Điểm bán gạo bình ổn thị trường ở thành phố Mỹ Tho. (Ảnh: Đình Huệ/TTXVN)
Giao ban trực tuyến thường kỳ ngày 8/11, Bộ Công Thương đã đưa ra các giải pháp quyết liệt thực hiện mục tiêu khó khăn “đảm bảo bình ổn thị trường,” kiểm soát giá tiêu dùng các tháng cuối năm trong khi giá cả nhiều mặt hàng thiết yếu tiếp tục tăng cao trước những diễn biến phức tạp về tỷ giá, giá vàng, cung cầu hàng hóa thiết yếu cũng như thiên tai rình rập.
Thị trường hàng hóa thiết yếu “nóng”
Theo ý kiến của nhiều đại biểu, cùng với những tác động bất lợi khác nhau, thị trường nhiều mặt hàng thiết yếu như lúa gạo, thực phẩm, khí hóa lỏng, xăng dầu, phân bón… tiếp tục “nóng” theo quy luật thị trường cuối năm.
Việc tăng giá này chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới mục tiêu kiềm chế tăng giá tiêu dùng ở mức 1 con số bởi đây là những mặt hàng chiếm tỷ trọng khá lớn trong rổ hàng hóa chung.
Tại các tỉnh miền Nam, giá lúa hè thu dao động ở mức 5.000-5.700 đồng/kg, tăng 200 đồng/kg; gạo thành phẩm xuất khẩu loại 5% tấm dao động trong khoảng 8.000-9.000 đồng/kg, tăng 50 đồng/kg; gạo 25% tấm giá khoảng 7.400-8.100 đồng/kg, tăng 100-200 đồng/kg.
Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo tiếp tục đẩy mạnh thu mua chuẩn bị cho những hợp đồng đã ký; cũng như thiên tai lũ lụt hoành hành làm vận chuyển hàng hóa bị ngưng trệ… đã khiến giá lương thực tăng cục bộ ở một số nơi như Hà Nội, các tỉnh Tây Nam Bộ, các tỉnh miền Trung, hải đảo.
Do biến động giá cả thế giới và tỷ giá VND/USD, giá gas đã tăng khoảng 13.000-16.000 đồng/bình; các mặt hàng sữa cũng tăng giá, dù trước đó nhiều hãng sữa đã cam kết không tăng giá.
Với mặt hàng phân bón, đặc biệt là những chủng loại phân bón sản xuất trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường như urê, DAP, Kali tăng giá do các công ty trung gian phân phối “gom hàng” đẩy giá. Áp lực đảm bảo cung cầu
Theo Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Đặng Thị Huyền, hiện Tổng Công ty đang phải chịu áp lực lớn trong đảm bảo nguồn cung cho thị trường. Bên cạnh áp lực về thiếu ngoại tệ để nhập khẩu xăng dầu, Petrolimex còn gặp khó khăn do vướng vào chính “cơ chế” đảm bảo cân đối xăng dầu.
Hiện tồn tại một mâu thuẫn lớn là khi thiếu nguồn xăng dầu và để xảy ra mất cân đối cung cầu, Bộ Công Thương và trực tiếp là Petrolimex phải chịu trách nhiệm; nhưng tất cả cơ chế để đảm bảo không mất cân đối lại do Bộ Tài chính định đoạt.
Tình hình trở nên hết sức khó khăn từ cuối tháng 10 đến nay và tổng công ty đã có văn bản khẩn cấp từ ngày 20 và 21/10 gửi Bộ Công Thương và Bộ Tài chính đề nghị tháo gỡ nhưng đến nay vẫn chưa có hồi âm.
Mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã thông qua lộ trình thực hiện cơ chế xăng dầu theo thị trường từ cuối năm 2007 nhưng đến nay vẫn chưa vận hành được.
“Mục tiêu bình ổn thị trường xăng dầu chỉ thực hiện được khi doanh nghiệp và nhà nước đủ nguồn lực. Nếu tiếp tục câu chuyện “mua cao, bán thấp” thì ngân sách nhà nước không thể đủ và bóng đen xăng dầu 2008 rất dễ xảy ra trong năm 2011,” bà Huyền cảnh báo.
Cũng theo bà Huyền, mặc dù Bộ Tài chính có quỹ bình ổn xăng dầu 2.100 tỷ đồng được thu trên sản lượng xăng dầu bán ra. Tuy nhiên, trên thực tế đây chỉ là quỹ trích ảo bởi giá bán không tăng và không có tiền để trích.
Tính hết tháng 9/2010, tổng công ty đã nộp ngân sách bằng kế hoạch cả năm. Điều này cho thấy phần thu ngân sách rất cao và Petrolimex không được giảm thuế trong khi tổng công ty vẫn phải bình ổn thị trường, vẫn phải trích quỹ bình ổn 300 đồng/lít. Hiện dư nợ ngoại tệ của tổng công ty lên tới 600 triệu USD. Nếu tỷ giá vẫn được giữ nguyên thì nợ treo của Petrolimex giữ nguyên ở 800 tỷ đồng; còn nếu biến động thì nợ treo có thể lên tới 1.200 tỷ đồng.
Cùng với xăng dầu, áp lực cân đối cung cầu cũng hiện hữu với mặt hàng phân bón như DAP và urê. Tại thị trường phía Nam, tình hình mất cân đối cung cầu đạm urê đã xảy ra. Do giá đạm urê Phú Mỹ niêm yết trong hệ thống phân phối chỉ là 6.800 đồng/kg, thấp hơn 1.200 đồng/kg so với giá đạm nhập khẩu và giá đạm sản xuất trong nước bán trên thị trường nên một số tư nhân đã tổ chức thu gom, tích trữ, tạo nên tình trạng khan đạm Phú Mỹ.
Trong khi đó, với năng lực sản xuất hiện nay, Tổng công ty Hóa chất và Phân bón Dầu khí chỉ đáp ứng được 50% nhu cầu thị trường; còn các doanh nghiệp nhập khẩu phân bón với khó khăn thiếu ngoại tệ, chênh lệch giá nên do dự nhập khẩu phân bón.
Ngoài ra, với những khó khăn như thiếu than tốt cung ứng cho sản xuất điện, phân bón, ximăng; thiếu điện tại một số tỉnh trọng điểm công nghiệp như Bà Rịa-Vũng Tàu; thiếu lao động, thiếu vốn ngắn hạn và trung hạn để đẩy mạnh sản xuất trong những tháng cuối năm…, một số ngành sản xuất trong nước vẫn gặp khó khăn trong việc đảm bảo nguồn cung hàng hóa cho thị trường.
Triển khai 3 giải pháp trọng tâm
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Lê Danh Vĩnh, từ nay đến cuối năm, ba giải pháp trọng tâm cần tiếp tục thực hiện nhằm thực hiện mục tiêu bình ổn thị trường cuối năm chính gồm kiểm soát chặt thị trường; bảo đảm cân đối cung cầu, không để thiếu hàng sốt giá và đảm bảo điện cho sản xuất.
Theo đó, Cục Quản lý Thị trường Bộ Công Thương phối hợp chặt với Cục Quản lý giá Bộ Tài chính tăng cường kiểm soát thị trường, xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng giá, gian lận thương mại, niêm yết giá và bán theo giá niêm yết, kiểm soát chặt chẽ chất lượng hàng hóa và vệ sinh an toàn thực phẩm hàng hoá lưu thông trên thị trường trong những tháng cuối năm 2010 và đầu năm 2011.
Bộ Công Thương và Bộ Tài chính sẽ ban hành thông tư liên tịch về việc đăng ký giá với một số mặt hàng thuộc diện quản lý của nhà nước để hạn chế thấp nhất tình trạng tăng giá vô lý.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên đề xuất, cùng với trách nhiệm đảm bảo đủ gạo cung cấp cho thị trường trong nước của Tổng công ty lương thực miền Bắc và miền Nam, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo phải giãn tiến độ thực hiện các hợp đồng xuất khẩu gạo đến hết năm để giảm áp lực sốt giá gạo, nhất là khi tình hình thiên tai bão lũ đang tăng lên.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa nhấn mạnh, tăng giá hàng hóa xuất phát từ 2 nguyên nhân chính là cung cầu và yếu tố tâm lý. Vì vậy, trong các tháng cuối năm, các tỉnh thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh cần tiếp tục triển khai các chương trình khuyến mãi tăng sức mua và giúp bình ổn giá, nhất là tại các khu vực tập trung người lao động thu nhập thấp như khu công nghiệp, sinh viên, miền núi.
Cùng với triển khai đồng bộ các giải pháp kiểm soát thị trường, việc đảm bảo cung cầu chỉ có thể thực hiện được khi năng lực sản xuất hàng hóa trong nước được phát huy cao độ. Vì vậy, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cần quyết liệt thực hiện các giải pháp để đảm bảo sản xuất và cung ứng điện cho sản xuất và tiêu dùng những tháng cuối năm; đẩy nhanh tiến độ sửa chữa các nhà máy điện sự cố và hoàn thành các nhà máy điện mới để huy động thêm công suất cho hệ thống.
Ngoài ra, các bộ, ngành, địa phương, các tập đoàn, doanh nghiệp lớn cần thực hiện cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời cho cơ quan báo chí để kịp thời định hướng thông tin đúng đắn.
Đây chính là giải pháp quan trọng góp phần định hướng tâm lý tiêu dùng, hạn chế thấp nhất tình trạng “tát nước theo mưa, nâng giá hàng vô lý, tạo ra những cơ sốt giá ảo trên thị trường," Thứ trưởng Vĩnh kết luận./.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Trong bối cảnh kinh tế tiếp tục khó khăn, diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro, Hiệp hội Rau quả Việt Nam đã đưa ra dự báo, nhu cầu tiêu thụ rau quả thế giới tiếp tục tăng từ 3,5-5% và ngành rau quả đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 1 tỷ USD trong năm 2013.
Gần đây, nhiều lô hàng chè của Việt Nam xuất khẩu sang các nước châu Âu EU đã bị trả về do phát hiện có chứa các chất Acetamiprid và Imidacloprid. Đây là 2 chất thuộc danh mục 02, theo lộ trình sẽ bị đưa ra khỏi danh mục vào tháng 2/2015.
Trong khi các nền kinh tế lớn ở châu Âu bao gồm cả Đức, Pháp và Italy đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng nợ công khu vực đồng tiền chung euro, kinh tế Thụy Sĩ trong năm qua vẫn phát triển với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm 2012 đạt khoảng 422 tỷ USD.
Nếu Trung Quốc nhảy vào thị trường lúa gạo trong thời gian tới, giá gạo Thái có thể tăng lên 650 – 700 USD/tấn. Đó là dự báo của Mamadou Ciss, phó giám đốc điều hành của công ty Hermes Investments Pte. ở Singapore.
Giá lúa vụ ba tại một số địa phương vùng ĐBSCL giảm nhẹ so với tuần trước trong khi giá vật tư nông nghiệp như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật không ngừng tăng cao khiến người trồng lúa đang lo lắng cho vụ đông xuân tới.
Kim ngạch xuất, nhập khẩu tăng trong tháng cuối năm là thông tin tích cực, tuy nhiên nhập siêu lớn hơn so với các tháng trước làm gia tăng áp lực lên cán cân thanh toán, tỷ giá và lạm phát.
Các nhà phân tích thuộc F.O. Licht dự báo, xuất khẩu cà phê arabica sạch thế giới sẽ tăng trong niên vụ hiện nay nhưng dự trữ giảm sâu sẽ giữ cho các cân cung cầu ổn định.
Các nhà phân tích của ngân hàng ANZ Bank tại Sydney nhận định, sự tác động mạnh mẽ của hiện tượng La Nina đang đe doạ nhiều hơn tới các vùng sản xuất than vốn đang bị ngập nước ở Australia và Indonesia trong vòng 6 tháng tới, làm giảm xuất khẩu.
Theo nguồn tin Bloomberg dẫn báo cáo của Queensland Sugar Ltd., Australia –nước xuất khẩu đường lớn thứ 3 thế giới, đã nhận được nhiều đơn đặt mua từ vụ thu hoạch 2011 bởi thời tiết thất thường trong vụ này có thể làm giảm sản lượng và sẽ gây tình trạng khan hiếm nguồn cung.
Hiện giá cao su thiên nhiên xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức cao nhất trong lịch sử: trên 4.000 USD/tấn, còn giá giao dịch trong nước là trên 85 triệu đồng/tấn.
Khi kinh doanh tại các thành phố lớn ngày càng cạnh tranh gay gắt cùng nhu cầu tiêu dùng giảm, các đại gia điện máy đã mở cuộc "tiến quân" về tỉnh lẻ để “chiều” người dân ở quê.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Tiểu thương tại đây hàng năm đều cam kết về nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, không bán hàng lậu và hàng nhái. Tuy nhiên, phần lớn đều cho rằng điều này rất khó khả thi.
Cục thống kê Tp.HCM vừa công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2014 của thành phố đã tăng 0,12% so với tháng trước và tăng 5,47% so với cùng tháng năm trước. Như vậy, tính từ đầu năm, CPI đã tăng 1,22%, cao hơn gấp đôi mức tăng của năm 2013 (0,66%).
Hiện nay, cuộc xâm lấn của hàng giả đã khiến người ta phải nhìn nhận lại tiêu chí của sự xa xỉ và khiến nhà chức trách các nước trên thế giới đau đầu tìm cách dẹp bỏ.
Thành tích xuất khẩu của Việt Nam lẽ ra sẽ còn cao và hiệu quả hơn nữa nếu quản lý nhà nước khắc phục được những hạn chế về cơ sở hạ tầng, tệ tham nhũng, tính khó tiên liệu của chính sách, và tạo giá trị gia tăng cho hàng hoá.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Giá cá trên thị trường toàn cầu đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại do Trung Quốc có nhu cầu ngày càng lớn đối với những loại hải sản cao cấp như cá ngừ và hàu, trong khi sản lượng đánh bắt có chiều hướng giảm sút.
Các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá bán lẻ ở Việt Nam vẫn là lĩnh vực hấp dẫn nhất. Dù không như đồn đoán ban đầu các tập đoàn lớn sẽ tràn vào nuốt chửng thị trường Việt Nam, nhưng chỉ nhìn vào tốc độ mở rộng của Big C, Metro, Lotte... vừa qua cho thấy sức ép cạnh tranh đang nóng lên từng ngày.
Lại tương tự giá thuốc, giá thực phẩm chức năng cũng đang “nhảy múa thoải mái” khi giá mua vào với giá bán ra chênh nhau tới cả chục lần! Thị trường thực phẩm chức năng đang phát triển mạnh mẽ. Nhưng các quy định về quản lý thực phẩm chức năng đang tỏ ra quá lạc hậu. Phần quản lý giá của mặt hàng này đang bị thả nổi hoàn toàn.
Tháng 4, nhập khẩu đạt con số 6,95 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch nhập khẩu 4 tháng qua lên hơn 24,8 tỷ USD. Với kim ngạch xuất khẩu 4 tháng là 20,1 tỷ USD, như vậy, nhập siêu những tháng đầu năm đã lên khoảng 4,7 tỷ USD, tương đương với hơn 23% kim ngạch xuất khẩu. Với cách làm như hiện nay, các chuyên gia cho rằng, mục tiêu kiềm chế nhập siêu dưới 20% trong năm nay là rất khó.
Mark Zimmeran – cựu cố vấn Chủ tịch Phòng thương mại của Mỹ ở Nhật Bản đã viết trong cuốn sách nổi tiếng “Làm ăn với người Nhật như thế nào” của ông: “việc nghiên cứu kỹ càng và nghiêm túc tâm lý người Nhật và cấu trúc xã hội của nước Nhật là cực kỳ cần thiết cho việc làm ăn có hiệu quả với người Nhật”.
Kim ngạch xuất khẩu quý I/2010 ước đạt 14 tỷ USD, giảm 1,6% so với cùng kỳ 2009. Kim ngạch nhập khẩu 3 tháng ước đạt 17,525 tỷ USD, tăng 37,6% so với cùng kỳ năm 2009. Trong đó, nhóm hàng nguyên nhiên vật liệu cần nhập khẩu tăng 35,3%; nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu dự báo tăng khoảng 60,2% và nhóm hàng cần hạn chế nhập khẩu cũng tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự phục hồi của kinh tế trong nước sẽ khiến nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tăng, đặc biệt việc thực hiện giải ngân vốn FDI được dự báo tăng cao sẽ khiến nhập khẩu máy móc, thiết bị phục vụ cho hoạt động đầu tư, xây dựng và sản xuất cũng sẽ tiếp tục gia tăng mạnh. Dự báo kim ngạch nhập khẩu năm 2010 ước đạt 74,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2009.
Hiệp định tự do thương mại ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) về nguyên tắc có hiệu lực từ 01/01/2010, có lộ trình cắt giảm tới gần 7.000 dòng thuế. Indonesia đã yêu cầu đàm phán lại với TQ về việc hoãn thực thi ACFTA. Việt Nam hầu như vẫn chưa có một bộ hàng rào kỹ thuật đầy đủ cho các ngành sản xuất trong nước. Mối lo nhập siêu gia tăng từ TQ và mối lo nhiều Doanh nghiệp VN mất thị trường nội địa là có cơ sở....
Theo Tổng cục Thống kê, nhập siêu năm 2009 ước tính lên tới 12,246 tỷ USD, con số này thấp hơn nhiều mức nhập siêu thực hiện lên tới 18,029 tỷ USD của năm 2008, nhưng tăng gần 250 triệu USD so với mục tiêu đề ra.
Để nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam, góp phần phát triển bền vững nền kinh tế trong quá trình tham gia chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu với những tiêu chuẩn ngày càng ngặt nghèo mà thị trường đặt ra, thì Việt Nam còn nhiều việc phải làm...
Xuất khẩu khoảng 25% tổng sản lượng gạo hàng năm, nhưng giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ngày càng tụt dốc quá xa so với của Thái Lan trong thời gian qua, và những người nông dân vẫn không được hưởng lợi tương ứng với công sức của mình bỏ ra,....