Thúc đẩy thị trường bằng sản phẩm mới

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Mới cách đây 3 hôm, Hiệp hội Kinh doanh CK lại xới lên mối quan tâm của thị trường về các sản phẩm giao dịch mới như T+2, ký quỹ, mở nhiều tài khoản, mua bán cùng phiên. Tuy nhiên, số đông NĐT không mấy đoái hoài vì chắc vẫn là “bổn cũ soạn lại”!

Một điểm chung được các đại diện CTCK đồng tình là thực tế thị trường đã tiến rất xa so với quy định của cơ quan quản lý. “Dù pháp lý chưa quy định, về mặt luật là chưa cho phép thì thị trường cũng tự tìm ra giải pháp của riêng mình”. Đối với những NĐT lâu năm, câu chuyện bán trước T+4, thậm chí là mua bán cùng phiên không có gì đáng bàn vì dù luật chưa cho, NĐT vẫn có cách lách.

Vậy tại sao cơ quan quản lý không làm một việc đơn giản là hợp thức hóa các quy định để tạo công bằng trên thị trường? Theo ý kiến của đại diện một CTCK, chính thiếu vắng khung pháp lý khiến các CTCK mạnh ai nấy làm, NĐT thì ai nhiều tiền hơn, được hưởng nhiều ưu đãi hơn. Nói không đâu xa, ngay việc ký quỹ, dùng đòn bẩy, hầu như CTCK nào cũng cho. Vấn đề còn lại là mức vốn của NĐT lớn đến đâu. Nhiều CTCK chỉ cung cấp đòn bẩy cho NĐT khi đạt đến một mức vốn nhất định. Như thế NĐT nhỏ lẻ lại chịu thiệt.

Theo đại diện CTCK Bảo Việt, mong muốn của NĐT là có các sản phẩm mới: “Hiện nay trên thị trường đều sử dụng thuật ngữ là đòn bẩy tài chính mà bản chất không khác gì giao dịch ký quỹ. Trong trường hợp không ban hành văn bản hướng dẫn thì thực tế nhiều CTCK đã thực hiện rồi. Chỉ cần đi một vòng các CTCK với tư cách là NĐT, các quý vị cũng sẽ nhận được những dịch vụ như vậy.

Luật chưa cho phép nhưng CTCK đã thực hiện và họ cũng đã tự tin kiểm soát được rủi ro thì mới thực hiện các dịch vụ đòn bẩy tài chính. Vừa qua, UBCKNN đã lấy ý kiến dự thảo lần 2, chúng tôi tha thiết mong muốn có quy trình và ra văn bản nhanh”.

Nói một cách đời thường, cứ có cầu là khắc có cung. Trên TTCK cũng vậy, các đơn vị cung cấp dịch vụ chắc chắn luôn chạy theo nhu cầu của NĐT. Thậm chí trong làn sóng cạnh tranh mạnh, NĐT vốn lớn còn đặt điều kiện ưu đãi rồi mới mở tài khoản. NĐT cần gì thì CTCK phát minh ra và cung cấp. Cơ quan quản lý cũng chỉ đi sau và tìm cách điều tiết các dịch vụ đó nhằm kiểm soát rủi ro.

Tuy nhiên, một thực tế là khả năng quản lý rủi ro của mỗi CTCK là khác nhau và nếu không có một quy định chuẩn, sẽ có Cty tự tạo rủi ro cho mình. Theo đại diện CTCK Sài Gòn SSI, dịch vụ repo, trước đây các CTCK đều cung cấp, nhưng trong giai đoạn thị trường khó khăn thì lại bị hạn chế.

Cùng với sự phát triển của thị trường và xu hướng phục hồi thì nên khôi phục dịch vụ này. Điều quan trọng là phải có các tiêu chuẩn để quản trị rủi ro. Chẳng hạn với dịch vụ ký quỹ, cho vay tiền mua CK nên thiết lập hạn mức dư nợ với từng CK hay tổng dư nợ với tất cả các NĐT trong toàn hệ thống Cty.
 
Đại diện CTCK Thiên Việt thì nhận xét hiện nay cầu cho vay tài chính là rất lớn, tuy nhiên phát  triển theo kiểu “trăm hoa đua nở” lại rủi ro. “Tỉ lệ cho vay ở mỗi CTCK một phách là không ổn. Nên có quy định cụ thể, chẳng hạn một CTCK được phép cho vay không quá bao nhiêu vốn điều lệ. Nếu để các CTCK tự làm sẽ tiềm ẩn rủi ro”.

Đại diện UBCKNN, ông Nguyễn Sơn - Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường - cho biết, thực ra các sản phẩm mới như cho phép NĐT mở nhiều tài khoản, mua bán T+... đã được UBCKNN trình Bộ Tài chính từ tháng 6.2008. Tuy nhiên, quan điểm xuyên suốt là triển khai các sản phẩm mới phải đi kèm với cơ chế quản trị rủi ro.

Phó Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Kim Liên, cho biết, chính các CTCK cũng cần đóng góp tích cực hơn cho cơ quan quản lý. Chẳng hạn, UBCK đã chờ đợi khá lâu các phản hồi về khả năng triển khai sản phẩm T+2, nhưng đến nay mới có rất ít ý kiến. Hiện UBCKNN đang nghiên cứu đề xuất thành lập hệ thống vay và cho vay CK nhằm hỗ trợ trong thanh toán giao dịch, đảm bảo cho hoạt động này diễn ra an toàn.

Như vậy, việc chậm triển khai là lỗi tại ai? Về phía cơ quan quản lý, có lẽ “quản được” mới cho phép để an toàn. Ngược lại, CTCK “đòi” thì nhiều, nhưng lại “lười” bắt tay làm, ít chịu đầu tư công nghệ.

Để trả lời câu hỏi vì đâu triển khai chậm có lẽ còn lâu. Tuy nhiên, có lẽ đúng như đại diện Hiệp hội Kinh doanh CK đề xuất, UBCK nên thành lập một phòng phân tích và phát ngôn chính thức về các vấn đề “nóng” của thị trường, chia sẻ thông tin với báo chí hàng tuần để cung cấp cho thị trường các thông tin chính thống, ổn định tâm lý NĐT.

Sản phẩm mới, quy định mới chưa thể ngày một ngày hai có ngay, nhưng quan trọng là thị trường phải biết được lộ trình cụ thể, các bước xúc tiến triển khai đến đâu. “Đừng để thị trường đoán mò và thất vọng khi các kế hoạch “chìm xuồng”. Sự thất vọng là điều nên tránh”.

(Báo Lao Động)