Kiểm soát lạm phát: Khó khăn hơn so với dự báo

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Theo đánh giá của Cục quản lý giá, trong tháng 10 giá cả các mặt hàng vẫn sẽ tăng nhẹ, đặc biệt giá một số mặt hàng thực phẩm tươi sống sẽ tiếp tục ở mức cao. Quý IV luôn là giai đoạn giá cả tăng cao nhất trong năm, và năm nay theo dự báo, việc kiểm soát giá sẽ lại gặp khó khăn hơn rất nhiều.

Tháng 10, khó tránh khỏi cơn bão giá!

Giá cả thị trường trong tháng 10 được nhìn nhận sẽ chịu tác động theo xu hướng tăng. Nguyên nhân thứ nhất là tính chu kỳ của thị trường khi những tháng cuối năm là thời điểm các doanh nghiệp chuẩn bị lượng hàng hóa cho nhu cầu Tết Âm lịch, do đó, nhu cầu thu mua, tạm trữ hàng hóa tăng cao là sức ép tăng giá hàng hóa những tháng cuối năm.

Ngoài ra, tháng 10 tiếp tục là mùa mưa bão, có khả năng xảy ra các cơn bão, mưa lớn ở miền Trung, miền Nam, lũ chậm ở đồng bằng sông Cửu Long nên khả năng giá lương thực, hàng hóa sinh hoạt sẽ tăng trên một số địa bàn.

Giá xăng dầu tăng, tỷ giá VND/USD được điều chỉnh tăng, giá sàn xuất khẩu gạo cũng được điều chỉnh trong tháng 8 là những nguyên nhân khác tác động đến việc chỉ số giá tiêu dùng tháng 9 tăng cao đột biến , ngoài những nguyên nhân thường kỳ như: tháng khai giảng năm học mới, tháng bản lề của cả năm, mở đầu chu kỳ tăng giá đến cuối năm. Cũng trong tháng này, ghi nhận tại nhiều địa phương chỉ số CPI cũng tăng mạnh, cho thấy công tác bình ổn, điều hành thiếu hiệu quả, khả năng kiểm soát giá trong những tháng tiếp theo không đơn giản.

Ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội cho biết: Từ nay đến cuối năm là thời điểm giá cả nhiều mặt hàng tiềm ẩn nguy cơ tăng giá bùng phát, do đó đợt tăng giá vừa qua chưa phải là đợt tăng giá cuối cùng trong năm nay. Việc chỉ có khoảng 10 mặt hàng bình ổn giá với hàng trăm loại mặt hàng đang trong xu thế tăng giá thì chẳng thấm tháp gì. Chưa nói đến quỹ bình ổn ở Hà Nội chỉ khoảng 350 tỷ đồng, TP.Hồ Chí Minh 400 tỷ đồng, quá nhỏ so với tiêu dùng của người dân Hà Nội mỗi tháng 5000 tỷ đồng.

Cũng dựa theo nhiều phân tích cho thấy, CPI tháng 9 được thống kê vào ngày 15 giữa tháng. Trong khi ghi nhận trên thực tế, từ thời điểm sau nửa đầu tháng 9 trở đi, giá của nhiều mặt hàng mới thực sự bước vào đợt tăng nóng. Thậm chí, ngay cả những mặt hàng trong diện bình ổn giá cũng tăng cao bất thường (như Đại đoàn kết đã phản ánh trong các số báo trước), và theo nhiều chuyên gia dự đoán giá nhiều mặt hàng đã được kìm giữ trong những tháng trước sẽ khó vượt qua được sức ép “giữ giá”.

Kiểm soát lạm phát qua “cánh cửa hẹp”!

Bộ Tài chính cho biết vẫn giữ nguyên quan điểm điều hành giá theo hướng giữ ổn định giá điện, than bán cho điện; đối với giá than bán cho 3 hộ tiêu thụ lớn sẽ điều chỉnh theo giá thị trường vào thời điểm thích hợp nếu điều kiện cho phép. Tháng 10 cũng là thời điểm Thông tư 122/2010 của Bộ Tài chính có hiệu lực, do đó, một số mặt hàng sẽ chịu sự quản lý, kiểm soát sát sao hơn. Lãi suất trái phiếu Chính phủ sẽ được giảm ở mức hợp lý để tạo điều kiện giảm mặt bằng lãi suất.

Không ít ý kiến cho rằng CPI tháng 10 khó có thể tăng cao so với tháng 9 vì nhiều mặt hàng trong nhóm tính CPI có thể sẽ được “hạ nhiệt”. Các phân tích đưa ra dự báo: Nhóm vật liệu xây dựng, xi măng, thép sẽ giảm mạnh. Vàng cũng có khả năng sẽ giảm sau khi đã tăng quá nóng. Nhóm hàng giáo dục sau mùa khai giảng sẽ giảm giá. Ngoài ra, khả năng giá xăng dầu cũng sẽ được giảm trong tháng tới sau khi giá xăng dầu thế giới đã ở mức thấp khá dài...

Mặc dù vậy, câu chuyện kiểm soát giá cả vẫn không hề đơn giản khi mà những “tiền đề” của cơn bão giá tiềm ẩn nhiều tháng trước đã bộc lộ rõ vào tháng 9 vừa qua, và quan trọng hơn, câu chuyện giá cả còn phụ thuộc vào công tác điều hành. Và khả năng diễn biến của chỉ số giá tiêu dùng năm nay sẽ bất thường.

So với tháng 12-2009, CPI tháng 9 đã tăng 6,46%. 9 tháng đầu năm CPI đã tăng 6,39%. Do đó, việc đảm bảo mục tiêu CPI cả năm 2010 ở mức 1 con số cũng là mục tiêu không dễ dàng chứ chưa nói đến việc chỉ đạt 7%-8% như đã đề ra. Có nghĩa là “cánh cửa” của 3 tháng còn lại sẽ chỉ là một khoảng rất hẹp.

Sau khi chứng kiến CPI của tháng 9 tăng đột biến, nhiều phân tích đã lập luận rằng, CPI trong năm 2010 có thể giữ được ở mức dưới 8% với mức tăng trung bình 0,5% / 1 tháng trong 3 tháng còn lại của năm 2010.

Đối chiếu lại số liệu với những năm trước cho thấy, 9 tháng đầu năm 2005 CPI tăng 6.8%; 9 tháng đầu năm 2006 CPI tăng 5.1%; 9 tháng đầu năm 2007 CPI tăng 7.32%; 9 tháng đầu năm 2008 CPI tăng 21.85% (năm siêu lạm phát); 9 tháng đầu năm 2009 CPI 4.11% (năm có yếu tố giảm phát do suy giảm kinh tế toàn cầu). Các chuyên gia kinh tế không loại trừ khả năng, nếu tăng trưởng kinh tế tăng mạnh mẽ trong 3 tháng cuối năm thì CPI năm 2010 sẽ tăng khoảng 9% và thậm chí cao hơn.

(Báo Đại Đoàn Kết)