2010 - Năm chiến tranh thương mại bùng nổ?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

 Nếu như sự thay đổi trong nhu cầu tiêu dùng tại các nước bị thâm hụt ngân sách diễn ra nhanh hơn so với mức mà các nước có thặng dư ngân sách có thể kiểm soát được, chắc chắn mọi việc sẽ kết thúc với những mâu thuẫn thương mại trở nên nặng nề hơn, phục hồi kinh tế toàn cầu chậm chạp hơn và mối quan hệ giữa các quốc gia sẽ xấu đi rất nhiều.

Hai năm trở lại đây, nhiều nhà bình luận đã tranh cãi không ít về việc nhu cầu thế giới suy giảm, do hậu quả cuộc khủng hoảng năm 2008, nên chắc chắn sẽ dẫn tới một cuộc chiến tranh thương mại tương tự như những gì đã xảy ra vào năm 1930. Với những giận dữ về sự rối ren của thị trường tiền tệ mà một số nhà lãnh đạo hàng đầu đã thể hiện ngay trước khi cuộc họp G7 được diễn ra tại Iqaluit (Canada) vào tháng hai tới, có vẻ như năm 2010 sẽ là một năm minh chứng rằng lo ngại của các chuyên gia kinh tế ở trên không phải là không có căn cứ.

Điều này thực sự là một điều đáng báo động. Sự đổ vỡ trong thương mại sẽ làm quá trình hồi phục kinh tế toàn cầu chậm lại, gây ra mối nghi ngờ và sự thù địch giữa các quốc gia lớn trên thế giới đồng thời cản trở việc giải quyết các vấn đề quan trọng mang tính toàn cầu như môi trường, khủng bố, hạt nhân...

Nếu như các vấn đề thương mại có thể được giải quyết bằng nhiều cách khác nhau thì đã đến lúc các nhà hoạch định chính sách tại các nước phát triển cần phải bắt đầu hiểu được những khó khăn mà các quốc gia đối tác của mình đang gặp phải.

Tương tự như nước Mỹ sau cuộc Đại khủng hoảng năm 1930, Trung Quốc hiện đã và đang thu được nhiều nguồn lợi từ sự tăng trưởng mạnh mẽ và việc neo giá đồng nhân dân tệ so với đồng đôla Mỹ.

Nếu như nhu cầu thế giới tăng lên, đây không phải là một vấn đề đáng lo ngại. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng kinh tế đã dẫn tới sự suy giảm nhu cầu và tín dụng tiêu dùng tại các quốc gia. Tương tự như Mỹ những năm 1930, Trung Quốc hiện đang cố gắng làm tất cả những gì có thể để duy trì xuất khẩu. Tuy nhiên, quốc gia này cũng đang gặp phải không ít khó khăn từ sự cạnh tranh của các nước trong cùng khu vực Châu Á, trong khi đó các nước nhập khẩu phương Tây thì không. Hậu quả của việc đó là sự gia tăng mâu thuẫn thương mại.

Vấn đề đặt ra ở đây là, vì các bên đã hiểu sai hoặc đánh giá thấp các vấn đề của nhau nên sẽ rất khó để giải quyết tranh chấp thương mại một cách tối ưu. Do đó, sự gia tăng căng thẳng cũng như những hành động gây hấn chắc chắc sẽ xảy ra, kéo theo đó là sự phục hồi chậm chạp của kinh tế toàn cầu.

Với Trung Quốc, quốc gia này cần phải hiểu rằng thế giới không thể tiếp tục chấp nhận những chính sách hiện quốc gia này đang áp dụng như việc neo giá đồng nhân dân tệ, duy trì lãi suất cho vay thấp, những chính sách đang khiến người tiêu dùng nước này phải hỗ trợ cho các nhà xuất khẩu trong nước.

Ngược lại, Mỹ và các nước phương Tây cũng phải hiểu rằng Trung Quốc không thể một sớm một chiều cân bằng lại nền kinh tế mà không phải thực hiện những biện pháp tác động tới nền kinh tế.

Mọi việc thường xấu đi trước khi trở nên tốt đẹp. Việc chính phủ các nước phát triển bơm thêm tiền vào nền kinh tế nhằm bảo vệ kinh tế trong nước trước tác động của cuộc khủng hoảng tuy giải quyết được vết thương kinh tế nhưng nó chỉ mang tính chất tạm thời. Về lâu dài, Mỹ và các nước phơng Tây cần phải giải quyết được sự đóng băng chi tiêu tiêu dùng trong nước, tương tự như việc Trung Quốc cần phải thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng nội địa gia tăng.

Trừ khi các cách giải quyết trong dài hạn được chung tay thực hiện ngay từ lúc này, mâu thuẫn thương mại sẽ tiếp tục tồi tệ hơn và sẽ càng khó khăn hơn để đảo ngược lại những chính sách mang tính công kích mà nhiều quốc gia đang áp dụng. Quan trọng hơn cả, nếu như sự thay đổi trong nhu cầu tiêu dùng tại các nước bị thâm hụt ngân sách diễn ra nhanh hơn so với mức mà các nước có thặng dư ngân sách có thể kiểm soát được, chắc chắn mọi việc sẽ kết thúc với những mâu thuẫn thương mại trở nên nặng nề hơn, phục hồi kinh tế toàn cầu chậm chạp hơn và mối quan hệ giữa các quốc gia sẽ xấu đi rất nhiều.