Dự thảo sửa đổi thông tư số 184/2010/TT-BTC: Coi chừng dọn đường cho tiêu cực

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Bộ Tài chính vừa ban hành dự thảo sửa đổi, bổ sung thông tư số 184/2010/TT-BTC ngày 15.11.2010 quy định mức thuế suất của biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi theo danh mục mặt hàng chịu thuế. Dự thảo này còn nhiều bất cập cần bàn đến.

Luật không ăn nói hai lời

Thông tư 184 quy định: Các linh kiện (các chi tiết, cụm chi tiết, bộ phận) là những sản phẩm đã hoàn thiện nhưng chưa được lắp ráp được hoặc chưa phải là sản phẩm hoàn thiện nhưng đã có đặc trưng cơ bản của sản phẩm hoàn thiện với mức độ rời rạc tối thiểu bằng mức độ rời rạc của linh kiện, ôtô quy định tại Quyết định số 05/2005/QĐ-BKHCN (QĐ 05) ngày 11.5.2005 của Bộ trưởng Bộ KHCN.

Trường hợp bộ linh kiện rời đồng bộ hoặc không đồng bộ để sản xuất, lắp ráp ôtô mà có một linh kiện có mức độ rời rạc thấp hơn mức độ rời rạc theo quy định tại QĐ 05 thì phải nộp thuế nhập khẩu cả bộ linh kiện theo mức thuế của ôtô nguyên chiếc.

Dự thảo sửa đổi giữ nguyên phần trên, nhưng có quy định thêm như sau: Trường hợp có một hoặc một số linh kiện chưa đảm bảo mức độ rời rạc theo QĐ 05, nhưng được Bộ KHCN có văn bản xác nhận là đảm bảo, phù hợp với QĐ 05 thì tính thuế theo mức thuế suất quy định cho từng chi tiết, linh kiện quy định tại biểu thuế nhập khẩu ưu đãi.

Điểm mấu chốt của dự thảo sửa đổi là những linh kiện nhập khẩu chưa đảm bảo mức độ rời rạc theo QĐ 05 vẫn được hưởng thuế suất nhập khẩu ưu đãi nếu được Bộ KHCN có văn bản xác nhận là đảm bảo, phù hợp với QĐ 05.

Nhưng quy định này đã bộc lộ mâu thuẫn về nội dung, đó là “linh kiện chưa đảm bảo mức độ rời rạc theo QĐ 05 nhưng được Bộ KHCN có văn bản xác nhận là đảm bảo, phù hợp với QĐ 05 thì...”. Tại sao linh kiện đó chưa bảo đảm mức độ rời rạc của QĐ 05, nhưng sau khi có xác nhận thì lại là phù hợp với QĐ 05? Vậy thì QĐ 05 tồn tại để làm gì? Nếu QĐ 05 lạc hậu với thực tế thì sửa ngay QĐ đó, không thể ăn nói hai lời trên một văn bản quy phạm pháp luật.

Lợi chưa thấy, hại đã rõ

Các chuyên gia ngành lắp ráp ôtô phân tích, vai trò của QĐ 05 không chỉ dùng để tham chiếu tỉ lệ rời rạc, mà là tiêu chuẩn cơ bản và tối thiểu để tổ chức sản xuất lắp ráp trong ngành ôtô. Đối với thông tư 184, các quy định rất chặt chẽ, khuyến khích các DN nhận chuyển giao công nghệ,  nâng cao tỉ lệ nội địa hóa.

Trong lúc các DN đầu tư công nghệ, nhà máy lắp ráp phát triển sản xuất, sử dụng lao động trong nước, thì nhiều DN lại sử dụng mánh khóe kinh doanh khác. Họ không đầu tư sản xuất mà mua sản phẩm đã lắp ráp hoàn chỉnh, sau đó tháo rời nhập khẩu về VN dưới dạng bộ linh kiện để hưởng thuế suất ưu đãi. Các nhà đầu tư lắp ráp ôtô chịu sự cạnh tranh không lành mạnh, sản xuất bị ảnh hưởng.

Trong khi tình trạng này chưa được điều chỉnh, Bộ Tài chính lại có dự thảo sửa đổi thông tư 184. Những quy định mới có thể vô tình tạo điều kiện cho các DN nhập khẩu lợi dụng,  mua sản phẩm hoàn chỉnh, tháo rời nhập khẩu để được tính thuế ưu đãi. Chưa kể, quy định “...nhưng được Bộ KHCN có văn bản xác nhận là đảm bảo, phù hợp với QĐ 05” chính là mở đường cho việc chạy chọt, tiêu cực cũng từ sự mập mờ này mà ra.

Nếu như các DN nhập khẩu ôtô nguyên chiếc, tháo rời và đưa vào nhóm linh kiện có mức độ rời rạc chưa đảm bảo mức độ rời rạc của QĐ 05, lại chạy chọt xin được xác nhận của Bộ KHCN để được tính thuế suất ưu đãi thì sẽ xáo trộn thị trường. Nhà đầu tư chân chính bị cạnh tranh không lành mạnh. Ngành công nghiệp ôtô VN phát triển ỳ ạch, các DN lắp ráp ôtô trong nước đang cần có chính sách hỗ trợ để tồn tại và phát triển. Cho nên, dự thảo sửa đổi thông tư 184 cần được xem xét thận trọng, bởi vì rất có thể khi ban hành sẽ nảy sinh những tác động tiêu cực.

(Báo Lao Động)