Hợp tác nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghệ ở ĐBSCL

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Đó là chủ đề của Hội nghị KH&CN vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) lần thứ XX do Bộ KH&CN tổ chức tại Sóc Trăng ngày 26.11.2008.

Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng thường trực Bộ KH&CN Trần Quốc Thắng, đại diện các đơn vị chức năng thuộc Bộ; lãnh đạo các tỉnh Sóc Trăng, Cà Mau; lãnh đạo 13 Sở KH&CN trong vùng; lãnh đạo Viện Lúa ĐBSCL, Trường Đại học Cần Thơ và đại diện một số Sở KH&CN vùng Đông Nam Bộ.

ĐBSCL có diện tích tự nhiên là 3,96 triệu hecta, tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn vùng năm 2008 ước đạt trên 13%, thu nhập bình quân đầu người ước đạt 11 triệu đồng/người/năm. Cơ cấu kinh tế của vùng đã chuyển dịch theo hướng tích cực, giảm nông nghiệp, tăng công nghiệp và dịch vụ. Về nông nghiệp, sản xuất tiếp tục chuyển đổi theo hướng tăng chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, đồng thời đảm bảo an ninh lương thực. Năm 2007, sản lượng lúa của toàn vùng đạt 18,45 triệu tấn (tăng 210 ngàn tấn so với năm 2006), sản lượng hải sản đạt trên 2 triệu tấn (tăng trên 292 ngàn tấn so với năm 2006). Về sản xuất công nghiệp, tiếp tục phát huy thế mạnh của công nghiệp chế biến nông, thuỷ sản, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng. Kim ngạch xuất khẩu năm 2007 đạt 4,176 tỷ USD (tăng 29,86% so với năm 2006). Tổng thu ngân sách toàn vùng năm 2007 đạt trên 12.000 tỷ đồng (tăng 2,78% so với năm 2006). Sự nghiệp giáo dục và đào tạo, chăm lo sức khoẻ nhân nhân, xây dựng đời sống văn hoá, trật tự an toàn xã hội... có bước tiến bộ mới.

Trong những thành tích chung ấy, hoạt động KH&CN đã có đóng góp quan trọng: Nhiều vấn đề về quản lý kinh tế, quản lý xã hội... đã được nghiên cứu, làm cơ sở khoa học cho các cấp uỷ đảng, chính quyền thực hiện tốt hơn công tác quản lý, điều hành, hoạch định chủ trương, định hướng phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) trên địa bàn; nhiều tiến bộ KH&CN đã được ứng dụng, chuyển giao vào sản xuất và đời sống; công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, giới thiệu mô hình KH&CN được thực hiện ngày càng đa dạng và thu hút sự tham gia của đông đảo nhân dân; các hoạt động quản lý nhà nước về tiêu chuẩn đo lường chất lượng, an toàn bức xạ và hạt nhân, quản lý công nghệ, sở hữu trí tuệ... đã có những đóng góp tích cực cho sự phát triển của vùng. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, tài chính, nguồn nhân lực của các Sở trong vùng những năm qua đã được tăng cường một bước, tạo điều kiện nâng cao năng lực nội sinh trong nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ mới.

Tuy nhiên, hoạt động KH&CN vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển KT-XH của từng địa phương cũng như của toàn vùng. Hoạt động KH&CN của vùng vẫn còn gặp một số khó khăn: Tiềm lực KH&CN ở hầu hết các tỉnh/thành phố trong vùng còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu của công tác quản lý nhà nước cũng như hoạt động ứng dụng, chuyển giao KH&CN ở các địa phương. Cơ sở vật chất của các đơn vị sự nghiệp và dịch vụ KH&CN ở các địa phương còn yếu kém; các cơ quan nghiên cứu, chuyển giao KH&CN không nhiều, mạng lưới thông tin KH&CN của vùng chưa được phát triển... Một số cơ chế, chính sách về tài chính cho nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ còn phức tạp; trình độ dân trí trong khu vực còn hạn chế; đội ngũ cán bộ KH&CN thiếu về số lượng, yếu về chất lượng; thị trường công nghệ chưa phát triển.

Sau khi nghe ý kiến trao đổi, thảo luận của các nhà quản lý, nhà khoa học cũng như những chia sẻ của đại diện các đơn vị thuộc Bộ, Thứ trưởng Trần Quốc Thắng nhấn mạnh, trong thời đại ngày nay, KH&CN đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, với tư cách là động lực cho sự phát triển KT-XH. Vì thế, hoạt động KH&CN trong vùng phải gắn liền với các mục tiêu thúc đẩy sản xuất kinh doanh, nâng cao năng suất lao động, tăng thu nhập và cải thiện điều kiện sống của người dân. Trong quản lý KH&CN cần phải có những cơ chế, chính sách, giải pháp cụ thể, linh hoạt và sáng tạo để giải phóng mọi tiềm năng sáng tạo và phát huy tốt tiềm lực KH&CN phục vụ đắc lực cho công cuộc phát triển KT-XH.

Thứ trưởng lưu ý các Sở KH&CN trong vùng cần phải làm tốt hơn nữa công tác tham mưu với lãnh đạo tỉnh/thành phố trong việc đầu tư tiềm lực (nhân lực, cơ sở vật chất kỹ thuật, tài chính, thông tin KH&CN...) để đẩy mạnh các hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ. Bên cạnh đó, các Sở KH&CN cũng cần phải đẩy mạnh hơn nữa mối quan hệ hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học trong việc đào tào nguồn nhân lực KH&CN; tăng cường sự liên kết và hợp tác giữa các Sở trong việc chia sẻ các kết quả nghiên cứu...

Thứ trưởng đề nghị các tỉnh/thành phố trong vùng cần xây dựng kế hoạch phát triển KH&CN một cách bền vững, phát huy thế mạnh (nông nghiệp, thuỷ sản...), lấy ứng dụng KH&CN làm nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động KH&CN tại địa phương. Thứ trưởng cũng ghi nhận những kiến nghị, đề xuất của các Sở KH&CN, chỉ đạo các đơn vị chức năng thuộc Bộ sớm có hướng giải quyết, và khẳng định, lãnh đạo Bộ KH&CN luôn quan tâm đặc biệt đến hoạt động KH&CN ở địa phương, sẽ cùng các địa phương thúc đẩy sự phát triển KH&CN.

(Theo Tạp chí Hoạt động Khoa Học)