Lúng túng quản lý nhập khẩu bia

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Bộ Công Thương cho rằng mặt hàng này nhạy cảm, không khuyến khích nhập khẩu. Thế nhưng một khi đã “thả cửa” cho phép doanh nghiệp thực hiện thì không khuyến khích liệu có được không?

Mới đây, UBND TP.HCM đã chấp thuận cho Công ty TNHH Nhà máy bia Việt Nam (VBL) được bổ sung chức năng xuất nhập khẩu bia và phân phối bán buôn bia. VBL cũng có kế hoạch nhập khẩu 400.000 thùng bia lon Heineken phục vụ thị trường tết.

Xin nhập bia mùa tết

Số bia này tương đương 3,16 triệu lít bia. VBL đã đặt hàng các nhà máy bia ở Thái Lan và Singapore sản xuất. Trong đó có 350.000 thùng (gần 2,8 triệu lít bia) đã được sản xuất và đóng gói xong.

Theo kế hoạch, số lượng bia này không nhập khẩu cùng một lúc. VBL dự tính nhập trong ba tháng, tháng 11-2010 nhập 100.000 thùng, hai tháng tiếp theo nhập 150.000 thùng/tháng. VBL cũng giải thích số lượng bia này chỉ tương đương với sản lượng bia trong một tuần sản xuất tại nhà máy bia của VBL và vẫn thấp hơn lượng bia thiếu hụt theo nhu cầu thị trường.

Trong văn bản gửi UBND TP.HCM, VBL cũng nói rõ việc nhập khẩu này nhằm giúp VBL khắc phục tình trạng thiếu hụt bia Heineken trên thị trường tết 2011, bình ổn giá cả và giảm thiểu khả năng đầu cơ tích trữ bia của các thương nhân vào những tháng tết.

VBL cũng “than” rằng theo quy định về quản lý chất lượng của chủ sở hữu nhãn hiệu, nếu không nhập khẩu 350.000 thùng bia thành phẩm nói trên về Việt Nam thì sẽ phải tiến hành tiêu hủy. Nếu vậy, VBL phải chịu chi phí đến 2,4 triệu USD, bao gồm cả phí lưu kho.

Cho nhập bia quanh năm?

Việc nhập khẩu bia nói trên liên quan đến hồ sơ xin điều chỉnh giấy phép đầu tư của VBL. Vào tháng 4-2010, VBL nộp hồ sơ đến Sở Kế hoạch và Đầu tư. Trong đó, VBL xin bổ sung hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, phân phối bia.

Trong thời gian chờ giải quyết hồ sơ này, vào cuối tháng 6-2010, VBL xin nhập khẩu 650.000 thùng bia lon Heineken để đáp ứng nhu cầu thị trường bia tăng mạnh nhân dịp lễ Quốc khánh và mùa tết 2011. Đến đầu tháng 8 thì Bộ Công Thương có văn bản đồng ý cho VBL nhập số bia này “sử dụng vào việc tiếp thị, nghiên cứu thị trường”. Tuy nhiên, cuối tháng 8 thì Bộ Công Thương lại thu hồi văn bản này.

Tuy nhận định bia không phải là mặt hàng cấm nhập nhưng trước sự việc thu hồi trên, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM phải hỏi lại ý kiến của Bộ Công Thương cho rõ về chủ trương chấp thuận hay không chấp thuận cho VBL nhập khẩu bia. Giữa tháng 11, Bộ có văn bản đồng ý cho VBL nhập khẩu, phân phối bán buôn bia. Tuy nhiên, công văn này cũng nói rõ “bia và nước giải khát có gas là những mặt hàng nhạy cảm, không thuộc diện tiêu dùng thiết yếu, không khuyến khích nhập khẩu và là đối tượng cần kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu cũng như thời điểm nhập khẩu. Theo đó, đề nghị cơ quan quản lý có văn bản yêu cầu VBL trước mỗi chuyến hàng nhập khẩu phải báo cáo cụ thể về số lượng, trị giá và thời gian dự kiến nhập khẩu rồi mới được thực hiện”.

Hiện nay, việc nhập khẩu bia chỉ bị ràng buộc bởi giấy phép nhập khẩu tự động. Việc báo cáo số lượng, trị giá và thời gian nhập hàng cũng nằm trong nội dung giấy phép này. Cho rằng bia là mặt hàng nhạy cảm, không khuyến khích nhập khẩu nhưng các cơ quan quản lý không có cơ sở nào để từ chối cấp phép nếu VBL xin nhập khẩu bia quanh năm với số lượng lớn như trên. Đó chỉ mới là VBL, chưa tính đến các doanh nghiệp khác.

Không cho nhập “đồ uống lên men”

Ngày 15-12, UBND TP có văn bản nêu ý kiến chấp thuận cho VBL thực hiện quyền xuất nhập khẩu bia và phân phối bán buôn bia (không lập cơ sở bán buôn) “trong tình hình hiện nay”. Đồng thời giao cho Sở Kế hoạch và Đầu tư làm việc lại với VBL thẩm tra lại hồ sơ, trong đó lưu ý quy định các điều kiện ràng buộc chặt chẽ về việc nhập khẩu bia đúng quy định hiện hành và chú ý mở rộng sản xuất để hạn chế - không nhập khẩu bia.

Ngoài việc xin bổ sung hoạt động nhập khẩu, xuất khẩu, phân phối bia, VBL còn xin nhập khẩu, xuất khẩu, phân phối đồ uống lên men. Tuy nhiên, trong văn bản ngày 15-12, UBND TP chỉ đưa ra ý kiến chấp thuận cho phần bia và “chưa xem xét điều chỉnh bổ sung đối với đồ uống lên men”.

Các lúng túng trong việc giải quyết hồ sơ “nhập khẩu bia” VBL cho thấy cơ quan quản lý dù thấy mặt hàng này “nhạy cảm”, “không khuyến khích nhập khẩu” nhưng vẫn chưa có biện pháp hữu hiệu để quản lý.

(Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh)