'Điểm mặt' nguyên nhân đẩy CPI tháng 11 tăng 1,86%

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Sau 1 tháng điều chỉnh giảm tốc, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11 đột ngột bốc đầu tăng 1,86% so với tháng 10.

Theo số liệu vừa được Tổng cục Thống kê công bố thì đây là mức tăng cao nhất trong vòng 9 tháng trở lại đây của chỉ số giá tiêu dùng.

So với tháng 12/2009, chỉ số giá tiêu dùng tháng 11/2010 đã tăng 9,58% và so với cùng kỳ năm 2009 tăng 11,09%. Với mức tăng này, khả năng kiềm chế lạm phát ở mức một con số trong năm 2010 dường như chỉ còn một cửa khá hẹp.

Cũng theo số liệu được Tổng cục Thống kê công bố, CPI bình quân 11 tháng năm nay cũng đã tăng 8,96% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong tháng 11, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống đã tăng 3,45%, là động lực chủ yếu dẫn dắt chỉ số giá tiêu dùng tháng này. Chiếm gần 40% tỷ trọng CPI,  mức tăng trên là sự hình thành từ chỉ số giá lương thực tăng 6,02%; thực phẩm tăng 3,27% và ăn uống ngoài gia đình tăng 1,19%.

Việc giá gạo xuất khẩu tăng cộng với tỷ giá thay đổi đã đẩy giá gạo tăng tới 5-6% trong tháng 11. Trong khi đó, thịt lợn đã bắt đầu tăng giá mạnh trở lại và rau, củ, quả một số tăng giá đột biến là nguyên nhân chính đẩy chỉ số giá nhóm này tăng cao.

Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng cũng tăng tới 1,74% trong tháng 11 do rất nhiều mặt hàng tăng giá, trong đó giá xi măng, sắt thép,… đã tăng rất mạnh.

Ba nhóm tăng xấp xỉ 1% gồm đồ uống và thuốc lá; may mặc, mũ nón, giày dép; và hàng hóa, dịch vụ khác chủ yếu do đây là giai đoạn chuyển mùa, tiêu dùng tăng cao và một phần là do nguyên nhân tăng giá vàng. Trong nhóm còn lại, chí có bưu chính viễn thông giảm 0,03%, tất cả đều tăng từ 0,23% đến 0,74%.

Nhìn trên biểu đồ CPI theo tháng của 11 tháng năm 2010, đường biểu diễn (mầu xanh) tạo thành mô hình “cốc tay cầm”, với cao độ của tay cầm đã vượt khỏi điểm hình thành quai vào tháng 9. Giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 8, diễn biến chỉ số giá đã có khoảng nén khá rộng, trước khi bứt phá rất mạnh với nhiều nguyên nhân hỗ trợ cả trực tiếp và gián tiếp.

Phần quan trọng đằng sau mô hình kể trên là khối lượng tiền và vòng quay tiền tệ trong giai đoạn mấy tháng gần đây dường như cũng tăng lên. Đường biểu diễn tốc độ tăng hai con số này so với cuối năm 2009 gần như tịnh tiến đều, xuyên thẳng tới mục tiêu 20-25% của năm nay.

Nhưng đáng chú ý, mới đến cuối tháng 10, cung tiền M2 đã tăng vượt 20% và đạt 21,29% so với cuối năm ngoái; tăng trưởng tín dụng cũng đã tăng 22,5%, chỉ còn cách mục tiêu 25% không nhiều.

Trong khi đó, với các “cơn điên loạn" của giá vàng, USD vừa qua có thể dẫn đến các tác động tâm lý nhiều hơn sức ảnh hưởng trực tiếp của nó đến giá cả thị trường.

Điểm đáng chú ý là lực đẩy tiền ra thị trường tiêu dùng khá mạnh. Cùng đó, vòng quay tiền tệ có động lực để tăng hơn.

Đặt trong lý thuyết tiền tệ, khi cung tiền và vòng quay tiền tệ tăng hơn mức cân bằng xác định trong tính toán cơ bản, hai khả năng là tăng trưởng GDP có thêm lực hỗ trợ để khởi sắc, hoặc lạm phát có thể gia tăng.

Với tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp suy giảm trong nhiều tháng gần đây, trong khi dòng tiền chưa được đẩy đủ mạnh vào các kênh sản xuất, khả năng là lạm phát có thể chịu thêm áp lực từ dòng tiền đổ vào nền kinh tế.

Bên cạnh đó, cầu hàng hóa, dịch vụ không cho thấy có sự tăng đột biến, trong khi cung chịu áp lực từ chi phí đầu vào. Lãi suất không những không giảm mà lại tăng mạnh sau quyết định điều chỉnh lãi suất cơ bản lên mức 9%. Nguyên liệu đầu vào sản xuất đứng trước chu kỳ tăng giá mới do áp lực từ giá thế giới.

Sự biến động tỷ giá VND/USD là một sức ép lớn. Vào tháng 10 và tháng 11, các mặt hàng xi măng, sắt thép vẫn duy trì tình trạng tiêu thụ chưa mấy khả quan, lượng tồn kho lớn nhưng vẫn phải điều chỉnh tăng giá bán do tỷ giá thay đổi nhanh chóng.

Chỉ số giá vàng tháng 11 đã tăng 8,67% so với tháng 10 và tăng 23,31% so với tháng 12/2009; chỉ số giá USD tăng 3% so với tháng 10 và tăng 6,63% so với tháng 12/2009.

(NDHMoney)