NHNN chấn chỉnh “lách” trần lãi suất huy động

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Ngày 10-1-2012, NHNN chi nhánh TPHCM đã gửi Công văn 78 của NHNN chỉ đạo các TCTD chấn chỉnh việc thực hiện ngay lãi suất huy động vốn và xử lý vi lãi suất theo quy định của Chỉ thị 02 của NHNN.

Theo công văn, trong thời gian qua theo thông tin báo chí truyền thông phản ánh vẫn còn một số NHTM vi phạm trần lãi suất huy động theo quy định của NHNN dưới hình thức như chi hoa hồng môi giới, chi trả lãi suất ngoài sổ tiết kiệm, áp dụng các chương trình khuyến mại, quay số trúng thưởng, gửi vàng có kỳ hạn, gửi vàng số lượng lớn để nhận lãi suất cao… làm lãi suất huy động thực tế của ngân hàng tăng lên, gây xáo trộn thị trường tiền tệ, ảnh hưởng đến mặt bằng lãi suất trên thị trường và gây khó khăn cho các NHTM chấp hành nghiêm đúng quy định lãi suất của NHNN.

Để thực hiện nghiêm, Thống đốc NHNN chỉ đạo NHNN các tỉnh tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thực hiện các quy định về lãi suất của các TCTD cũng như các chi nhánh ngân hàng nước ngoài trên địa bàn. Qua quá trình giám sát thanh tra nếu phát hiện vi phạm sẽ xử lý nghiêm theo Chỉ thị 02 ngày 7-9-2011 của NHNN.

Theo số liệu NHNN chi nhánh TPHCM, năm 2011 thanh tra giám sát NHNN đã thanh tra, kiểm tra các TCTD trên địa bàn với tổng số 109 đoàn trong nhiều lĩnh vực ngân hàng. Trong đó, kiểm tra đột xuất 106 đơn vị về lãi suất huy động vốn theo Chỉ thị 02.

Kết quả kiểm tra đã phát hiện 62 đơn vị có sai phạm thông qua việc khuyến mại dưới hình thức tặng quà, thực hiện mua vàng có kỳ hạn có chênh lệch lỗ, nhận ủy thác đầu tư, môi giới hoa hồng, ngân hàng chấp nhận bị phạt vì vi phạm hợp đồng…

Thanh tra giám sát đã yêu cầu các đơn vị chấm dứt ngay tình trạng huy động vốn có vi phạm quy định trên. Trong năm 2011 NHNN cũng có nhiều biện pháp xử lý mạnh tay yêu cầu cách chức các lãnh đạo vi phạm về quy định lãi suất của NHNN. 

Ngày 10-1-2012 cũng tại cuộc họp tổng kết của NHNN chi nhánh TPHCM năm 2011 và phương hướng nhiệm vụ năm 2012, NHNN chi nhánh TPHCM cho biết so với năm 2010 tiền gửi VNĐ của các tổ chức kinh tế và cá nhân giảm 6,43%, còn với người dân lãi suất tiền gửi tiết kiệm VNĐ cao nên đây vẫn là một kênh đầu tư.

Đặc biệt, trong 2 tháng gần đây huy động vốn của các NHTM trên địa bàn biến động mạnh, trong đó khối NHTMCP giảm mạnh nhất, giảm 10,5% so với ngày 7-9-2011. Nguyên nhân là khi thực hiện nghiêm túc trần lãi suất tiền gửi, tiền gửi tại các NHTMCP giảm.

Một bộ phận tiền gửi đã dịch chuyển sang các ngân hàng khác (chủ yếu là khối NHTM nhà nước). Theo đó, tiền gửi khối NHTM nhà nước ít biến động, ổn định và có xu hướng tăng.

Tuy nhiên, tại cuộc họp nhiều NHTM lớn phản ánh gần đây đã xuất hiện tình trạng một số NHTM lách trần lãi suất huy động nhằm cạnh tranh giành vốn từ NHTM khác, trong đó đã có NHTM huy động lãi suất lên 18-19%/năm, thậm chí 21%/năm.

Ông Đào Hồng Châu, Phó Tổng giám đốc Eximbank, cho biết việc các NHTM khác cạnh tranh bằng lãi suất cũng đã ảnh hưởng nhiều đến việc huy động vốn của Eximbank. Nếu như những năm trước đây huy động vốn của ngân hàng tăng 45% thì năm 2011 vừa qua huy động chỉ tăng 3%/năm.

Nhiều NHTM khác kiến nghị NHNN nên có giải pháp kích hoạt lại thị trường liên ngân hàng (thị trường 2) vì gần đây thị trường này gần như hoàn toàn “đóng băng”, không có giao dịch. Các NHTM lớn vốn là chủ nợ duy trì giao dịch thanh khoản trên thị trường 2 như VCB, BIDV, Agribankgần như không bơm vốn ra thị trường 2.

Việc vay vốn của các ngân hàng trên thị trường 2 càng khó khăn hơn vì các ngân hàng có vốn ngại cho vay và yêu cầu có tài sản thế chấp vì sợ bị khất nợ, bởi trước đó nhiều NHTM nhỏ vay khất nợ đến nay vẫn chưa trả cho ngân hàng.

Việc đóng băng của thị trường 2 dẫn đến các NHTM nhỏ không còn cách nào khác phải chấp nhận lách trần lãi suất huy động vốn trên thị trường tiền gửi dù biết rằng như vậy có thể bị NHNN xử lý nặng nếu phát hiện.

Bản thân lãnh đạo NHNN cũng thừa nhận thời điểm này nhu cầu rút tiền mặt của dân cư và doanh nghiệp rất lớn để phục vụ mua sắm, chi lương thưởng cho người lao động. Điều này làm cho tình trạng thanh khoản của các NHTM nhỏ vốn đã khó càng khó hơn, đã đẩy các NHTM phải “đánh liều” huy động lãi suất vượt trần.

(Theo SGĐTTC)