Lễ hội “Chạy lợn” ở Duyên Yết, Hồng Thái, Hà Nội là một lễ hội mang nét sinh hoạt văn hóa cộng đồng độc đáo – một di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo tồn. Lễ hội này vừa được Bộ Văn hóa – Thể Thao và Du lịch quyết định thực hiện dự án bảo tồn di sản này, bổ sung vào danh mục hoạt động của Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội.
Xuất xứ về ngày lễ đặc biệt này bắt nguồn từ đời vua Hùng Vương thứ 18, đóng đô ở Việt Trì. Hùng Duệ Vương thời đó có bộ đôi Tướng công mệnh danh Tả hữu Thống lĩnh Tào ti (Thủy Quân), khi hành quân qua Duyên Yết thì được các vị bô lão trong làng mở tiệc khao quân. Hai vị tướng bằng lòng nhưng phải làm sao thật nhanh để binh sĩ kịp hành quân đuổi giặc.
Kể từ ngày đó, cứ vào ngày 7-1 âm lịch, dân làng lại mở hội "chạy lợn" để nhớ về một truyền thống có ý nghĩa về tình quân dân cá nước thời xa xưa. Từ "chạy" ở đây có ý nghĩa là "thật nhanh" - mổ lợn thật nhanh, làm cỗ thật nhanh, chớp thời cơ để thắng giặc.
Con lợn được đem ra lễ hội "chạy lợn" phải được nuôi hết sức cẩn thận. Trước lễ hội 10 ngày, chỉ cho ăn cháo gạo nếp, tắm rửa bằng nước lá thơm sạch sẽ mỗi ngày.
Thịt lợn thì ở chỗ nào chẳng giống nhau nhưng cái cách làm thịt lợn ở lễ hội này quả thật độc đáo. Mâm cỗ được đem vào cúng chỉ lấy phần thủ lợn và các bộ phận khác như miếng tề vai, tề mông, quả tim, miếng mỡ chài bao quanh dạ dày phủ lên thủ lợn, một quả thận và tiết lợn đông, hơn nữa, phải đạt tiêu chuẩn Nhanh (Thời gian), Tinh (sạch sẽ, kĩ lưỡng, kích cỡ theo quy định)… và phần thân con lợn sau khi giết mổ phải gần như nguyên vẹn, những vết mổ moi để lấy ngũ tạng phải kín đáo. Nếu chứng kiến tận mắt, hẳn sẽ không khỏi ngạc nhiên khi mỗi một đội thi đều có bí quyết làm thịt lợn riêng, thời gian nhanh đến kỉ lục, thường thì không quá 3 phút.
Với mục đích nhằm gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể lễ hội, “Chạy lợn” góp phần giáo dục truyền thống và phát triển du lịch. Bên cạnh đó, giáo dục nhân dân lòng biết ơn đối với các vị tiền bối đã có công dựng nước và giữ nước. Xây dựng tinh thần đoàn kết trong cộng đồng, phát huy những truyền thống tốt đẹp giữa tình quân dân trong cuộc sống hiện tại, giáo dục thế hệ trẻ về cội nguồn dân tộc.
Chùm ảnh về lễ hội “Chạy lợn” trong khuôn khổ Hội nghị Bảo tồn Văn hóa Phi vật thể Lễ hội “Chạy lợn”:
Thắp một nén nhang cúng Thành hoàng |
Sản phẩm cuối cùng |
Mổ lợn… kỉ lục trong vòng 1 phút 50 giây |
Chuẩn bị làm thịt lợn |
Tất cả đã sẵn sàng |
Ba đội thi chuẩn bị trong tiếng reo hò của dân làng. |
Chọn những con lợn ngon nhất, béo tốt và được tắm nước thơm suốt 1 tuần. |
Rước “Ông lợn” từ làng vào Đình |
(Theo VNN/Tuyenquang)
Chuyển nhượng, cho thuê hoặc hợp tác phát triển nội dung trên các tên miền:
Quý vị quan tâm xin liên hệ: tieulong@6vnn.com