2013: DN xuất sắc cũng bi quan

Đây là ngiên cứu trong khuôn khổ các hoạt động chuẩn bị cho việc công bố chính thức Bảng xếp hạng VNR500 năm 2012 - Top 500 Doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2012 - dự kiến vào ngày 11 tháng 12 tới đây.

Nghiên cứu này được tiến hành điều tra 192 đại diện các doanh nghiệp nằm trong bảng V1000 (Top 1000 doanh nghiệp nộp thuế thu nhập lớn nhất), VNR500 (Top 500 doanh nghiệp lớn nhất) và FAST500 (Top 500 doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất) có mặt tại Lễ công bố V1000 ngày 301 tháng 11 năm 2012 về kết quả hoạt động kinh doanh năm 2012 của doanh nghiệp cũng như quan điểm của đại diện doanh nghiệp về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp nói riêng và triển vọng của cả nền kinh tế năm 2013 nói chung. Một số kết quả thu được từ khảo sát trên như sau:

Doanh nghiệp khó khăn và bi quan

Năm 2012 là một năm kinh doanh kém hơn năm 2011. Có tới 50% lãnh đạo các doanh nghiệp V1000 tham dự vào LCB V1000 nhận định rằng tình hình hoạt động của doanh nghiệp của họ xấu hơn so với năm 2011. Chỉ có 19% cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh năm 2012 của họ tốt hơn so với năm 2011. 100% đại diện của các doanh nghiệp thuộc ngành ngân hàng tài chính chỉ ra rằng kết quả sản xuất kinh doanh năm 2012 không bằng năm 2011. 60% các doanh nghiệp ngành sắt thép - xây dựng cũng chia sẻ nhận định này. Tỷ lệ này thấp hơn đối với các ngành nghề khác.

Hình 1: Dự kiến kết quả hoạt động của doanh nghiệp năm 2012 so với năm 2011

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện

Triển vọng năm 2013 sẽ không sáng sủa hơn so với năm 2012. Điều đó có nghĩa là các doanh nghiệp sẽ phải đương đầu với khó khăn lâu hơn. Có tới 55% số doanh nghiệp cho rằng nền kinh tế sẽ không cải thiện nhiều trong năm 2013. Số doanh nghiệp cho rằng tình hình kinh doanh trong năm 2013 sẽ xấu hơn năm 2012 nhiều hơn số doanh nghiệp tin vào điều ngược lại.

Hình 2: Dự báo của doanh nghiệp về kinh doanh năm 2013 so với năm 2012

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện

Hình 3: Dự báo của doanh nghiệp về thời điểm phục hồi của nền kinh tế

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện

Nền kinh tế chỉ phục hồi sau năm 2013. Đa số các doanh nghiệp đánh giá nền kinh tế sẽ không thể phục hồi trong năm 2013. Tới hai phần ba số doanh nghiệp được hỏi tin rằng nền kinh tế sẽ không phục hồi được trong năm 2013. Chỉ có 33% cho rằng nền kinh tế sẽ hồi phục trong sáu tháng cuối năm 2013 trong khi chỉ 1% tin rằng nền kinh tế sẽ phục hồi 6 tháng tới. Niềm tin rằng nền kinh tế sẽ phục hồi trong năm 2013 đã giảm đi so với thời điểm tháng 8 khi mà có đến 60% đại diện các doanh nghiệp được điều tra cho rằng nền kinh tế sẽ phục hồi trong năm 2013 hoặc sớm hơn.

Đa số các chủ doanh nghiệp cho biết cắt giảm chi phí đóng góp tới lợi nhuận của doanh nghiệp trong năm 2012. Lợi nhuận có được từ sản xuất kinh doanh chỉ được lựa chọn bởi 45,8% số doanh nghiệp có phản hồi. Bức tranh này cũng thể hiện trong phần lớn các ngành nghề, trừ ngành dệt may. Đa số đại diện ngành dệt may cho biết lợi nhuận năm 2012 của họ đến từ mở rộng sản xuất kinh doanh chứ không phải cắt giảm chi phí.

Hình 4: Nguồn gốc lợi nhuận của doanh nghiệp

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện. Đơn vị: %

Năm 2013: nỗ lực vượt khó của các doanh nghiệp

Ngoài sự bi quan về triển vọng của nền kinh tế, các doanh nghiệp còn chỉ ra những thách thức chính mà đa số các doanh nghiệp sẽ gặp phải trong năm 2013. Đó là bất ổn về môi trường kinh doanh, sự suy giảm về cầu tiêu dùng trên thị trường giá và nguyên vật liệu tăng. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng bày tỏ mối lo ngại về sự biến động trong chính sách quản lý cũng như sự khó khăn trong việc huy động vốn trong năm 2013.

Hình 5: Các thách thức của doanh nghiệp trong năm 2013

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện. Đơn vị: %

Tuy đánh giá bi quan về triển vọng của nền kinh tế nói chung và các thách thức mà doanh nghiệp sẽ gặp phải nói riêng trong năm 2013, đa số doanh nghiệp tin tưởng vào cam kết của chính phủ về kiềm chế lạm phát, cũng như tin tưởng rằng các ngân hàng sẽ hỗ trợ doanh nghiệp nhiều hơn trong năm 2013.

Đa số các doanh nghiệp tin tưởng vào thông điệp mới đây của Thủ tướng Chính phủ khi trả lời phỏng vấn hãng tin tài chính Bloomberg tại Hà Nội hôm 28/11 về tỷ lê lạm phát 1 con số của Việt Nam trong năm 2013. Chỉ có 19% đại diện cho rằng lạm phát năm 2013 sẽ là hai con số. Có tới 76% các doanh nghiệp dự kiến sẽ vay vốn ngân hàng để sản xuất kinh doanh trong năm 2013. So với con số 60% doanh nghiệp cho rằng các ngân hàng chưa giúp đỡ các doanh nghiệp (thu được trong cuộc điều tra CEO thực hiện vào tháng 8 năm 2012) thì đây là một sự cải thiện đáng kể về niềm tin của doanh nghiệp vào hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, cũng có tới 50% số doanh nghiệp dự kiến nguồn huy động vốn chính trong năm 2013 của doanh nghiệp sẽ là nguồn vốn tự có của doanh nghiệp.

Hình 6: Quan điểm của doanh nghiệp về lạm phát năm 2013

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện

Hình 7: Nguồn huy động vốn dự kiến của doanh nghiệp năm 2013

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện. Đơn vị: %

Tái cấu trúc doanh nghiệp là tất yếu. Để có thể tồn tại và phát triển, đa số các doanh nghiệp sẽ phải tiến hành tái cấu trúc, tự nguyện hay không. Hơn 90% các nhà quản lý doanh nghiệp nhận định rằng tái cấu trúc đã đang và sẽ diễn ra mạnh mẽ tại các doanh nghiệp Việt Nam.

Hình 8: Nhận định của DN về xu hướng tái cấu trúc của các DN Việt Nam

Nguồn: Khảo sát DN lớn và doanh nghiệp tăng trưởng tại hội nghị CEO Summit, Vietnam Report

Trong quá trình tái cấu trúc, đa số các doanh nghiệp dự kiến giữ nguyên quy mô về lao động và vốn trong năm 2013. Bên cạnh đó số doanh nghiệp dự kiến tăng quy mô lao động cao gấp 3 lần số doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô lao động. Số doanh nghiệp dự kiến tăng quy mô vốn cao gấp 6 lần số doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô vốn.

Hình 9: Quy mô lao động dự kiến năm 2013 (so với năm 2012).

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện

Hình 10: Quy mô vốn dự kiến năm 2013 (so với năm 2012).

Nguồn: Khảo sát doanh nghiệp V1000, VNR500 và FAST500 do Vietnam Report thực hiện

Các doanh nghiệp cũng chỉ ra rằng họ cần được hỗ trợ về nhân sự để tiến hành tái cơ cấu. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng hi vọng chính phủ duy trì môi trường kinh doanh ổn định và công bằng, nhất là về lãi suất, lạm phát và khả năng tiếp cận vốn cho các doanh nghiệp. Ngoài ra, các giải pháp tư vấn nhằm hỗ trợ về tái cơ cấu nợ và tái cơ cấu doanh nghiệp cũng được các doanh nghiệp đánh giá là cần thiết trong hoàn cảnh hiện tại.

Ngày 11/12/2012, Công ty CP Báo cáo Đánh giá Việt Nam(Vietnam Report) phối hợp với Báo VietnamNet sẽ chính thức công bố Bảng xếp hạng VNR500 - Top500 Doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2012. Đây là năm thứ 6 liên tiếp, Bảng xếp hạng VNR500 được công bố để ghi nhận và vinh danh những doanh nghiệp có đóng góp to lớn cho sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong năm qua.