Gian lận chất lượng xăng dầu: Bao giờ người dân hết bị “móc túi”?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Thông tin Sở Khoa học và Công nghệ (KH-CN) TPHCM vừa phát hiện và niêm phong 30.900 lít xăng dỏm đã khiến nhiều người dân hoang mang. Trong đó, có những cửa hàng xăng mà chỉ số octan trong xăng chỉ đạt mức 78,3 RON – thấp hơn chỉ số octan quy định dành cho loại xăng A83. Điều đáng nói đây không phải là lần đầu tiên sở phát hiện trường hợp gian lận chất lượng xăng dầu.

Bị phạt cũng chưa sợ
 
Theo Thanh tra Sở KH-CN TPHCM, năm 2008, sở cũng đã phát hiện và xử phạt 12 doanh nghiệp có hành vi gian lận trong kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên, đến ngày 20-7-2009, trong 10 mẫu xăng lấy kiểm tra, có đến 7 mẫu không đạt tiêu chuẩn về chất lượng.

Cá biệt chất lượng xăng tại cửa hàng xăng dầu Thành Tấn 948 Tân Kỳ Tân Quý, phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân có chỉ số octan chỉ đạt 78,3RON, thấp hơn chỉ số octan xăng A83. Còn chất lượng xăng tại cửa hàng xăng dầu Đông Thạnh, 145 ấp 5 xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn; cửa hàng xăng dầu 61 Trần Hưng Đạo quận 1… chỉ số octan cũng chỉ đạt từ khoảng 80RON đến 90,7RON.

Cửa hàng xăng dầu 61 Trần Hưng Đạo, quận 1. Ảnh: ĐỨC TRÍ

Câu hỏi được đặt ra là tại sao tình trạng trên tồn tại dai dẳng qua nhiều năm mà vẫn không được giải quyết dứt điểm.
 
Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thanh Nga, Trưởng phòng Quản lý Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Sở KH-CN TPHCM cho biết, đúng là tình trạng vi phạm trong tiêu chuẩn đo lường chất lượng xăng dầu vẫn tái diễn qua nhiều năm. Tuy nhiên việc xử lý triệt để vấn đề này là rất khó. Hiện lực lượng kiểm tra rất mỏng. Còn mức phạt quá nhẹ cũng là nguyên nhân khiến cho bệnh gian lận của các cửa hàng bán xăng “lờn thuốc”.

Hiện mức phạt tiền chỉ khoảng từ 5 – 8 triệu đồng. Hình thức phạt bổ sung thì là tạm niêm phong khối lượng xăng dỏm chờ tiêu hủy.
 
Tuy nhiên, thực tế kiểm tra cho thấy, hình thức vi phạm của doanh nghiệp thường rất tinh vi, Thanh tra KH-CN mặc dù được tập huấn kỹ, nhưng khi tiến hành kiểm tra vẫn rất lúng túng vì năng lực không đáp ứng yêu cầu thực tế.

Hơn nữa, phương tiện kiểm tra nhanh mà các đoàn thanh tra đang sử dụng khi đi kiểm tra chỉ mới phát hiện được xăng có pha dầu, mỡ động - thực vật – nghi vấn sai phạm chứ không thể đưa ra những cơ sở chắc chắn để có thể kết luận doanh nghiệp có sai phạm hay không.

Muốn làm được điều này, đoàn thanh tra phải lấy mẫu về phân tích, đến khi có kết quả cụ thể mất ít nhất một tuần. Trong lúc đó các cửa hàng xăng vẫn tiếp tục hoạt động và đến khi đoàn thanh tra có kết luận cuối cùng về sai phạm của các cửa hàng thì xăng trong bồn đã bán hết.
 
Cần xử theo Luật Hình sự

Việc các cửa hàng bán xăng bán xăng dỏm cho người dân đã và đang mang lại cho họ lợi nhuận khổng lồ. Chỉ ước tính mỗi lít xăng dỏm đem về lợi nhuận cho họ 2.000 đồng thì với khối lượng xăng bán hàng trăm ngàn lít xăng mỗi ngày cũng đã giúp họ thu về khoản lợi nhuận phi pháp lên đến vài chục triệu đồng.

Việc bán xăng dỏm của các cửa hàng bán xăng trên không chỉ dừng lại việc móc túi người tiêu dùng mà còn gián tiếp phá hoại tài sản của người dân khi sử dụng phải xăng “dỏm”.
 
PGS.TS Nguyễn Lê Ninh, chuyên gia trong lĩnh vực nhiên liệu của Trường ĐH Bách Khoa TPHCM cho biết, việc sử dụng xăng có chỉ số octan không đúng quy định sẽ gây tác hại rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến độ bền của phương tiện cơ giới.

Cụ thể xe không thể hoạt động hết công suất, bị gõ máy khi động cơ tăng tốc; động cơ xe bị hư hỏng chi tiết; đỉnh pittong bị phá hủy… Với những xe phân phối lớn – vốn đang được sử dụng phổ biến trong người dân – thì những tác hại do xăng không đảm bảo đúng quy định về octan là rất nghiêm trọng.

PGS Phạm Xuân Mai, ĐH Bách khoa TPHCM cho biết thêm, với xe máy, xe ôtô có phân khối lớn đồng nghĩa hệ số khí nén phải lớn. Do vậy, phải sử dụng xăng có chỉ số octan tương ứng. Nếu dùng xăng có chỉ số octan thấp hơn hệ số khí nén thì việc hư hỏng động cơ xe là điều khó tránh khỏi, nhất là đối với các loại xe tay ga - loại xe có hệ số khí nén cao.
 
Theo Luật Hình sự, với tội danh xâm phạm tài sản của người khác ở mức 500.000 đồng (trộm cắp, lừa đảo, chiếm đoạt…) thì mức phạt khởi điểm là có thể bị kết án từ 3 tháng đến 7 năm tù (tùy theo tính chất vi phạm).

Vậy nên chăng với hành vi móc túi và gián tiếp phá hoại tài sản của người dân thì những chủ cửa hàng xăng trên cũng phải chịu những hình thức phạt tương tự, thậm chí nặng hơn như thế. Có như vậy thì mới giải quyết dứt điểm tình trạng gian lận trong mua bán xăng dầu hiện nay.

(Theo MINH XUÂN // SGGP online)