2008 có thể xem là một năm thất bại lớn của nhiều nhà đầu tư trên thị trường tài chính Phố Wall.
Cuộc khủng hoảng tài chính đã gây nên những tác động khôn lường đối với nền kinh tế Mỹ, với sụp đổ của nhiều định chế tài chính vốn tưởng như không thể sụp đổ. GDP của Mỹ đã tăng trưởng âm trong những tháng cuối năm 2008 và sẽ tiếp tục xu hướng suy giảm trong năm 2009.
Trên thị trường chứng khoán, chỉ số S&P 500 đã mất gần 41%, chỉ số Dow Jones mất 36% trong năm 2008 (tính đến 15/12) kéo theo giá nhiều cổ phiếu sụt giảm và hàng nghìn tỷ USD “bốc hơi”. Các khoản đầu tư được coi là an toàn như kênh đầu tư trái phiếu đô thị và doanh nghiệp cũng kém an toàn, thậm chí nay không còn hấp dẫn.
Và trong bức tranh tối đó đã nổi lên những vụ đầu tư “thảm bại”. Dưới đây là 15 vụ đầu tư có mức sụt giảm mạnh nhất trong năm 2008 trong nhiều lĩnh vực khác nhau:
1. R.H. DonnelleyCổ phiếu của hãng xuất bản danh bạ điện thoại những trang vàng R.H. Donnelley (NYSE-RHD) – nằm trong chỉ số có vốn hóa thị trường nhỏ - Russell 2000, đang được giao dịch dưới 1 USD/cổ phiếu từ mức đỉnh cao trong 52 tuần là 39,28 USD/cổ phiếu, giảm 99% so với cuối năm 2007.
2. Các hãng bảo hiểm Bước vào năm 2008, nhiều nhà đầu tư đã nhận định các ngân hàng và công ty môi giới chứng khoán sẽ bị tác động mạnh nhất từ khủng hoảng tài chính. Nhưng nhiều công ty bảo hiểm còn bị ảnh hưởng lớn hơn khi phải đối diện với các khoản nợ xấu, không hoặc kém tính thanh khoản - điều này sẽ làm tội tệ thêm trên bảng cân đối kế toán.
American International Group (NYSE-AIG) cần được Chính phủ Mỹ giải cứu mới có thể tồn tại, trong khi một hãng bảo hiểm nhỏ hơn, Genworth Financial (NYSE-GNW) cũng đối diện với một sự sụt giảm chưa từng có trong lịch sử hình thành. Cổ phiếu AIG, GNW hiện được giao dịch ở mức lần lượt là 1,74 USD và 2,8 USD, giảm 91% trong năm 2008.
3. Các ngân hàng đầu tư Từ đầu năm 2007, nhiều nhà đầu tư vẫn tin tưởng các ngân hàng đầu tư vẫn có thể trụ vững trong cuộc khủng hoảng tài chính, tuy nhiên nhận định đó đã sai lầm.
Một năm trước vẫn tồn tại 5 ngân hàng đầu tư ở Phố Wall với đầy đủ tên tuổi như Goldman Sachs, Morgan Stanley, Lehman Brothers, Bear Stearns và Merrill Lynch, nhưng đến nay mô hình này đã sụp đổ vì hai “thành trì” cuối cùng là Goldman Sachs và Morgan Stanley đã chuyển đổi mô hình sang tập đoàn ngân hàng tổng hợp (universal bank) với sự kết hợp giữa hoạt động ngân hàng đầu tư và ngân hàng thương mại.
Nhờ sự hậu thuẫn của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), Bear Stearns vẫn tồn tại trong sự quản lý của Ngân hàng JPMorgan Chase; Merrill Lynch phải sáp nhập với Ngân hàng Bank of America; còn Ngân hàng Lehman Brothers chính thức phá sản.
4. CrocsCổ phiếu của hãng sản xuất giày Crocs (Nasdaq - CROX) đã có mức tăng trưởng vượt bậc trong năm 2007 với mức tăng 70% và được nêu danh trên kênh truyền hình CNBC trong chương trình đầu năm 2008.
Nhưng bất ngờ khó tin đã xảy ra khi giá cổ phiếu của hãng này chỉ dưới 1,5 USD, giảm 95% trong năm 2008, khi hoạt động kinh doanh trở nên tồi tệ.
5. Các hãng bảo hiểm trái phiếuHai hãng bảo hiểm trái phiếu hàng đầu ở Mỹ - Ambac Financial Group (NYSE-ABK), MBIA (NYSE-MBI) đã trải qua một năm sóng gió với các khoản thua lỗ lên đến hàng chục tỷ USD do các rủi ro từ các trái phiếu có đảm bảo bằng danh mục bất động sản và rủi ro khác.
Hiện cổ phiếu của ABK giảm 94% và MBI mất 62% giá trị so với cuối năm 2007.
6. General Growth PropertiesCuộc khủng hoảng tín dụng bất động sản đã đẩy giá bất động sản giảm mạnh, kéo theo sự thua lỗ nặng nề của các công ty trong ngành (REITs) năm 2008. Điều đó đã khiến cổ phiếu của hãng General Growth Properties (NYSE-GGP) mất tới 96% giá trị năm nay và hãng này hiện đang cần phải tăng vốn để hoạt động nếu không sẽ bị phá sản.
7. Các nhà sản xuất ôtôDoanh số bán xe liên tục sụt giảm khiến các hãng sản xuất xe ôtô lớn ở Mỹ đang trước trước nguy cơ phá sản. General Motors, Ford và Chrysler đang phải cầu viện để vay tiền cho hoạt động kinh doanh, thế nhưng Thượng viện Mỹ đã bác đề nghị này. Điều này khiến cổ phiếu của General Motors (NYSE-GM) mất tới 80% năm nay.
Sự khó khăn của ba hãng xe hàng đầu ở Mỹ đã khiến những nhà sản xuất linh kiện ôtô cũng điêu đứng, trong đó, cổ phiếu của Lear Corp mất tới 80% giá trị trong năm 2008.
8. ATP Oil & Gas Từ đầu năm 2007, ít nhà đầu tư dám dự báo giá dầu thô sẽ tăng lên đến 147,27 USD/thùng (tháng 7/2008) và sau đó, lại càng ít người dám dự báo giá dầu sẽ xuống dưới 50 USD/thùng như hiện nay.
Khó tin nhưng đó vẫn là thực tế, nhiều hãng sau khi đạt được khoảng lợi nhuận lớn thì nay không ít hãng đang đứng trước khốn khó. Hãng khai thác dầu khí - ATP Oil & Gas (Nasdaq-ATPG) là một điển hình trong số này, hiện cổ phiếu ATPG đã mất 89% so với cuối năm 2007.
9. Các ngân hàng địa phươngKhủng hoảng tài chính khiến khối ngân hàng Mỹ lâm vào tình trạng khó khăn thực sự, khiến hơn 20 ngân hàng bị phá sản và nhiều ngân hàng bị thâu tóm, trong đó nổi bật lên là vụ thâu tóm Ngân hàng như Wachovia (NYSE-WB) của Wells Fargo và PNC Financial Services mua National City (NYSE-NCC).
Tính đến ngày 12/12, cổ phiếu WB và NCC đã giảm lần lượt là 83% và 87% so với đầu năm 2008.
10. Ngành năng lượng mặt trờiCác giải pháp chính trị được nên ra nhằm ngăn chặn thay đổi khí hậu và giá dầu dần tăng lên khiến cổ phiếu của ngành năng lượng mặt trời khởi sắc mạnh mẽ trong năm 2007 và đầu năm 2008.
Nhưng kể từ khi giá dầu giảm, chi phí năng lượng mặt trời trở nên đắt đỏ hơn và qua đó khiến lợi nhuận của các nhà cung cấp năng lượng mặt trời sụt giảm mạnh, trong đó cổ phiếu của Evergreen Solar (Nasdaq -ESLR) đã giảm 85%, cổ phiếu First Solar (Nasdaq-FSLR) mất 55%.
11. ManitowocTập đoàn Manitowoc - chuyên sản xuất máy móc công nghiệp với nhiều loại cần trục, đã có một năm thành công rực rỡ trong năm 2007 với sự mở rộng hoạt động kinh doanh trên nhiều quốc gia, đặc biệt là các nền kinh tế mới nổi. Điều này đã khiến cổ phiếu Manitowoc (NYSE-MTW) tăng tới 63% giá trị trong năm 2007.
Tuy nhiên, đến năm 2008,
kinh tế thế giới suy giảm, nhu cầu máy móc xây dựng cũng giảm mạnh và nhiều loại chi phí khác cũng tăng cao khiến hãng lâm vào cảnh thua lỗ nặng. Điều này khiến của phiếu MTW đã mất tới 82% so với cuối năm 2007.
12. BrunswickCông ty Brunswick - nhà chế tạo tàu thuyền, động cơ tàu thủy và cung cấp thiết bị bowling, billiard cũng đã gặt hái thành công trong năm 2007 và cổ phiếu của Brunswick (NYSE-BC) đã tăng 47% trong năm đó. Nhưng đến năm 2008, hoạt động kinh doanh của hãng đi xuống khiến cổ phiếu BC mất tới 82% giá trị.
13. Office DepotHầu hết các nhà bán lẻ ở Mỹ đều có được thành công nhất định trong năm 2008, tuy nhiên tập đoàn bán lẻ Office Depot lại đang phải đối mặt với những khó khăn và mới đây hãng đã phải đóng cửa 10% chi nhánh ở Bắc Mỹ và sa thải 2.200 công nhân. Cổ phiếu Office Depot (NYSE-ODP) đã giảm 81% trong năm 2008.
14. NYSE Euronext Ban đầu, cuộc khủng hoảng tài chính có vẻ như sẽ là tin tốt cho các công ty điều hành sở giao dịch tài chính, vì khối lượng giao dịch cổ phiếu và các giao dịch phái sinh sẽ tăng cao.
Thế nhưng, thực tế Tập đoàn NYSE Euronext lại đang phải đối mặt với những rủi ro khi doanh số và lợi nhuận gộp suy giảm. Điều này khiến cổ phiếu của NYSE Euronext (NYSE-NYX) mất tới 70% trong năm 2008.
15. Các công ty truyền thôngDoanh thu từ việc phát hành báo thực sự đã rơi tự do trong năm 2008 trước khi kinh tế Mỹ tăng trưởng âm. Nhiều hãng đã lâm vào tình trạng khốn đốn, thậm chí Tập đoàn Tribune đã phải nộp đơn xin phá sản. Trong khi đó, cổ phiếu của các hãng McClatchy (NYSSE-MNI) mất 82%, cổ phiếu Gannett (NYSE-GCI) giảm 78%.