Sau nhiều ngày "leo thang" vượt mức 21.500 VND/USD, giá USD trên thị trường tự do đã giảm còn 21.100 VND/USD. Tuy nhiên, so với tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại (NHTM), mức "chênh" vẫn khá lớn.
Vấn đề được nhiều người quan tâm hiện nay là cơ quan chức năng cần có biện pháp gì để bình ổn thị trường ngoại hối, bởi nếu duy trì thị trường theo kiểu "hai giá" như hiện nay chỉ có lợi cho những kẻ đầu cơ, nhưng lại gây thiệt hại cho doanh nghiệp (DN) và người dân...
Ngày 9-12, tại hầu hết các điểm thu đổi ngoại tệ trên phố Hà Trung, giá USD giao dịch ở mức 21.030 VND/USD (mua vào) - 21.100 VND/USD (bán ra), giảm hơn 400 VND/USD so với thời điểm giá USD ở ngưỡng cao nhất. Trong khi đó tại hầu hết các NHTM, giá USD niêm yết ở 19.450 VND/USD (mua vào) - 19.500 VND/USD (bán ra), thậm chí có NH niêm yết giá mua vào, bán ra đều ở mức "trần" cho phép của NHNN là 19.500 VND/USD. Như vậy, giá trên thị trường tự do vượt qua giá NH 160 VND/USD. Sự chênh lệch này gây ra tình trạng là người có USD không muốn bán cho NH, mà lại bán ở thị trường tự do. Cũng dễ lý giải cho tình trạng này, bởi làm một phép toán đơn giản, với mỗi USD chênh 160 VND, thì với 1 triệu USD, bán ở "chợ đen", có thể thu thêm khoảng 1,6 tỷ VND. Tỷ giá USD/VND quá khác nhau giữa NH và thị trường tự do còn khiến người dân lo ngại tiền VND mất giá, sẽ mua USD để tích trữ, thay vì gửi tiết kiệm ở NH.
Thanh toán tiền gửi ngoại hối tại Ngân hàng TMCP Hàng Hải. Ảnh: Linh Tâm |
Trong khi giới đầu tư trên thế giới không mấy mặn mà với USD khi lo sợ về cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhất là ở Mỹ, thì giới đầu tư trong nước lại mua USD tích trữ. Theo các chuyên gia, tích trữ vàng và USD đã trở thành thói quen của người dân. Thói quen này càng trở nên phổ biến hơn khi nền kinh tế có dấu hiệu bất ổn, nguy cơ mất giá tiền VND tăng, trong bối cảnh các kênh đầu tư như bất động sản, hay chứng khoán không sáng sủa.
Tình trạng "hai giá" của USD cũng dẫn đến hệ lụy là NH niêm yết "một đằng", bán "một nẻo". Nếu DN hay người dân bán USD cho NH, tỷ giá thu được chỉ là 19.450-19.500 VND/USD, song nếu muốn mua USD thì ngoài tỷ giá trên, DN phải trả thêm hàng loạt chi phí khác, nên tỷ giá thực tế mà DN phải trả tương đương với mua USD "chợ đen". Vì vậy, ngay cả với DN có nguồn thu từ USD cũng có tâm lý "găm giữ" để đến lúc cần thiết hoặc bán USD cho thị trường tự do, chứ hiếm có DN nào bán USD cho NH trong bối cảnh hiện nay. Đại diện một DN xuất nhập khẩu thiết bị công nghiệp cho biết, DN lo lắng tình trạng USD "hai giá" sẽ tiếp tục tồn tại trong một thời gian dài, nên với những hợp đồng thu được USD, DN giữ lại, không bán cho NH. Trên thực tế, sự thiếu ổn định của tỷ giá USD/VND trong thời gian qua cũng khiến nhiều DN "lao đao"...
Không chỉ DN, đa số người dân không có thói quen bán USD cho NH. Anh Nguyễn Bá Ngọc (Nguyễn Tuân - Hà Nội) cho biết, anh mua vé máy bay đi nước ngoài của Hãng VietnamAirlines qua mạng internet, với chi phí hơn 1.000 USD. Hãng này cũng đưa ra 2 loại tiền mà anh có thể thanh toán là USD hoặc VND theo tỷ giá quy đổi từ USD của NHTM. Vậy là thay vì thanh toán bằng USD, anh mang USD ra bán trên thị trường tự do để thanh toán bằng VND, nên anh nghiễm nhiên được "giảm" hơn 2 triệu VND. Không riêng gì anh Ngọc, nhiều người dân khác cũng "ứng xử" tương tự, vì khoản chênh lệch tỷ giá từ 2 thị trường là không nhỏ.
Rõ ràng, sự chênh lệch tỷ giá USD giữa thị trường chính thức và "chợ đen" gây ra nhiều bất cập. Sự tồn tại của thị trường giao dịch ngoại hối "tự do" tạo điều kiện cho những kẻ đầu cơ lũng đoạn bằng cách đẩy giá lên cao gây tâm lý thiếu USD, khiến người dân "đổ xô" mua USD, sau đó cơ quan chức năng lên tiếng, người ta lại bán vì lo sợ giá USD sẽ xuống thấp. Ai cũng biết, lâu nay ở nước ta, tâm lý đám đông chi phối rất lớn, nên chỉ cần một tin đồn người dân đã "rồng rắn" mua USD hay vàng, hoặc chen nhau đi bán. Vì vậy, đã đến lúc cơ quan chức năng cần có biện pháp mạnh đối với thị trường USD "chợ đen" để giúp người dân, DN yên tâm, thị trường tiền tệ hoạt động minh bạch và hiệu quả.
- Theo NHNN, sau khi có biểu hiện căng thẳng, thị trường ngoại hối đã có những chuyển biến tích cực hơn. Trạng thái ngoại tệ của toàn hệ thống đã được cải thiện đáng kể, từ mức âm hơn 300 triệu USD vào cuối tháng 11, nay chỉ còn âm khoảng dưới 100 triệu USD. Doanh số mua ngoại tệ của các NHTM với khách hàng tăng. - Thị trường vàng trong nước cũng dần đi vào ổn định, giá vàng trong nước không có biểu hiện tăng bất thường ngay cả khi giá vàng thế giới thiết lập mốc tăng kỷ lục, chênh lệch giữa giá vàng thế giới và giá vàng trong nước đã không còn đáng kể. - Tính đến cuối tháng 11, nguồn thu ngoại tệ từ kiều hối đã đạt mức 7,6 tỷ USD. Trong tháng 12, ước tính lượng kiều hối sẽ đạt khoảng 770 triệu USD, nâng tổng nguồn thu từ kiều hối của cả năm 2010 lên mức 8 tỷ USD, tăng khoảng 25,6% so với năm 2009. Dự báo trong tháng 1-2011, do có Tết Nguyên đán nên nguồn kiều hối sẽ tiếp tục tăng. Ngoài ra, các NH nước ngoài đang tích cực chuyển vốn ngoại tệ vào Việt Nam và giải ngân để thực hiện quy định của NHNN về việc tăng vốn điều lệ lên mức 3.000 tỷ đồng... |
(Theo Đức Anh/HNMO)
Chuyển nhượng, cho thuê hoặc hợp tác phát triển nội dung trên các tên miền:
Quý vị quan tâm xin liên hệ: tieulong@6vnn.com