Xuất khẩu của ngành Dệt may năm 2010: Nhiều đơn hàng, cũng nhiều khó khăn

Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas), do giá nhân công tại các nước sản xuất hàng may mặc như Trung Quốc, Banglades, Ấn Độ, Pakistan… tăng cao kéo theo giá đơn hàng XK ở những nước này tăng hơn 20%, đã khiến mức tăng giá 10% của nước ta trở nên hấp dẫn hơn. Nhờ đó, hiện có 80% doanh nghiệp (DN) DM đã có đơn hàng đến hết quý III và IV. Ngoài ra, các DN trong nước còn được hưởng lợi từ Hiệp định thương mại song phương Việt - Nhật và nền kinh tế Mỹ đang phục hồi kéo nhu cầu tiêu thụ hàng may mặc tăng lên. Theo Vitas, quý I năm nay XK hàng DM Việt Nam vào thị trường Mỹ tăng 15%, thị trường EU tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái, sẽ góp phần không nhỏ vào sự ổn định tăng trưởng XK của cả năm 2010.

Các DN đang tăng tốc sản xuất để kịp giao hàng cho vụ thu đông tới. Ông Nguyễn Khánh Sơn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng Công ty CP Dệt may Hà Nội (Hanosimex) cho biết, quý I-2010, Hanosimex đạt kim ngạch XK hơn 10 triệu USD (tăng 24% so với cùng kỳ). Trong đó, đơn hàng XK sợi từ tháng 3 tăng cả về sản lượng và đơn giá. Đến nay, các nhà máy may của Tổng Công ty đều đã nhận được đơn hàng từ quý II đến hết năm 2010. Ông Phan Văn Kiệt, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty May Việt Tiến cũng cho biết, Việt Tiến đã đủ đơn hàng sản xuất đến hết quý II-2010, với tổng trị giá hơn 80 triệu USD.

Tuy nhiên, hiện các DN phải đối mặt với nhiều khó khăn khi giá nguyên, nhiên phụ liệu "đầu vào" đồng loạt tăng. Trong đó, giá bông nguyên liệu tăng cao nhất so với những năm gần đây, bình quân là 1,9 USD/kg, trong khi đó giá bông thường chỉ ở mức 1,5 USD/kg. Đó là chưa kể đến giá các nhiên liệu như xăng dầu, điện, tỷ giá USD, lãi suất vay ngân hàng... tăng đã tác động không nhỏ đến sản xuất, kinh doanh của DN. Đã vậy, thời gian vừa qua, lãi suất vay ngân hàng tăng cao khiến các DN gặp nhiều khó khăn về vốn để phát triển sản xuất. Bên cạnh đó, do có sự chuyển dịch lao động từ ngành DM sang các ngành công nghiệp khác có thu nhập cao hơn và sự cạnh tranh thu hút lao động giữa các DN trong ngành tại nhiều địa phương, nên tình trạng thiếu hụt nhân công từ lâu đã trở thành "bệnh mạn tính" của ngành. Để khắc phục tình trạng thiếu lao động, Hanosimex đã liên kết với những DN vệ tinh ở các địa phương để thực hiện hợp đồng, bảo đảm đúng tiến độ giao hàng cho đối tác nước ngoài. Đồng thời, triển khai dự án di dời toàn bộ cơ sở sản xuất sợi và may về Khu công nghiệp Ðồng Văn 2 (Hà Nam), nhằm giúp DN giảm áp lực về chi phí nhân công, ổn định lao động sản xuất. Ngoài ra, những yêu cầu về thiết kế, kỹ thuật cũng cao hơn, nếu các DN không có sự chuẩn bị kỹ sẽ không đáp ứng tốt yêu cầu của khách hàng.

Để đạt được kim ngạch XK năm 2010 đạt 10,5 tỷ USD, Vitas khuyến cáo các DN thành viên sớm chuyển dịch sản xuất từ gia công sang làm hàng FOB (mua đứt, bán đoạn); từ làm đơn hàng có giá trị thấp, trung bình sang đơn hàng có giá trị cao; phát triển mặt hàng thời trang để tăng giá trị gia tăng. Đồng thời, cần cắt giảm chi phí sản xuất, trên cơ sở bố trí lại dây chuyền hợp lý, tiết kiệm nguyên, nhiên phụ liệu; đầu tư lắp đặt dây chuyền công nghệ thiết bị hiện đại để tăng năng suất lao động và hiệu quả sản xuất...