Hội thảo toàn quốc “Giám đốc các trung tâm Ứng dụng tiến bộ KHCN địa phương” lần II tổ chức tại Hải Dương từ 29 - 30/10 cho thấy nhiều đơn vị đã bắt đầu “ăn nên làm ra” nhờ ứng dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất.
Tại hội thảo này, các đại biểu nhận định nhiều trung tâm Ứng dụng tiến bộ KHCN đã thực hiện được các nhiệm vụ có lựa chọn, tiếp thu và chuyển giao công nghệ từ các kết quả nghiên cứu đề tài, dự án. Một số trung tâm đã làm chủ được công nghệ và áp dụng vào đời sống xã hội, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Những điểm sáng
Tại Trung tâm Cao Bằng, nhờ áp dụng tiến bộ KHCN vào sản xuất nên đã hình thành thương hiệu Trà Giảo cổ lam Cao Bằng có giá trị kinh tế cao. Trong 9 tháng đầu năm 2009, Cao Bằng tiêu thụ gần 25.000 hộp trà, doanh thu đạt trên 600 triệu đồng. Trung tâm Cao Bằng ký kết với Công ty CP Dược phẩm Trường Thọ (Nam Định) mở rộng đại lý tại Hà Nội và TP HCM.
Ông Hoàng Quốc Lâm, Giám đốc Trung tâm Cao Bằng, cho biết nhờ có sự đầu tư công nghệ, đáp ứng nhu cầu đặc thù về nguyên liệu của địa phương nên Trung tâm đã sản xuất thành công nhiều sản phẩm như Trà Giảo cổ lam, gạo nếp Pì pất, lọ măng ớt Mác mật… có giá trị kinh tế cao.
Tuy không có nhiểu sản phẩm đặc thù như Cao Bằng nhưng Trung tâm Phú Yên lại có cách làm khác và đã thành công nhờ đi theo hướng làm chủ các công nghệ mới. Dự án “Xây dựng cơ sở công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô” của Trung tâm này đạt được một số kết quả khả quan. Từ khi tiếp nhận công nghệ đến nay, Trung tâm đã nắm vững và làm chủ công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô.
Ứng dụng nuôi cấy mô vào sản xuất cây trinh nữ hoàng cung tại Hải dương. Ảnh: T. Uyên
Trên địa bàn tỉnh có ba cơ sở nuôi cấy mô, năng lực sản xuất khoảng 500.000 cây/năm, tập trung vào cây lâm nghiệp (keo lai, bạch đàn), cây hoa, cây dược liệu, cây công nghiệp…
Còn Trung tâm Thừa Thiên-Huế đi theo hướng bám sát các nhu cầu của địa phương để tư vấn, hỗ trợ, xây dựng nhiều dự án ứng dụng các tiến bộ KHCN vào sản xuất, như mô hình khôi phục và phát triển chăn nuôi heo rẫy truyền thống cho bà con dân tộc, nuôi trồng nấm ăn và nấm dược liệu…
Số liệu thống kê từ 53 Trung tâm cho thấy trong hai năm 2008 - 2009, gần 220 đề tài, dự án đã và đang được thực hiện trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, ứng dụng công nghệ sinh học trong nông nghiệp…
Đến nay, có 25 Trung tâm được phê duyệt chuyển đổi mô hình hoạt động sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định 115.
Chủ động đề xuất nhiệm vụ thường xuyên
Nhiều Trung tâm đã đi lên bằng cách chủ động tìm kiếm công nghệ mới phù hợp nhu cầu địa phương, bước đầu tự trang trải được kinh phí hoạt động và nâng cao năng lực cán bộ.
Đại biểu tỉnh Trung tâm Sơn La chia sẻ: Nếu chúng ta không tìm được ra công nghệ phù hợp, không tìm ra được các mặt hàng để phát triển và thương mại hoá ở địa phương thì khó nói đến chuyện tự chủ.
Muốn tự chủ phải có nguồn thu, nguồn thu đó xuất phát từ các công nghệ được chuyển giao, hay dùng công nghệ đó để phát triển sản phẩm phục. Các trung tâm phải biết tận dụng cơ chế để phát huy nội lực, chủ động đề xuất các nhiệm vụ thường xuyên hằng năm, nâng cao trình độ quản lý và chuyên môn cho cán bộ, chủ động xây dựng phương án phát triển và chuyển đổi hoạt động theo Nghị định 115, phối hợp với các cơ quan nghiên cứu, đào tạo trung ương và địa phương, doanh nghiệp…
Đồng tác giả, tiến sỹ Phạm Mạnh Thảo, Học viện Kỹ thuật Quân sự và tiến sỹ Doãn Anh Tú, Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga (Bộ Quốc phòng) lần đầu tiên nghiên cứu, chế tạo thành công pin hoạt hóa nhiệt ở Việt Nam.
Các nhà nghiên cứu Viện cơ điện nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) đã chế tạo thành công dây chuyền thiết bị đồng bộ chế biến hạt giống, nhằm nâng tỷ lệ nảy mầm của hạt giống lên tới 90%.
Theo Quỹ quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF), do phải sinh sống trong các khu rừng bị chia cắt và tàn phá nghiêm trọng , số lượng cá thể loài hổ Đông Dương ở Việt Nam đã suy giảm nhanh chóng.
Một số nhà khoa học đã đạt được kết quả khả quan trong nghiên cứu xử lý bùn đỏ, chất thải rất lớn khi triển khai dự án nhôm công nghiệp đầu tiên của Việt Nam, để trồng một số loại cây.
Ngày 16.10.2009, Trường Đại học Công nghệ (ĐHCN) - Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) đã tổ chức Lễ kỷ niệm 10 năm truyền thống, 5 năm thành lập và đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba. Năm 1999, Khoa Công nghệ thuộc ĐHQGHN được thành lập trên cơ sở sắp xếp, tổ chức lại 2 khoa: Công nghệ thông tin và Công nghệ điện tử - viễn thông thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên. Năm 2004, Trường ĐHCN chính thức được thành lập trên cơ sở của Khoa Công nghệ.
Kỹ sư Đặng Thanh Dệ, phó tổng giám đốc Công ty liên doanh Vina Siam Quảng Bình, đã nghiên cứu và cho chạy thử thành công thuyền composite chạy bằng pin mặt trời mang tên “Thuyền du lịch thân thiện môi trường” dùng cho du lịch trên sông, hồ.
Ngày 24/9, tại TP.HCM đã diễn ra hội thảo hợp tác Khoa học công nghệ (KHCN) Việt Nam - Hòa Kỳ. Điện và Năng lượng; Vật liệu cao cấp; KHCN Nano; Truyền thông là những chủ đề chính được đưa ra thảo luận trong hội thảo.
Đó là ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải tại Hội nghị lấy ý kiến HĐND các cấp về Dự án nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận tổ chức sáng ngày 8-10-2009 tại TP Phan Rang - Tháp Chàm.
Bộ Thông tin và Truyền thông đã bắt đầu xin ý kiến nhân dân dự thảo quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình quốc gia về ứng dụng công nghệ thông tin.
Chuyện Apple, Samsung tự tạo ra sản phẩm riêng để thoát khỏi sự lệ thuộc vào cái bóng Google gợi mở cho ngành công nghệ thông tin và truyền thông Việt Nam suy nghĩ đến hướng tự tạo ra sản phẩm, những thương hiệu mới trong và ngoài nước, vượt khỏi cái bóng những người khổng lồ.
Doanh số máy tính cá nhân trên toàn cầu đã giảm quý thứ 5 liên tiếp, lâu nhất từ trước tới nay, do người tiêu dùng tiếp tục chuyển hướng sang các dòng máy tính bảng và smartphone trang bị màn hình cảm ứng.
Chỉ khoảng 2 năm trước, 99% các ứng dụng di động mà người dùng Việt sử dụng đều của nước ngoài thì hiện nay, với gần 10 triệu smartphones và 20 triệu thuê bao 3G, việc phát triển các ứng dụng di động đang trở thành xu hướng tiềm năng.
Smartphone ngày càng trở nên phổ biến trên khắp thế giới. Một trong những vấn đề lớn nhất mà mọi người dùng smartphone đều gặp phải là thời lượng pin dùng trên máy. Việc sạc điện cho pin mọi lúc mọi nơi đã thu hút được nhiều hãng công nghệ và cả các nhà sản xuất thời trang tham gia.
Tại hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm của Bộ Thông tin và Truyền thông, hôm 1/7, ông Tống Viết Trung, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) đã đề xuất tăng giá cước 3G.
Một nghiên cứu mới do các nhà khoa học Mỹ thực hiện công bố trên tạp chí Y học hô hấp Lancet cho biết việc xem xét bộ gen của trẻ em có thể giúp xác định khi bước vào độ tuổi trưởng thành, chúng có nguy cơ bị mắc bệnh hen suyễn hay không.
Trước khi trở thành cái tên quen thuộc với nhiều người dùng Internet toàn cầu hiện nay, nhiều trang web nổi tiếng đã phải thay đổi tên miền theo hướng gọn nhẹ hơn, dễ nhớ hơn.
Hàm lượng công nghệ các ngành xuất khẩu của Việt Nam hầu như không thay đổi sau 10 năm. Vì thế, không có gì khó hiểu khi nước ta vẫn "trung thành" với chiến lược xuất khẩu nguyên liệu thô và nuôi giấc mơ công nghệ cao.
Hàn Quốc có được những thành tựu vượt bậc về phát triển kinh tế và khoa học công nghệ một phần là nhờ những định hướng đúng đắn từ rất sớm của Chính phủ Hàn Quốc trong thúc đẩy đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D). Những chính sách đó rất đáng để chúng ta nghiên cứu và áp dụng.
Những ý kiến của Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thống đốc Mitt Romney trên trang Tranh luận khoa học (ScienceDebate.org) phản ánh rất rõ khác biệt về chủ trương và chính sách khoa học công nghệ giữa 2 ứng cử viên Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới. Sau đây là lược thuật một số nội dung cơ bản.
Việc tìm hiểu, tham khảo những mô hình tiến bộ trong quản lý quỹ khoa học của quốc tế để áp dụng một cách phù hợp vào hoàn cảnh thực tế của Việt Nam là điều hết sức cần thiết. Bài viết này điểm qua một số so sánh giữa Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia (Nafosted) và Quỹ Khoa học quốc gia Mỹ (NSF) trên các khía cạnh: tổ chức hội đồng, thẩm định đề cương, cơ chế tài chính, và đàm phán tài chính.
Hơn 70% số trận động đất mạnh nhất trên thế giới đều xảy ra dọc theo một đới xuyên lục địa được biết đến dưới tên gọi Vành đai lửa Thái Bình Dương, dài khoảng 40 nghìn km, chạy vòng quanh Thái Bình Dương. Việt Nam là một trong những quốc gia may mắn nằm ngoài vành đai lửa này, vì thế đến nay chúng ta chưa phải chịu những thiệt hại nặng nề do động đất gây ra như các nước: Nhật Bản, Indonesia, Philippines... những quốc gia nằm ngay trên vành đai lửa Thái Bình Dương.
Một vị khách đến gõ cửa nhà bà Mary Reeser - phụ nữ luống tuổi về hưu sống tại bang Florida, Mỹ. Mãi không thấy ai ra, bà gọi thêm người phá cửa. Trong nhà, trên chiếc ghế bành, chủ nhân đã cháy thành than, chỉ còn một bàn chân đi giày vải, xung quanh, đồ đạc hầu như vẫn nguyên vẹn…
Tòa án dân sự Paris vừa bác yêu cầu của luật sư Maurizio Liberati (Ý) về việc đòi giải tỏa khoản tiền 5,2 triệu Euro của Vietnam Airlines đang được giữ tại tài khoản của đoàn luật sư Paris.
Dự án xây dựng tuyến đường trục nối khu đô thị Lạch Tray - Hồ Đông rộng tới 100 m tại TP Hải Phòng được khởi công cách đây 5 năm vẫn đang “giậm chân tại chỗ”. Lý do được đưa ra là có tới 52/85 hộ dân không chịu bàn giao đất cho dự án trong khi quyết định cưỡng chế thu hồi đất đã được UBND quận Ngô Quyền ban hành.
Hawking & Mlodinow vừa công bố cuốn sách “The grand Design” (Cuộc đại thiết kế) trong đó các tác giả nêu lên nhiều quan điểm gây nên một làn sóng phản ứng gay gắt từ phía các nhà khoa học, triết học và thần học.
Không phải lúc nào những phát minh đặc biệt hữu ích cho đời sống cũng mang lại tiền bạc và danh vọng cho chủ nhân. Dưới đây là cái nhìn cận cảnh về một vài phát minh xuất sắc, đã và đang phục vụ cho hàng triệu người trên khắp thế giới, nhưng không thể đưa tên tuổi người sáng chế vào lịch sử hay trở thành tỉ phú!