Stress và cân nặng

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Trong nhịp sống hiện đại, stress dường như đã trở thành một căn bệnh đáng sợ mà nếu không có khả năng đề kháng, bạn chỉ còn một cách là bị nó đè bẹp. Tác hại của stress trên sức khoẻ rải đều từ đầu đến… chân, từ da đến nội tạng, từ mạch máu đến hormone, từ thần kinh tâm lý đến “chú em” và “cô bé” tất thảy đều bị ảnh hưởng
 

Stress và béo phì
 

Nhiều người thắc mắc: đã buồn muốn chết, đã bực tức muốn gào thét lên, đã mất ngủ mắt xếp nhiều li, lại thêm quầng thâm minh chứng, thế mà không hiểu tại sao lại tăng cân mới lạ (?!)

Các chuyên gia thuộc đại học Yale (Mỹ) nghiên cứu 60 phụ nữ và 60 nam giới ở độ tuổi từ 30 – 40 và thấy rằng: Những người làm việc với cường độ cao hoặc công việc suôn sẻ nhưng bất hạnh trong hôn nhân thì đều béo bụng. Điều này dễ hiểu vì khi bị stress cơ thể tiết ra nhiều cortisol, nó giống như một yếu tố dẫn dụ mỡ đến bám vào bụng. Nhiều bạn sẽ thắc mắc “mỡ ở đâu ra, em ăn ít lắm mà…”. Không phải bạn ăn có ý thức mà ăn giống như một cách để giải toả nỗi buồn, giải toả căng thẳng. Người bị stress thường ăn ngọt. Một ly chè, cái bánh hoặc nếu ăn trái cây cũng lựa trái cây ngọt. Ban đêm nếu không ngủ được, trằn trọc suy nghĩ (mà không nghĩ được gì) lại thức dậy ăn, khi thì bánh ngọt, khi bánh kem để rồi vòng 2 to ra khi nào không hay. Trường hợp của anh H., bia là tác nhân gây tích mỡ ở bụng, bản thân bia cũng sinh năng lượng nên đẩy bụng to ra lúc nào không hay. Béo bụng lại gây ra một loạt hệ quả cho sức khoẻ: đau thắt ngực, cao huyết áp khiến đã căng thẳng lại càng căng thẳng hơn, tiểu đường type 2…

Stress và suy dinh dưỡng

Tăng Vĩnh K., 28 tuổi ở quận Phú Nhuận lại rơi vào hoàn cảnh khác. Gia đình chị và gia đình anh B. quen biết nhau nên khi hai người yêu nhau cả hai bên đều hài lòng. Chị quý anh vì anh không suồng sã, đi chơi riêng không ôm hôn, không nắm tay. Lúc nào anh cũng cười, hiền khô. Đám cưới của hai người diễn ra trong không khí vui vẻ, hai bên cha mẹ đều mãn nguyện. Nhưng vừa gặp tôi chị nức nở như chưa bao giờ được khóc, sự dồn nén dường như nổ tung ra trong 15 phút đầu tiên.

Người bị stress thường ăn ngọt. Một ly chè, cái bánh hoặc nếu ăn trái cây cũng lựa trái cây ngọt. Ban đêm nếu không ngủ được, trằn trọc suy nghĩ (mà không nghĩ được gì) lại thức dậy ăn, khi thì bánh ngọt, khi bánh kem để rồi vòng 2 to ra khi nào không hay

Cố trấn tĩnh, chị kể “Ngay đêm tân hôn anh hỏi: bao lâu nữa em làm xong luận văn thạc sĩ? Em cười: còn một năm nữa anh ạ. Ngay lập tức anh ôm gối ngủ riêng từ đó. Đến khi em bảo vệ luận văn xong anh cũng vẫn ngủ riêng. Bác xem em héo hon thế này. Trước đây em nặng 55kg, bây giờ chỉ còn 38kg…”. Còn trinh sau 18 tháng lập gia đình là chuyện xưa nay hiếm, anh là một gay nhưng lại cưới cô gái quen biết để tạo tấm bình phong che mắt bàn dân thiên hạ. Sự căng thẳng về tâm lý khó thể bày tỏ cùng ai khiến chị không ăn, không ngủ và giảm cân đến mức suy dinh dưỡng. Tôi nhớ lại ví dụ của một vị giáo sư, đơn giản mà dễ hiểu “nếu tôi đưa bạn cầm một ly nước nặng 200g, bạn không cảm thấy gì. Nhưng tôi bảo bạn cầm ly nước ấy 2 giờ trong một tư thế, bạn sẽ thấy nó nặng sau 30 phút và thấy mỏi tay sau 1 giờ, thấy khó chịu sau 2 giờ. Nếu bạn phải cầm ly nước một ngày thì bạn sẽ căng thẳng tới mức không cầm nổi. Stress là thế…”

Làm sao tránh?

Đứng trước sự thật phũ phàng bạn buộc phải lựa chọn “chiến đấu hay là chạy”, nhưng không phải trong tình huống nào cũng “đánh” stress được, có khi bạn phải… chịu trận. Trường hợp “nhịn thèm” tới 18 tháng sau đám cưới là một sự chịu trận và sau buổi tư vấn với tôi cô gái phải “bỏ chàng chạy thoát thân” bằng tờ quyết định ly hôn. Thiết nghĩ mấy anh thuộc giới tính thứ ba cũng chả nên làm thế.

Khi gặp stress hãy lấy gia đình, bạn bè làm điểm tựa, tránh dùng thực phẩm làm tác nhân giải toả stress để nhận lấy vòng 2 tăng lên từng tuần. Khối mỡ bụng không chỉ đơn thuần là “nhà kho” năng lượng mà béo bụng liên quan đến cao huyết áp, tiểu đường và nhồi máu cơ tim. Những người không ăn, không ngủ sau vài tháng cơ thể teo tóp, nếu không kịp thời điều chỉnh có thể dẫn đến trầm cảm, cần cởi mở lòng mình với người thân, bạn bè và các nhà tư vấn. Còn tự thân bạn? Thiền, tập yoga, aerobic hay chơi một môn thể thao đều có tác dụng giải toả stress hữu hiệu. Có một việc mà chúng ta không để ý, đó là sinh hoạt tình dục có tác dụng hoá giải stress tương đương với hành thiền. Khi sinh hoạt tình dục, các hormone yêu đương, gắn bó tiết ra đồng thời serotonin tạo ra khí sắc tươi tắn, yêu đời sẽ “đánh bại” stress. Stress là một phản ứng của cơ thể đối phó với xã hội đầy bất trắc, một cuộc sống tinh thần lắm rủi ro. Vậy thì hãy tìm cách đánh bại nó, vừa giúp tinh thần phấn chấn vừa tránh được nguy cơ tăng cân hay giảm cân sau mỗi lần bị stress.

 

( Theo bác sĩ Lê Thuý Tươi // SGTT Online)