xây dựng đất nước.
Hôm 27/4, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã đồng ý nội dung dự thảo Báo cáo đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, do Bộ Xây dựng soạn thảo.
Đó là nhận định của ông Lữ Thành Long (Giám đốc Công ty Phần mềm MISA). Theo ông Long, dù đạt được thành tích khả quan trong năm 2009 với doanh thu 880 triệu USD nhưng thị trường phần mềm nội địa nước ta bộc lộ nhiều hạn chế, đặc biệt là để 100% thị trường tư vấn rơi vào tay các công ty nước ngoài.
“Thiếu một đại diện chủ sở hữu tập trung, duy nhất, chuyên nghiệp thì các DNNN không chỉ lâm vào cảnh oái oăm “lắm cha con khó lấy chồng” mà còn tiếp tục phải đối mặt với thực trạng đã kéo dài và gần như mạn tính là “cha chung không ai khóc””.
“Quy định về doanh nghiệp nhà nước tại Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi (lần 4) là một bước lùi so với Dự thảo (lần 1). Bởi trước đó, Dự thảo Luật đã nêu rất rõ quan điểm cần phải có một cơ quan quản lý độc lập, tách bạch chức năng quản lý nhà nước ra khỏi công việc quản lý kinh doanh và không để cơ chế chủ quản như hiện nay.”
Nhà đàm phán sắc sảo về WTO đã 72 tuổi, là cố vấn của đoàn đàm phán các hiệp định TPP và EU sáng nay dậy sớm, mặc quần “lửng” ngắn xuống phòng internet khách sạn ngồi kiểm tra email.
Môi trường kinh doanh kém, Việt Nam mất thu nhập 7.000 USD, thất thu thương mại 37 tỷ USD vì thủ tục xuất nhập khẩu, 7 tháng CPI mới chỉ tăng 1,62%, nửa đầu tháng 7 tiếp tục nhập siêu 260 triệu USD ..
Với sự kiện giàn khoan Hải Dương 981 cùng tham vọng và thực lực của Trung Quốc cũng như những tuyên bố bất chấp dư luận quốc tế của giới lãnh đạo nước này trong thời gian qua đã đặt Việt Nam trước việc phải chấp nhận một thực tế là trong giai đoạn tới, đất nước sẽ phải phát triển kinh tế trong điều kiện không có có môi trường hoàn toàn thuận lợi do những lo ngại về bất ổn.
Việc tách bạch chức năng vừa quản lý nhà nước vừa quản lý doanh nghiệp, hạn chế khả năng chính sách đưa ra bị chi phối bởi lợi ích ngành... là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước.
Các nước lớn đóng vai trò rất quan trọng trong việc dàn xếp các cuộc xung đột mang tính quốc tế và nhiều khi họ sử dụng các vấn đề của thiên hạ để phục vụ cho những tính toán của riêng mình
Trong bản kết luận thanh tra gửi Thủ tướng, Thanh tra Chính phủ có kiến nghị kiểm điểm cá nhân, tổ chức có liên quan nhưng sai phạm của lãnh đạo VCCI chưa đến mức phải xử lý kỷ luật.
Sau gần 25 năm đổi mới, bộ mặt kinh tế, xã hội Việt Nam đã khác hẳn. So với 10 năm trước, đời sống của dân chúng nói chung hiện nay được cải thiện nhiều, vị trí của Việt Nam trên thế giới cũng tăng lên đáng kể. Rõ ràng ở đây có vấn đề hiệu suất phát triển, có khả năng bỏ lỡ các cơ hội mà nguyên nhân sâu xa nằm ở cơ chế, ở sự chậm hoàn thiện cơ chế thị trường, ở năng lực nắm bắt cơ hội, và việc thực thi các chính sách, vì các điều kiện về bối cảnh khu vực và cơ hội phát triển Việt Nam không bất lợi so với các nước lân cận.
Bàn cờ kinh tế VN bị chia thành rất nhiều mảnh nhỏ. Các mảnh này thường bị chi phối bởi các nhóm độc quyền và đặc quyền. Điểm yếu cơ bản nhất trong mô hình tăng trưởng của Việt Nam là tăng trưởng chủ yếu nhờ vào việc bán tài nguyên và gia công trình độ thấp, nhờ vào tăng lượng đầu tư và lấy khu vực kinh tế nhà nước vốn kém hiệu quả làm chủ đạo.
Việt Nam tăng 18 bậc lên vị trí thứ 71 trong bảng chỉ số về môi trường thương mại toàn cầu năm 2010 vừa được WEF công bố. Trong tổng số 125 nền kinh tế được WEF xem xét năm nay Singapore và Hồng Công tiếp tục dẫn đầu thế giới về phương diện tạo điều kiện thuận lợi cho tăng cường trao đổi thương mại toàn cầu.
Hiện nay quy mô của các vùng kinh tế trọng điểm (VKTTĐ) đã mở rộng đến gấn 25% diện tích và chiếm khoảng 70% thu nhập kinh tế của cả nước. Một vấn đề đặt ra là: quan điểm ngày càng mở rộng quy mô diện tích của các VKTTĐ của Việt Nam có hợp lý hay không? Làm thế nào để các VKTTĐ phải thực sự là động lực tăng trưởng và phát triển kinh tế của cả nước ,có một thế đứng vững chắc trong tương lai nhằm thực hiện mục tiêu phát triển bền vững quốc gia.
Ngày 17-5, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) đã tổ chức hội thảo tham vấn cho dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) 5 năm 2011-2015, với sự tham gia của đại diện các cơ quan quốc tế. Nội dung chủ yếu nêu lên bức tranh toàn cảnh về KT-XH, cùng những vấn đề liên quan khi nước ta bước vào giai đoạn "đệm" chuyển tiếp để cơ bản trở thành nước công nghiệp hóa vào năm 2020.
Bên cạnh những vấn đề quản lý đô thị, trung tâm hành chính quốc gia… thì bài toán kinh tế là băn khoăn lớn nhất khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về đồ án quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, sáng 11/5.
Kể từ khi khu kinh tế ven biển đầu tiên là Chu Lai được thành lập năm 2003, đến nay đã có 14 khu kinh tế biển được thành lập, gồm 2 khu ở đồng bằng sông Hồng, 10 khu ở vùng duyên hải miền Trung và 2 khu ở miền Nam. Theo Quy hoạch phát triển các KKT biển đến năm 2020 cả nước sẽ có 15 khu kinh tế biển với kinh phí đầu tư khoảng 162.000 tỷ đồng và tạo việc làm cho khoảng 500.000 ngàn người.
Tại bài viết mới nhất trên blog của mình, TS. Trần Công Hòa đã phân tích và đưa ra một số khuyến nghị về hoạch định chính sách và điều hành nền kinh tế 2010: tiếp tục giảm giá VND; cắt giảm chi tiêu công; tăng tính độc lập của NHNN; kiên quyết cho phá sản những doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ; điều chỉnh chính sách thuế ở một số lĩnh vực theo phương thức lũy tiến; phát triển công nghiệp phụ trợ;...
Tăng trưởng luôn luôn là một cuộc trường chinh. Vì vậy, không thể chỉ vì tăng trưởng ngắn hạn mà hy sinh sự ổn định và bền vững trong dài hạn. Cổ nhân ngày xưa có câu “dục tốc bất đạt”, không những thế cái giá phải trả cho kinh tế bất ổn rất lớn, chỉ cần nhìn sang mấy nước xung quanh như Thái Lan, Indonesia hay Philippines là có thể thấy rất rõ điều này.
Cải cách cơ cấu là một đòi hỏi nghiệt ngã đối với tất cả các nước muốn tiến bước trên con đường đi đến phồn vinh. Thế nhưng, có nhiều nước không chủ động vượt qua đòi hỏi này khi tình thế kinh tế còn thuận lợi và thường bắt đầu nó quá muộn khi đất nước đã rơi vào khủng hoảng. Điều này lý giải tại sao nhiều nước có khởi đầu tốt nhưng rồi sa lầy trong cạm bẫy của mức thu nhập trung bình ...
Năm 2009, tăng trưởng GDP đạt 5,32%; lạm phát được kiềm chế dưới 7%; hệ số ICOR là 5, 16. Những con số này có thể cho cảm nhận kinh tế vĩ mô đang ở tình trạng khá ổn định. Tuy nhiên Tổng cục Thống kê cho rằng các cân đối vĩ mô chưa thật vững chắc, bất bình đẳng giầu nghèo tăng, chậm được khắc phục,...
Nền kinh tế của Việt Nam đã và đang ngày một trở nên phức tạp hơn, với các cơ chế, thị trường, tổ chức và lực lượng kinh tế mới ra đời trong suốt hơn hai thập niên đổi mới. Sự gấp gáp của cuộc đua tranh kinh tế được nhân lên bằng hành trình hội nhập, trong đó Việt Nam là thành viên mới của WTO.