Đằng sau những cú “sốc” tỉ giá

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Nguyên nhân khiến cho giá USD biến động hoàn toàn là do yếu tố đầu cơ, làm giá, trong đó có sự tham gia đầu cơ của một số NHTM.

PGS - TS Trần Hoàng Ngân nêu rõ, lợi dụng tình trạng giá vàng trong nước cao hơn giá thế giới và một số đầu nậu thu gom USD nhập vàng, những NH có thừa USD đã cố tình đầu cơ làm giá, tạo cú sốc tâm lý, dẫn đến tình trạng 2 tỉ giá và qua đó thu lợi. Vì vậy NHNN cần tăng cường thanh tra, giám sát và xử lý nghiêm những NHTM nào vi phạm.

Trước đây, NHNN đã phối hợp cùng các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý nghiêm, dẹp bỏ chợ đen ngoại tệ và nạn đầu cơ ngoại tệ, giúp thị trường ổn định trong nhiều tháng. Hoạt động này cần phải duy trì liên tục, thường xuyên. NHNN đã kiên quyết dẹp bỏ tình trạng 2 lãi suất, nếu NHNN cũng áp dụng các biện pháp kiên quyết như vậy đối với thị trường ngoại tệ thì sẽ dẹp bỏ được tình trạng 2 tỉ giá.

PGS - TS Trần Hoàng Ngân nêu rõ, tỉ giá biến động có gây khó khăn cho nhiều NHTM, nhưng hiện nay có không ít NH thương mại có thừa USD và cố tình đầu cơ, làm giá để kiếm lợi.

Tình trạng biến động tỉ giá đã lặp đi lặp lại nhiều lần, là yếu tố góp phần làm cho lạm phát tăng cao và gây thiệt hại cho nều kinh tế. Một khi đã xác định nguyên nhân biến động không phải do áp lực cung-cầu mà do đầu cơ thì cần phải tập trung vào việc chống đầu cơ. Trước hết, NHNN cần rà soát lại cơ chế và các văn bản quy định về điều hành, giám sát, xử lý đối với thị trường ngoại tệ, nếu cần thì sửa đổi, bổ sung. Sau đó phải tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý thật nghiêm.

NHNN cho biết có đầy đủ cơ sở thực tiễn đảm bảo thị trường ngoại hối, tỷ giá ổn định trong những tháng còn lại của năm 2011, tạo điều kiện để cải thiện tốt hơn trong năm 2012.Nhờ triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp điều hành kinh tế vĩ mô theo Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ, đặc biệt là các giải pháp về điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất, tỷ giá và quản lý hoạt động ngân hàng, luồng chu chuyển ngoại tệ của nền kinh tế và hệ thống ngân hàng có nhiều chuyển biến tích cực. Cán cân thanh toán quốc tế thặng dư, dự trữ ngoại hối nhà nước được củng cố và thanh khoản ngoại tệ của hệ thống ngân hàng được đảm bảo trong những tháng vừa qua là cơ sở quan trọng để ổn định tỷ giá USD/VND và lãi suất ngoại tệ trên thị trường trong nước trong những tháng còn lại của năm 2011.

Theo NHNN, với những yếu tố tích cực nêu trên, cán cân vãng lai đã được cải thiện đáng kể. Tính chung 6 tháng đầu năm, cán cân vãng lai chỉ thâm hụt ở mức 748 triệu USD, bằng chưa đến 1/3 mức thâm hụt 2,5 tỷ USD của cùng kỳ năm 2010. Đặc biệt, trong quý II/2011, cán cân vãng lai đã chuyển sang thặng dư nhẹ 166 triệu USD, mức thặng dư đầu tiên kể từ quý I/2009.

Về vốn đầu tư gián tiếp, mặc dù thị trường chứng khoán liên tục giảm điểm nhưng các nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục mua ròng trên thị trường chứng khoán và tăng cường góp vốn, mua cổ phần tại các doanh nghiệp chưa niêm yết. Tính chung 7 tháng đầu năm 2011, vốn đầu gián tiếp vào Việt Nam ước đạt 700 tỷ USD, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2010 và trong 9 tháng đầu năm 2011, ước đạt 1 tỷ USD, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2010 (9 tháng đầu năm 2010, nếu không tính việc phát hành thành công 1 tỷ USD trái phiếu chính phủ trên thị trường quốc tế, vốn đầu tư gián tiếp vào Việt Nam đạt 940 triệu USD).

NHNNcho biết, hệ thống ngân hàng tích cực rút tiền gửi ngoại tệ ở nước ngoài và huy động vốn trên thị trường quốc tế để đáp ứng nhu cầu mở rộng tín dụng ngoại tệ trong nước trong 7 tháng đầu năm 2011 trở thành nguyên nhân quan trọng góp phần cải thiện cán cân vốn và tài chính.

Mặc dù nguồn vốn huy động của các tổ chức tín dụng từ thị trường quốc tế trong tháng 9/2011 giảm đáng kể do các khoản vay ngoại tệ trên thị trường quốc tế đến hạn trả nợ (tính đến ngày 29/9/2011 giảm 745 triệu USD, tương đương 7,52% so với cuối tháng 8/2011), nhưng luồng vốn ngoại tệ chuyển vào hệ thống ngân hàng qua kênh huy động vốn ngoại tệ từ nền kinh tế và thu hồi các khoản cho vay ngoại tệ đến hạn đã đảm bảo chi trả đầy đủ các khoản nợ ngoại tệ đến hạn của hệ thống ngân hàng. Tính đến ngày 29/9/2011, huy động vốn ngoại tệ của hệ thống các tổ chức tín dụng từ nền kinh tế tăng 0,07% (tương đương 17 triệu USD) so với cuối tháng 8/2011. Dư nợ tín dụng bằng ngoại tệ (thu nợ ngoại tệ) giảm 792 triệu USD, tương đương 2,71% so với cuối tháng 8/2011.

Theo Tầm nhìn