Về Hà Tiên Rằm tháng Giêng

Thạch Động, Đông Hồ,... là những cảnh đẹp gây cảm hứng cho Mạc Thiên Tích sáng tác những bài thơ để đời và ngày nay trở thành những danh thắng cho du lịch Hà Tiên.

Hà Tiên (Kiên Giang) không chỉ nổi tiếng bởi đẹp, mà còn là vùng đất văn hóa nổi tiếng được nhiều người biết đến gần 300 năm nay. Rằm tháng Giêng về Hà Tiên thưởng ngoạn cảnh đẹp, vui thú vườn thơ của Tao đàn Chiêu Anh Các là một chuyến đi trọn vẹn đến vùng đất văn vật này...

Hà Tiên là một thị tứ vùng biên giới. Từ 300 năm trước, Hà Tiên đã được nhiều nước biết đến bởi vùng đất giàu tiềm năng kinh tế, có cảng biển tấp nập tàu bè. Khi Mạc Cửu - người có công khai phá vùng đất này và đặt tên là trấn Hà Tiên - qua đời năm 1735, con trai ông là Mạc Thiên Tích (còn gọi là Mạc Thiên Tứ) nối nghiệp cha mở mang vùng đất, khi ấy mới 29 tuổi. Mạc Thiên Tích là một bậc kỳ tài. Ông ra sức xây dựng trấn Hà Tiên vững mạnh, phồn vinh, nhiều lần chống ngoại xâm của Chân Lạp, Xiêm La... Người đời biết đến ông là một văn sĩ tài hoa với công tập hợp các hiền tài, văn sĩ lập Tao đàn Chiêu Anh Các vào Tết Nguyên tiêu năm 1736, nổi tiếng khắp vùng. Đất Hà Tiên từ đó mà phồn vinh và nổi tiếng hơn...

Các văn sĩ đời sau gọi đây là “ánh trăng” của thơ phú, văn hóa. Tao đàn này tập hợp được nhiều văn sĩ lúc bấy giờ. Các thi sĩ từ Trung Quốc cũng biết đến tao đàn này và thường gởi bài đối đáp, tạo thành một diễn đàn văn chương rộng lớn, vượt biên giới. Nhiều tác phẩm xuất chúng được nhắc đến tận ngày nay. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tác phẩm đã bị thất lạc theo thời gian do loạn lạc. Được nhắc đến là 10 bài thơ của Mạc Thiên Tích đề vịnh 10 cảnh đẹp của đất Hà Tiên. Lời của thơ là tấm lòng của người Hà Tiên trước cảnh đẹp của quê hương đất nước. Rất thực mà nên thơ nên các bài thơ này tạo được dấu ấn mạnh đối với nhiều người, nhất là người Hà Tiên. Mặc dù thời đó chưa có bản in khắc nhưng lời của các bài thơ được chép tay, truyền miệng từ người này sang người khác và được lưu giữ suốt gần 3 thế kỷ qua. Sau này, tập thơ này được thi sĩ yêu nước Đông Hồ dịch sang chữ Quốc ngữ mang đậm âm hưởng của vùng đất, con người Hà Tiên.

Mười cảnh đẹp trong thơ Mạc Thiên Tích đến nay còn gần như đầy đủ và trở thành những danh thắng của du lịch Hà Tiên, như: Đông Hồ, Mũi Nai, Pháo Đài, Bãi Nò, chùa Tam Bảo, Thạch Động, Đá Dựng... Những thế hệ sau của Tao đàn Chiêu Anh Các vẫn xem đây là nguồn cảm hứng để sáng tác. Hàng năm, cứ đến Rằm tháng Giêng, người Hà Tiên tái hiện lại hoạt động thi phú như một nét văn hóa được lưu truyền của vùng đất và con người nơi đây. Hà Tiên là nơi thứ hai ở ĐBSCL được Hội Nhà văn Việt Nam chọn làm nơi tổ chức “Ngày thơ Việt Nam” hàng năm vào dịp này.

Du khách đến Hà Tiên vào dịp này mới hiểu được hết nét văn hóa của vùng đất này và có được chuyến đi trọn vẹn - thưởng ngoạn cảnh đẹp và tìm hiểu chiếc nôi của thơ văn vùng đất Nam bộ. Năm 2009, lần đầu tiên Hà Tiên tổ chức năm du lịch Hà Tiên và sẽ được duy trì suốt những năm tiếp theo nên sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn, tôn vinh nền văn hóa vốn rất trẻ nhưng nổi tiếng và quảng bá hình ảnh của đất và người Hà Tiên. Nhiều du khách không đến được Hà Tiên vào dịp này cứ tiếc hoài và thầm “trách” sao Hà Tiên không có những hội thảo khoa học về văn hóa Hà Tiên để lập nên một vườn thơ Chiêu Anh Các để ngày hội thơ “diễn” ra suốt năm tại đây như một sản phẩm du lịch hấp dẫn đối với du khách. Đà Lạt không in dấu chân của thi sĩ Hàn Mặc Tử nhưng đã có một vườn thơ Hàn Mặc Tử thì tại sao Hà Tiên không có vườn thơ Chiêu Anh Cac nhỉ?...