BỆNH PHONG LÀ GÌ?
Bệnh phong là bệnh nhiễm khuẩn mãn tính, tác động chủ yếu ở da và thần kinh ngoại biên; Bệnh phong không gây chết người nhưng gây nên tàn tật ở mắt, bàn tay, bàn chân gây nên biến dạng, dị hình. Nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, đủ liều, đủ thời gian, chăm sóc tốt, bệnh lành hoàn toàn và hầu như không bị tàn tật.
Bệnh lây qua da và niêm mạc từ người đã mắc bệnh phong, nhất là trong giai đoạn đang phát triển bệnh. Bệnh phong lây trong trường hợp sống chung đụng một thời gian dài với người đang mang bệnh. Thường thì 95% người có sức khoẻ bình thường có sức đề kháng mạnh chống lại vi trùng phong. Họ không bị lây ngay cả đến việc giao tiếp hằng ngày với bệnh nhân.
Bệnh phong không lây qua sự giao hợp giữa vợ chồng hay di truyền cho con cái qua việc sinh sản. Những người cùng chung trong một gia đình với người bệnh không cần thiết phải uống thuốc trị bệnh phong (cùi), nhưng nên đi khám và theo sự chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn.
Khi tiếp xúc với người bệnh, cách phòng tốt nhất là rửa tay bằng xà bông. Do đó, người mắc bệnh phong khi đã điều trị tốt, khỏi bệnh hoàn toàn có thể lập gia đình.
CÓ 3 DẠNG BỆNH PHONG
- Phong bất định với các vết biến màu trên da, ranh giới không rõ rệt, mất và giảm cảm giác (châm kim không thấy đau, hơ lửa không biết nóng).
- Phong củ là dạng phong cơ thể đã có đề kháng. Củ nổi trên da, bờ gồ lên có ranh giới rõ rệt, ở giữa da có khuynh hướng lành. Củ là nơi có rối loạn cảm giác (mất cảm giác đau và nóng). Các dây thần kinh nâng to lên, nổi cục như tràng hạt thấy rõ ở thần kinh trụ (khuỷu tay) và thần kinh hông khoeo ngoài (ở đầu xương mác). Có các rối loạn cảm giác, phân ly thống nhiệt ở các đầu ngón tay. Có các rối loạn dinh dưỡng làm teo các cơ trong bàn tay, giống bàn tay khỉ, có dạng vuốt trụ ở hai ngón tay cuối, thủng và chảy nước ở gan bàn chân. Bệnh tiến triển (nếu không điều trị tốt) đi đến cụt các ngón tay, ngón chân.
- Phong ác tính là dạng phong mà cơ thể đã mất đề kháng. Đây là dạng bệnh toàn thân, các tổn thương phong, củ nổi lên ở mặt, các chi, thân mình, ranh giới không rõ rệt. Viêm mũi do phong làm hủy hoại vách mũi, có thể có tổn thương ở thanh quản, hạch, gan, lách. Mặt có thể sần sùi biến dạng như mặt sư tử khi bệnh đã tiến triển nặng.
DẤU HIỆU CỦA BỆNH PHONG CÙI
Người mới bắt đầu bệnh thì trên cơ thể của họ, nhất là tay, chân và lưng hiện ra những bớt đỏ hay đen hơn da bình thường, ở những vùng da đổ màu đó có thể bị mất cảm giác. Trong nhiều trường hợp, người bị bệnh sẽ cảm thấy mất đi cảm giác trên các đầu ngón tay và ngón chân. Da thịt người mắc bệnh thường phát nhọt, lở loét. Khi nặng hơn vết thương lõm vào da thịt. Lông mày rụng, mắt lộ ra, thanh quản bị lở nên giọng nói khàn.
Tình trạng mất cảm giác xuất hiện ở một vài bộ phận trên cơ thể do dây thần kinh bị nhiễm trùng. Sau đó các bắp thịt tiêu đi, gân cốt co làm hai bàn tay co quắp. Ở mức độ nặng ngón tay ngón chân rụng dần.
Có thể phát hiện sớm bệnh phong khi thấy trên da xuất hiện các vết biến màu ở da có rối loạn cảm giác (châm kim không đau, hơ lửa không biết nóng) và các xét nghiệm khác. Tại tỉnh BR-VT có thể khám và xác định bệnh phong tại các Trung tâm y tế huyện, thị, thành phố hoặc tại Trung tâm Phòng chống bệnh xã hội tỉnh. Số 21 Phạm Ngọc Thạch, phường Phước Trung, TX. Bà Rịa.
(Theo BS. Nguyễn Phạm Hà // Báo Bà Rịa – Vũng Tàu)