Hai món ăn chay từ sa kê

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Sa kê còn có tên gọi là cây bánh mì; trái có hình quả trứng, lớn cỡ miệng tô, vỏ màu xanh, có nhiều gai như trái mít. Trái sa kê không có hạt, cơm thịt màu trắng. Khi chế biến chỉ cần gọt bỏ phần vỏ, phần xốp (giống như xơ mít) và cùi bên trong, giữ lại phần thịt. Trái sa kê chế biến món ăn nào cũng ngon. Nếu có dịp thưởng thức một lần thì sẽ nhớ mãi.

Trái sa kê trên cây. Ảnh: Tương Tâm

Chính cái vị bùi bùi, nhàn nhạt, deo dẻo của sa kê làm say đắm khẩu vị biết bao thực khách. Theo phân tích của các nhà khoa học, trái sa kê chứa 25% tinh bột, 3% protein, 0,5% lipid, và nhiều chất bổ khác như vitamin C (20mg/100gram), kali, kẽm, thiamin… Không những trái sa kê bổ dưỡng, mà cây sa kê cũng lắm hữu dụng. Theo đông y, rễ sa kê có tính làm dịu, trị ho; vỏ sa kê có tác dụng sát trùng; lá sa kê có công dụng tiêu viêm, tiêu độc, lợi tiểu…

Theo GS.TS Nguyễn Văn Luật, Chủ tịch Hội Giống cây trồng Nam bộ (nguyên Viện trưởng Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long), trước áp lực của tình trạng “biến đổi khí hậu” và “hiểm họa nước biển dâng cao” làm giảm diện tích trồng lúa ở ĐBSCL, ông đề nghị các nhà khoa học phải có trách nhiệm sưu tầm và phát triển loại cây lương thực có ích nầy.

Thật thích thú trong những ngày lễ hội, hay ngày rằm được thưởng thức những món chay để bồi dưỡng tốt sức khỏe và giữ tâm hồn thanh tịnh. Nhân ngày rằm tháng Bảy, xin giới thiệu với các bạn về hai món ăn chay từ trái sa kê.

Sa kê lăn bột chiên

Ruột trái sa kê cắt lát trước khi lăn bột chiên. Ảnh: Tương Tâm

Sa kê mua ở chợ (hiện nay tại Cần Thơ giá 20.000đ/kg) lựa trái thẳng da, gai nở, còn độ cứng, có màu xanh ngả vàng (trái đã già) đem về gọt vỏ. Xắt sa kê thành từng khoanh dầy cỡ 2 - 3 phân, bỏ cùi và phần xốp bên trong rồi cắt làm tư, rửa sạch, để ráo. Nên nhớ sa kê có nhiều mủ (nhựa), vì thế trong quá trình rửa phải cho một ít muối vào nước để sa kê không bị sẫm màu.

Pha hỗn hợp bột gạo + bột mì ngang + gia vị (muối + đường + bột ngọt) cho vừa khẩu vị + một ít nước lạnh quậy cho bột hơi sền sệt rồi nhúng từng miếng sa kê vào trộn đều. Có thể dùng loại bột chiên giòn đóng gói sẵn.

Bắc chảo dầu lên bếp (nhiều dầu), tăng độ lửa lớn cho dầu sôi, rồi thả từng miếng sa kê tẩm bột vào. Giảm độ lửa liu riu cho đến khi miếng sa kê chín vàng. Vớt ra cho vào giấy thấm dầu và cuối cùng dùng đũa gắp ra dĩa là xong. Cho một miếng sa kê chiên bột cho vào miệng nhấn nhá nhai... Mùi thơm, vị béo bùi, giòn của sa kê len vào trong miệng thật tuyệt! Món nầy phải ăn nóng mới ngon.

Sa kê nấu kiểm

Đây là món chè thập cẩm nấu toàn bằng trái cây (củ, quả…) được người dân miền Tây rất ưa chuộng trong các ngày các ngày giỗ, chạp hay ăn chay.

Món chè kiểm. Ảnh: Tương Tâm

Muốn có nồi kiểm ngon không thể thiếu nguyên liệu cơ bản là dừa (dừa khô, dừa nạo). Dừa nạo lấy nước và lấy cái nạo thành sợi như con bánh canh. Dừa khô nạo lấy nước cốt và lấy nước dão. Thêm vào đó là các nguyên liêu khác như đậu đũa (cắt khúc), mướp khía (gọt vỏ, xắt lát), khoai lang, bí rợ, sa kê (gọt vỏ, xắt hình hạt lựu), nấm mèo (ngâm nước rửa sạch, xắt sợi), bột khoai, bột báng, táo đỏ, đậu phộng, hạt sen, tàu hũ ky… (ngâm nước cho mềm, bẻ đôi hoặc cắt khúc ngắn).

Lưu ý: Phân loại các nguyên liệu (rau, củ quả…) nào có thời gian nấu chín ngang nhau để nấu chung một nồi trước (tránh thứ mềm trước, thứ mềm sau, mất ngon).

Trước hết, ướp muối + đường vào sa kê, khoai lang và bí rợ vào nồi cho ngấm. Cho nước dừa, nước cốt dão ngập xâm xấp vào khoai lang, bí rợ, sa kê nấu chín để sẵn ra nồi thứ nhất. Kế đến, cho những nguyên liệu (đã sơ chế) như đậu đũa, đậu phộng, hạt sen, …(đã ướp muối + đường) vào nồi thứ hai nấu chín. Đổ hai thứ cho vào chung một nồi. Thả cái dừa nạo, tàu hũ ky, bột khoai, bột báng, táo đỏ,… vào sau rốt. Cuối cùng, cho nước cốt đậm đặc vào. Nêm nếm lần cuối cho vừa khẩu vị, nhắc xuống. Nhớ thêm vào nhúm đậu phộng rang giã giập khi múc ra tô là xong.

Dùng muỗng múc một miếng kiểm cho vào miệng nhai chậm rãi. Vị béo, ngọt, của nước cốt dừa, của khoai lang, bí rợ; hòa lẫn vị bùi bùi, nhạt nhạt của sa kê lan tỏa vào vị giác, len xuống thực quản… tạo thành một “hợp khúc rau quả thiên nhiên thuần khiết”, vô cùng hấp dẫn...

(Theo Thời báo kinh tế Sài Gòn)