Ngày 25-2 vừa qua, Văn phòng báo chí Quốc Vụ viện Trung Quốc công bố bản báo cáo dài 9.000 từ mang tên: "Hồ sơ nhân quyền Mỹ năm 2008". Ðây là năm thứ mười liên tiếp, Trung Quốc công bố Hồ sơ nhân quyền Mỹ. Dưới đây chúng tôi trích giới thiệu nội dung "Hồ sơ nhân quyền Mỹ năm 2008" để bạn đọc tham khảo.

Tỷ lệ tù nhân trên số dân ở Mỹ lên mức cao mới. Báo Bưu điện Washington ngày 11-7-2008 cho biết, Mỹ có 2,3 triệu tội phạm hình sự đang bị giam giữ, nhiều hơn tất cả các nước trên thế giới. Báo cáo do Bộ Tư pháp Mỹ công bố ngày 11-12-2008 cho biết, hơn 7,3 triệu người Mỹ đang bị điều tra, bị giam giữ hoặc được tha bổng vào cuối năm 2007, tương đương 3,2% số công dân thành niên, hay cứ 31 người thành niên Mỹ có một người phạm tội (UPI, 11-12-2008). Trong nhóm người Mỹ da đen ở độ tuổi từ 20 đến 34, cứ chín người có một người bị bỏ tù (Người bảo vệ, 1-3-2008). Tỷ lệ tù nhân, hiện cao nhất trong lịch sử Mỹ, cao gấp sáu lần mức trung bình của thế giới (125 người trong 100 nghìn người). Theo số liệu thống kê, tỷ lệ tái phạm tội ở Mỹ vẫn cao. Khoảng một nửa số người từng bị kết tội bị bỏ tù trở lại trong vòng ba năm.

Việc thực hiện quyền giáo dục của người Mỹ không được bảo đảm. Báo cáo phát triển con người của Mỹ 2008-2009 chỉ rõ, 14% dân số Mỹ (khoảng 40 triệu người), với khả năng đọc, viết kém, không thể hiểu các bài báo hoặc sách hướng dẫn sử dụng (Minh Báo, 17-7-2008). Báo cáo do Trung tâm chính sách công cộng và giáo dục đại học quốc gia xuất bản ngày 3-12-2008 cho biết, từ năm 1982 đến 2007 học phí đại học tăng 439%, trong khi thu nhập gia đình bình quân giảm 147%. Học phí các trường đại học bang học kỳ mùa thu năm 2008 tăng trung bình 6,4%. Nhiều bang có kế hoạch tăng mạnh học phí các trường đại học công trong năm 2009. Hai bang Washington và Florida đang xem xét tăng học phí thêm 20% và 15% tương ứng.

Quyền cơ bản của người châu Mỹ bản địa bị xâm phạm. Việc nước Mỹ xây dựng một bức tường cao hơn 5,4 mét dọc biên giới Mỹ - Mexico xâm phạm nghiêm trọng cuộc sống của người dân Apache bản địa (cộng đồng bộ lạc ở Bắc Mỹ). Phụ nữ bản địa trở thành nạn nhân các vụ bạo lực của  lính Mỹ. Tại các thành phố biên giới và các thị trấn như Hu-a-rết, hơn bốn nghìn phụ nữ bản địa bị giết hoặc mất tích. Số thanh niên là cư dân bản địa  chỉ chiếm chưa đầy 2% tổng số thanh niên tại Mỹ

Lịch sử Hoa Kỳ là quá trình trải nghiệm dân chủ suốt hơn 200 năm qua. Những vấn đề vốn được đề cập ngay từ những năm tháng đầu tiên nay tiếp tục được đề cập và giải quyết, chẳng hạn như quan hệ giữa chính quyền liên bang với chính quyền bang, quyền cá nhân và quyền của các nhóm, chủ nghĩa tư bản tự do với vấn đề lao động và thương mại được điều tiết, hội nhập với thế giới và chủ nghĩa biệt lập. Những kỳ vọng về nền dân chủ Mỹ luôn rất lớn, nhưng thực tế đôi khi lại rất đáng thất vọng. Tuy nhiên, nước Mỹ vẫn phát triển và thịnh vượng nhờ quá trình liên tục thích nghi và thỏa hiệp.

Hầu hết những người định cư đến các thuộc địa của Anh những năm 1600 là người Anh. Những người khác đến từ Hà Lan, Thụy Điển, Đức, Pháp, và sau này là Scotland và Bắc Ireland. Một số rời bỏ quê hương để thoát khỏi chiến tranh, đàn áp chính trị, khủng bố tôn giáo, hoặc trốn án tù. Một số ra đi với thân phận nô lệ mong muốn tìm tự do. Người châu Phi da đen bị bán làm nô lệ và đến đây với gông cùm.

Những nguyên tắc của chủ nghĩa tự do và dân chủ - nền tảng chính trị của Hoa Kỳ - hình thành tự nhiên từ quá trình xây dựng một xã hội mới trên vùng đất nguyên khai. Và cũng rất tự nhiên, quốc gia mới này cũng nhìn nhận bản thân là một trường hợp khác biệt và ngoại lệ. Châu Âu nhìn nó với sự lo lắng, hoặc hy vọng.

Cách mạng Mỹ - cuộc chiến giành độc lập từ nước Anh - khởi đầu chỉ là một cuộc giao tranh nhỏ giữa quân đội Anh và nhân dân thuộc địa có vũ trang ngày 19/4/1775.

Sau chiến tranh giành độc lập từ Anh, mười ba thuộc địa Mỹ đã trở thành Hợp chủng quốc Hoa Kỳ năm 1783. Trước khi chiến tranh kết thúc, các thuộc địa đã phê chuẩn những Điều khoản Hợp bang - một khuôn khổ vì những nỗ lực chung của họ. Mục tiêu của những Điều khoản này là xây dựng một liên minh, nhưng là một liên minh cực kỳ lỏng lẻo. George Washington gọi đó là “sợi dây cát”.

George Washington tuyên thệ nhậm chức tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ ngày 30/4/1789. Ông có trách nhiệm tổ chức một lực lượng quân đội mạnh trong thời kỳ Cách mạng. Giờ đây ông có trách nhiệm xây dựng một chính phủ vận hành được.

Hoa Kỳ năm 1850 là một đất nước rộng lớn trải rộng giữa hai đại dương. Những khác biệt lớn về địa lý, nguồn tài nguyên thiên nhiên, và mức độ phát triển là điều hiển nhiên giữa các vùng.

Miền Bắc và miền Nam xảy ra chiến tranh tháng 4/1861. Các bang miền Nam đòi quyền ly khai và thành lập liên bang riêng của họ. Các lực lượng của họ nổ phát súng đầu tiên. Các bang miền Bắc, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Lincoln quyết tâm chấm dứt tình trạng phiến loạn và giữ vững Liên bang.

Hợp chủng quốc Hoa Kỳ trưởng thành trong những thập kỷ sau cuộc nội chiến. Biên giới dần dần biến mất. Một nhà nước cộng hòa thôn dã đã trở thành một quốc gia đô thị. Các xí nghiệp lớn, các nhà máy cán thép và các tuyến đường sắt xuyên lục địa được xây dựng. Các thành phố mọc lên nhanh chóng. Hàng triệu người đến từ các quốc gia khác bắt đầu cuộc sống mới của mình trên mảnh đất của vận hội.

Mãi cho đến năm 1900, nền tảng chính trị của Hoa Kỳ đã chịu những vết thương ngày càng lớn, cuộc nội chiến, sự thịnh vượng và cả sự suy thoái kinh tế. Lý tưởng về tự do tôn giáo vẫn được bảo lưu. Nền giáo dục công miễn phí được thực thi rộng rãi và một nền báo chí tự do được duy trì. Tuy nhiên, chính trong thời điểm đó, quyền lực chính trị dường như đã tập trung vào tay những quan chức tham nhũng và bằng hữu của họ trong thương trường. Để đáp lại, một phong trào cải cách có tên là phong trào Tiến bộ đã xuất hiện. Mục tiêu của nó đòi hỏi một nền dân chủ rộng rãi hơn, công lý xã hội, một chính phủ trong sạch và một sự quản lý hiệu quả hơn trong lĩnh vực kinh doanh.