Sữa chua có công dụng gì?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Qua báo đài, hầu hết chúng ta ít nhiều biết đến men vi sinh (tổ hợp một hoặc nhiều loại vi khuẩn khác nhau có lợi cho sức khỏe, gọi tắt là lợi khuẩn hay probiotic) trong đường ruột. Mỗi ngày, hàng triệu người trên thế giới dung nạp men vi sinh dưới dạng thức uống, sữa chua, thuốc bột và thuốc viên. Khoa học đã công nhận men vi sinh có khả năng chống lại vi khuẩn có hại và tăng cường sức khỏe đường ruột. Nhiều nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng probiotic có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe ngoài phạm vi hệ ruột – dạ dày, chẳng hạn như hỗ trợ điều trị nhiều căn bệnh từ đau nhức cơ cho đến bệnh tiểu đường típ 1. Ngoài ra, men vi sinh được cho có thể thúc đẩy giảm cân ở người béo phì.

Trong quyển sách mới với tựa đề “Good Gut Bugs” (Lợi khuẩn đường ruột), nhà dinh dưỡng học hàng đầu của Anh Kathryn Marsden đã phân tích toàn diện về vi khuẩn đường ruột cũng như đề xuất sử dụng probiotic để điều trị nhiều chứng bệnh khác nhau.

Vi khuẩn đường ruột là gì?

Có rất nhiều loại vi khuẩn sống trong cơ thể chúng ta – đa phần tập trung ở ruột. Chúng được gọi là vi khuẩn hội sinh và trong điều kiện bình thường thì không gây hại. Một số có ích trong khi số khác có tiềm năng gây nguy hại rất lớn. Chẳng hạn siêu khuẩn Clostridium difficile hoặc Helicobacter pylori có thể sống vô hại trong cơ thể nhưng cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh nghiêm trọng nếu môi trường ruột mất cân bằng và chúng sinh sôi quá mức.

Trong khi đó, lợi khuẩn giúp tăng cường sự cân bằng dịch vị bằng cách loại trừ hại khuẩn có trong thức ăn và ức chế sự phát triển của chúng. Lợi khuẩn còn giúp tăng nhu động ruột đồng thời bảo vệ các niêm mạc trong cơ thể bằng cách kích thích sản sinh mucin (protein trong dịch nhầy giúp bôi trơn và bảo vệ niêm mạc) và tiết các dưỡng chất để phục hồi mô tế bào. Bên cạnh đó, lợi khuẩn còn tăng cường sự cân bằng quần thể vi khuẩn thân thiện ở vùng niệu – sinh dục, giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm bàng quang hoặc âm đạo.

Vi khuẩn trong ruột hỗ trợ cơ thể sản xuất vitamin B – đóng vai trò quan trọng trong quá trình hoạt động trơn tru của hệ thần kinh. Tuy nhiên, lượng men vi sinh tự nhiên trong cơ thể dễ bị tác động bởi nhiều yếu tố như chế độ ăn uống không đủ dinh dưỡng, căng thẳng tinh thần, rượu bia, lượng nội tiết tố thay đổi, thuốc lá, giải phẫu và ma túy. Một khi sự cân bằng của lợi khuẩn bị suy giảm, hại khuẩn sẽ không bỏ qua cơ hội tác oai tác oái.

Làm sao biết cơ thể thiếu lợi khuẩn?

Nếu cơ thể bạn phát sinh mùi, đánh rắm nặng mùi hoặc bị nhiễm nấm, nhiều khả năng hại khuẩn đang chiếm thế thượng phong.

Nhiều nghiên cứu cho thấy nhiều chứng bệnh thông thường có liên quan đến hại khuẩn. Chẳng hạn:

Hơi thở nặng mùi:

Hầu hết mùi hôi phát ra từ cơ thể, như hôi miệng, là do hại khuẩn gây ra. Hơi thở không thơm tho có thể do răng sâu, viêm nướu, tiêu hóa kém, bị nhiễm khuẩn gây loét dạ dày helicobacter pylori hoặc mắc bệnh nào khác. Tuy nhiên, vấn đề là vi khuẩn trong miệng, sống chủ yếu nhờ vào nguồn thức ăn mà chúng ta liên tục đưa vào miệng. Chỉ 2% dân số có lượng hại khuẩn trong miệng thấp và lượng lợi khuẩn trong miệng cao. Số đông còn lại phải tái cân bằng lượng vi khuẩn lợi và hại.

- Điều trị: Bên cạnh vệ sinh răng miệng, hãy tăng cường lượng lợi khuẩn bằng cách dùng các sản phẩm sữa lên men, như sữa chua. Thường xuyên bổ sung men vi sinh (probiotic) để điều chỉnh quá trình sinh sôi của hại khuẩn. Thực phẩm chức năng làm từ men vi sinh có tác dụng giảm nguy cơ sâu răng ở trẻ em, qua đó giảm nguy cơ lở loét miệng hoặc các chứng nhiễm trùng qua đường miệng khi trưởng thành.

Táo bón:

Đại tiện khó thường là hệ quả của tình trạng lợi khuẩn trong đường ruột suy giảm nên bị hại khuẩn lấn át. Nếu tình trạng dai dẳng kèm theo mùi hôi khó chịu, nhiều khả năng là do đại tràng quá thừa hại khuẩn và thiếu lợi khuẩn.

- Điều trị: Cải thiện chất lượng ăn uống. Bữa ăn của nhiều người chứa quá ít chất xơ, vốn thường có nhiều trong trái cây, rau củ, đậu, hạt và đậu phộng. Tăng cường bổ sung nước cho cơ thể dưới dạng nước ép, trà và canh vì một trong những nguyên nhân gây bón là thiếu nước. Dùng thêm probiotic, sữa chua và nước bơ sữa hoặc chất bổ sung probiotic cho đến khi hết táo bón. Nên dùng đều đặn hằng tháng hoặc sau vài tháng vì probiotic là cách tốt để ngừa và trị táo bón. Nên đến gặp bác sĩ nếu táo bón dai dẳng, vùng bụng bị đau hoặc có dấu hiệu bất thường.

Dị ứng: Dị ứng và hại khuẩn đường ruột vốn có dây mơ rễ má với nhau. Nhiều nghiên cứu đang điều nghiên xem liệu men vi sinh có thể hỗ trợ bệnh nhân hen suyễn và dị ứng bằng cách “khóa” phản ứng viêm nhiễm trong ruột. Nghiên cứu cho thấy những người dị ứng có lượng lợi khuẩn trong ruột thấp. Probiotic có thể giúp cân bằng lại lượng lợi khuẩn, tạo nên hàng rào bảo vệ trong ruột.

- Điều trị: Dùng thức uống chứa probiotic mỗi ngày. Nghiên cứu chứng minh những người dùng sữa lên men có sức đề kháng tốt trước phấn hoa và lượng kháng thể IGG cao hơn nên ít bị dị ứng. Tăng cường dùng thực phẩm chức năng chứa men vi sinh bởi chúng có thể làm dịu các triệu chứng dị ứng đường hô hấp, như suyễn và chàm bội nhiễm. Nên kiên trì vì dạng thực phẩm chức năng này thường mất 12-16 tuần mới phát huy tác dụng.

Cảm lạnh, cảm cúm:

Probiotic có khả năng tăng cường hệ miễn dịch suy yếu. Nhiều nghiên cứu được thực hiện với người khỏe mạnh cho thấy những người bổ sung probiotic và thực phẩm chứa probiotic ít bị cảm lạnh hoặc viêm nhiễm vào mùa đông.

Điều trị: Bảo vệ cơ thể bằng cách bổ sung đa vitamin mỗi ngày kết hợp với thực phẩm chứa probiotic, đặc biệt trong mùa đông. Nhiều nghiên cứu chứng minh dùng thực phẩm chức năng đa dưỡng chất với probiotic trong 3 tháng có thể giảm các triệu chứng và rút ngắn thời gian cảm lạnh.

(Theo THUẬN HẢI // Cantho Online // Daily Mail)