Trong bốn năm qua, ngân hàng trung ương của các nền kinh tế chủ chốt trên thế giới nhìn chung đã rất nỗ lực để hồi sinh kinh tế nước nhà thông qua các chính sách thông thường và cả không ít chính sách “khác thường”.
Các biện pháp “bất thường” như hạ lãi suất xuống gần bằng 0% và mua trái phiếu để giảm lãi suất dài hạn được áp dụng từ năm 2008-2009 (những giải pháp mang tính chất tình thế tưởng chừng sẽ kết thúc khi kinh tế thoát khỏi khủng hoảng) giờ đang trở thành những biện pháp thông thường.
Các quyết sách gần đây của ngân hàng trung ương các nền kinh tế chủ chốt truyền đi một thông điệp khá rõ: Kỷ nguyên chính sách tiền tệ “siêu lỏng” sẽ vẫn tiếp diễn.
Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vẫn đang in thêm tiền để mua trái phiếu và chủ trương không tăng lãi suất ngắn hạn ít nhất cho tới khi tỷ lệ thất nghiệp giảm từ mức 8% hiện nay xuống còn 6,5%.
Nhằm tiếp thêm đà hồi phục tăng trưởng, Fed ngày 20/3 quyết định tiếp tục chính sách tiền tệ “lỏng lẻo” với việc duy trì gói nới lỏng định lượng lần ba (QE3) được thực hiện từ cuối năm ngoái, theo đó mỗi tháng chi trung bình 85 tỷ USD mua lại những trái phiếu được đảm bảo bởi tài sản thế chấp, nhằm giữ lãi suất cho vay ở mức “siêu thấp” 0-0,25% và cải thiện dòng tín dụng chảy vào thị trường nhà đất.
Tân Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) Haruhiko Kuroda tuần trước công bố việc bước sang giai đoạn mới của chính sách tiền tệ “lỏng” nhằm đạt mục tiêu lạm phát 2%: tăng mua trái phiếu của chính phủ để có thể tăng gấp đôi cơ sở tiền tệ trong hai năm.
Trong khi đó, Ngân hàng trung ương Anh (BoE) duy trì mức lãi suất thấp kỷ lục 0,5% để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thông qua gói QE và triển khai chương trình mua tài sản để đẩy mạnh hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp.
Bất chấp kinh tế Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone) dự báo giảm 0,5% trong năm nay, tỷ lệ thất nghiệp lên tới mức kỷ lục 12% và lạm phát hàng năm hiện đã xuống mức 1,7%, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tại cuộc họp ngày 4/4 giữ nguyên lãi suất ở mức 0,75% (từ tháng 7/2012), cao hơn so với hầu hết các nền kinh tế chủ chốt khác.
ECB cũng chưa “sờ tới” chương trình mua tài sản không giới hạn. Tuy nhiên, ECB có thể đang “mạnh dạn” dần lên và ngân hàng này đang cân nhắc các công cụ tài chính mới để tiếp sinh lực cho kinh tế khu vực.
Liệu những chính sách “khác thường” có phát huy hiệu quả?
Những biện pháp trên đã gây tác động lớn đến các thị trường tài chính. Chỉ số chứng khoán Nikkei đã tăng 40% kể từ khi Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hồi tháng 11/2012 cam kết tiến hành các biện pháp kích thích kinh tế “mạnh bạo”, trong khi chỉ số S & P 500 và chỉ số Dow Jones đều chạm các mức cao kỷ lục.
Tuy nhiên, tác động lên GDP thì tương đối nhẹ nhàng. GDP của Mỹ đang có dấu hiệu mạnh lên, song các nền kinh tế châu Âu đang chững lại hoặc giảm. Xét tổng thể, tăng trưởng kinh tế tại các nước giàu có thể đạt trên 1% trong năm 2013, cao hơn chút ít so với năm 2012.
Theo các chuyên gia, dòng tiền “rẻ” sẽ phát huy hiệu lực nếu nó được quản lý một cách hợp lý và song hành cùng với những thay đổi khác. Dù rằng dòng vốn “rẻ” có ảnh hưởng lớn nhất đối với tài chính, nhưng những ảnh hưởng đối với các bộ phận khác của nền kinh tế cũng không tồi, đặc biệt là ở Mỹ, nơi các hộ gia đình đã có những phản ứng tích cực trước việc lãi suất đi vay giảm.
Giá nhà đất bắt đầu tăng, trong khi tín dụng tiêu dùng cũng đang mạnh lên, thể hiện qua việc các khoản cho vay mua ô tô mới đạt mức cao nhất trong 6 năm qua.
Tại Mỹ, chi tiêu tiêu dùng đang tăng tốc, trong khi triển vọng này tại châu Âu vẫn ảm đạm, không chỉ vì họ lo ngại về đồng euro và tăng trưởng, mà còn vì không phải nước nào ở châu Âu cũng tiếp cận được dòng vốn “rẻ”.
Theo ngân hàng Goldman Sachs, lãi suất cho vay đối với các doanh nghiệp ở Nam Âu cao hơn 4 điểm % so với ở Bắc Âu.
Châu Âu cần học Mỹ
Trong khi thế giới hồi phục từ khủng hoảng tài chính, ECB lại kém mạnh tay hơn so với ngân hàng trung ương Nhật Bản, Mỹ và Anh trong việc tung ra các chương trình mua tài sản quy mô lớn, các gói QE và hạ lãi suất xuống 0% để hỗ trợ kinh tế khu vực.
Chủ tịch ECB, Mario Draghi, thừa nhận ECB chưa sẵn sàng thực hiện một số biện pháp hỗ trợ tăng trưởng kinh tế quyết liệt kiểu này.
Trong khi đó, Fed đang đặt nhiệm vụ tạo việc làm lên trước mục tiêu lạm phát thấp, đồng nghĩa với việc tiếp tục chương trình QE không giới hạn và chỉ cân nhắc tăng lãi suất khi thị trường việc làm cải thiện đáng kể và tỷ lệ thất nghiệp xuống 6,5%.
Để dòng tiền “rẻ” phát huy tác dụng, châu Âu cần học Mỹ ở ba điểm. Thứ nhất, cần chi mạnh tay.
Cho đến nay Fed - ngân hàng thực hiện các biện pháp kích thích kinh tế “mạnh tay” nhất - đã gặt hái nhiều thành quả về chi tiêu của các hộ gia đình và của các công ty, trong khi ECB - ngân hàng dè dặt nhất về mặt này - chứng kiến kinh tế khu vực trải qua giai đoạn tăng trưởng yếu kém.
Thứ hai, không phải tất cả chính sách “khác thường” đều cho kết quả như nhau.
Thứ ba - và là điểm quan trọng nhất: nếu một nước cùng lúc thắt chặt chính sách tài chính (như châu Âu đã làm và Mỹ bắt đầu thực hiện), nó sẽ làm giảm tác động của dòng tiền “rẻ”.
Nới lỏng tiền tệ có hiệu quả ra sao với Nhật Bản và Đông Nam Á ?
Kinh tế Nhật Bản đã không tăng trưởng về mặt danh nghĩa trong suốt hai thập niên, nhưng tình trạng này hứa hẹn có nhiều biến chuyển khi BoJ tại cuộc họp đầu tháng 4/2013 đưa ra những thay đổi lớn về lượng và chất trong chính sách tiền tệ.
BoJ đã quyết định tăng lượng tiền mặt trong lưu thông thêm 60.000 tỷ yen (632 tỷ USD) lên 70.000 tỷ yen/năm để đẩy giá cả lên và tăng lượng mua trái phiếu chính phủ lên 50.000 tỷ yen (520 tỷ USD)/năm…
Ngày 8/4, BoJ đã khởi động quy trình mua lượng trái phiếu chính phủ dài hạn trị giá 1.200 tỷ yen, theo chương trình nới lỏng tiền tệ mới.
Giới phân tích nhận định rằng đây là thời điểm tốt để các nền kinh tế mới nổi ở Đông Nam Á hút vốn đầu tư từ “đất nước Mặt Trời mọc”.
Thái Lan, Malaysia và Indonesia sẽ thu hút thêm đầu tư trong những quý tới. Việt Nam và Philippines cũng đứng trước cơ hội tiếp nhận luồng vốn mới khi các nhà đầu tư Nhật tìm kiếm cơ hội làm ăn.
Kể từ khi đảng Dân chủ Tự do của Thủ tướng Abe giành được 2/3 ghế tại Hạ viện ngày 16/12/2012, giá chứng khoán tăng mạnh trong khi đồng yen biến động ngược chiều, do thị trường tin tưởng ông Abe sẽ chèo lái BoJ thành công trong việc phục hồi kinh tế.
Cộng thêm việc chỉ số Nikkei có tỷ lệ sinh lời cao gấp đôi chỉ số S&P 500, giới đầu tư Mỹ rất có thể sẽ rót vốn vào thị trường chứng khoán Nhật qua các quỹ trao đổi hàng hóa và quỹ đầu tư tương hỗ./.
Đó là ý kiến của các chuyên gia tại hội thảo 'Bảo hiểm hưu trí tự nguyện: Cơ hội cho doanh nghiệp và người lao động' do Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Báo Diễn đàn doanh nghiệp tổ chức ngày 30.7
Hơn 1 tháng kể từ ngày gói tín dụng 30.000 tỷ đồng có hiệu lực (ngày 1/6) đến nay, số doanh nghiệp (DN) được vay ngày một nhiều, còn người dân chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nhiều chuyên gia cho rằng, ngân hàng (NH) đang lợi dụng chính sách dành cho người dân để cứu DN.
Gần đây, những Cty cho vay vốn xuất hiện nhan nhản trên mạng. Lấy mác nhân viên ngân hàng, mỗi ngày những Cty tài chính “ma” này có thể lừa kiếm vài chục triệu đồng trước mặt người cần tiền gấp mà họ không hề biết.
Ngân hàng Nhà nước đã chấp nhận đưa thêm cụm từ “phá sản” vào Thông tư về xử lý ngân hàng yếu kém, trái với lời khẳng định trước đó không lâu là “sẽ không để ngân hàng nào đổ vỡ”.
Mới rồi tình cờ cùng xe chuyến công tác với phó tổng giám đốc ngân hàng nọ. Có cuộc gọi đến. Không rõ nội dung gì, nhưng sau khi cúp máy, vị này cáu: “Muốn nhanh thì phải từ từ!”.
Tuần qua, một lần nữa Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình yêu cầu các ngân hàng thương mại giảm lãi suất cho vay. Theo ông, hiện nay mức 10 - 13%/năm là hợp lý.
Làm sao bù lỗ ATM vẫn là bài toán đau đầu với nhiều ngân hàng, đặc biệt là ở những ngân hàng có quy mô lớn với lượng giao dịch ATM nhiều? Có gì bí ẩn đằng sau những khoản lỗ này? Liệu các ngân hàng đã tính đầy đủ chi phí và lợi ích mà ATM mang lại? Và tại sao các ngân hàng vẫn tiếp tục đầu tư ATM?
Dù việc mở rộng room cho các nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực ngân hàng vẫn chưa có quyết định cuối cùng nhưng theo các chuyên gia, nếu đẩy nhanh được tiến độ sẽ giúp quá trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng diễn ra hiệu quả hơn và hệ thống ngân hàng cũng sẽ lành mạnh hơn.
Ngân hàng Quốc tế (VIB) vừa thông báo tiếp tục miễn phí rút tiền qua thẻ ATM nội mạng và liên ngân hàng tại hơn 14.000 ATM của tất cả các ngân hàng nội địa trong các liên minh Smartlink, Banknet, VNBC, … trên toàn quốc.
Ngày 6-8, Thanh tra Chính phủ đã có văn bản thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật tại Kho bạc Nhà nước Việt Nam, qua đó phát hiện nhiều sai phạm trong điều tiết thu ngân sách, tạm ứng vốn, áp dụng lãi suất tiền gửi...
Thanh khoản hệ thống dồi dào, thị trường ngoại hối ổn định, tăng trưởng tín dụng vẫn bế tắc và nhiều khả năng khó đạt được mục tiêu đề ra.. là những nét chính của thị trường tiền tệ 7 tháng đầu năm.
Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho biết, 6 tháng đầu năm 2014, toàn hệ thống tổ chức tín dụng mua 200 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ và tín phiếu Kho bạc Nhà nước, tương ứng khoảng 90% giá trị trái phiếu và tín phiếu do Chính phủ phát hành trong 6 tháng đầu năm.
“Để phát triển Phú Quốc trở thành một trung tâm dịch vụ du lịch lớn của cả nước và khu vực Đông Nam Á, cần thiết phải có những chính sách ưu đãi vượt trội”.
Đã đến lúc thế hệ Gen Y là động lực phát triển kinh tế chính của thế giới về tiêu dùng, đầu tư, tiết kiệm, dịch vụ tài chính…Do đó, họ sớm trở thành khách hàng quan trọng của ngân hàng bán lẻ.
TS. Trịnh Tiến Dũng, nguyên trợ lý Giám đốc Quốc gia - Trưởng ban Cải cách khu vực công UNDP Việt Nam cho rằng, nếu tính đủ cả nợ doanh nghiệp nhà nước thì mức nợ công hiện nay đã vượt quá trần nguy hiểm rất nhiều.
“Khủng khiếp”, đó là chữ được TS. Trịnh Tiến Dũng, nguyên trợ lý Giám đốc Quốc gia - Trưởng ban Cải cách khu vực công UNDP Việt Nam, dùng để nói về độ lớn mức vay nợ của các doanh nghiệp nhà nước, có liên quan mật thiết đến nợ công.
Đó là ý kiến của các chuyên gia tại hội thảo 'Bảo hiểm hưu trí tự nguyện: Cơ hội cho doanh nghiệp và người lao động' do Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Báo Diễn đàn doanh nghiệp tổ chức ngày 30.7
Bài viết này nhằm mục đích xác định các nhân tố quyết định lạm phát ở Việt Nam thông qua một phương pháp tiếp cận đơn giản. Mô hình ước lượng của chúng tôi sử dụng cơ sở lý thuyết về lạm phát cho một nền kinh tế nhỏ và mở. Bài viết cố gắng đưa một một vài gợi ý thận trọng cho chính sách kiềm chế lạm phát ở Việt Nam trong giai đoạn thực hiện chính sách kích cầu.
Dù lạm phát vẫn đang ở mức thấp hơn so với năm 2008, nhưng tỷ lệ này tăng mạnh từ giữa năm 2009 và đang trở thành nguy cơ lớn nhất đối với Ấn Độ và Việt Nam. Trung Quốc; Singapore đã tuyên bố nâng giá đồng tiền; Ngân hàng Trung ương Ôxtrâylia, Ấn Độ, Malaixia, Philíppin và Việt Nam cũng đã lần lượt tăng lãi suất trong mấy tháng qua. Nỗi lo lạm phát gia tăng đang đè nặng lên các nền kinh tế Châu Á.
Với số nợ và mức thâm hụt thương mại quá lớn với Trung Quốc như hiện nay, Mỹ đã gia tăng áp lực bằng mọi cách buộc Trung quốc phải "thả lỏng" đồng nhân dân tệ. Ngày 15-4 sắp tới, Bộ Tài chính Mỹ sẽ phải đưa ra tuyên bố xem Trung Quốc có phải là “nước thao túng tiền tệ” hay không. Khả năng xảy ra cuộc chiến tranh tiền tệ mới là rất lớn, theo giới phân tích đây có thể là một phần của âm mưu toàn cầu nhằm thiết lập trật tự thế giới mới.
72% doanh nghiệp tư nhân VN căng thẳng vì vốn. Theo Standard Chartered đồng Việt Nam sẽ giảm giá hơn nữa trong thời gian tới và lạm phát của VN năm nay sẽ ở mức 8,9%. Cơ chế lãi suất trần không còn phù hợp với thực tế. Ngân hàng Nhà nước cần phải thay đổi cơ chế cũ bằng một cơ chế mới, nếu không sẽ gây ra sự đè nén, kiềm chế sự phát triển kinh tế cũng như làm cho sự lưu thông tiền tệ có những tắc nghẽn và biến tướng khó kiểm soát.
Trong một thời gian ngắn, nhằm khơi thông nguồn cung cầu trên thị trường ngọai tệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã liên tục có 2 lần thay đổi tỷ giá giữa đồng Việt Nam và đồng đô la Mỹ. Nhiều chuyên gia dự báo sẽ có thêm một đợt thứ ba trong năm nay, nhưng chưa biết khi nào - có thể vào quý III năm 2010? Liệu có xuất hiện tâm lý bất an khi sở hữu đồng nội tệ ?
Năm 2009 là năm không yên ả đối với thị trường tài chính Việt Nam khi các lĩnh vực tiền tệ, ngoại hối, thị trường vốn đều biến động phức tạp và liệu thực tế này có tái hiện trong năm nay không lại là câu hỏi không dễ trả lời.
Quyết định của Ngân hàng Nhà nước cho phép các ngân hàng thương mại được cho vay lãi suất thỏa thuận đối với các khoản vay trung dài hạn và thu thêm phí đối với các khoản vay ngắn hạn đang gây phản ứng trái nhiều từ các góc nhìn quan sát. Lãi suất thoả thuận đối với các khoản cho vay trung dài hạn của doanh nghiệp có nơi lên đến 18%/năm. Nhiều ý kiến cho rằng, mức này đã đến giới hạn chịu đựng của doanh nghiệp.
Việt Nam đã vượt qua đáy suy thoái kinh tế nhưng thị trường tiền tệ vẫn chưa bền vững, rủi ro cao. Chính phủ nên tập trung ổn định kinh tế vĩ mô, không nên chạy theo giải pháp phá giá tiền đồng.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, thị trường nhà đất năm 2010 sẽ có nhiều áp lực cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong nước và thách thức trước sự đổ bộ nhiều hơn của nhà đầu tư nước ngoài. Giới đầu tư cần có góc nhìn thực tế hơn và họ sẽ phải đau đầu đối diện với thách thức chọn sản phẩm nào và bán cho ai.
Do nhu cầu nhà đất còn rất lớn nên việc đầu tư vào thị trường bất động sản hằng năm lợi nhuận có thể đạt từ 25%-30%, nếu gặp đột biến có thể lên đến 150%.