Xuất khẩu sang EU: 2 ngành chủ lực sụt giảm đủ làm nên bức tranh u ám?

Năm 2011 trôi qua với nhiều thách thức, khó khăn cho sự tồn tại của 17 nước thành viên khu vực đồng euro (Eurozone). Ngày 31/12/2011, Cựu tổng thống Pháp N.Sarkozy đã phải thừa nhận Eurozone chìm trong khủng hoảng “chưa có tiền lệ” và không nên đánh giá thấp những hậu quả của nó, và năm 2012 sẽ là năm “có nhiều nguy hiểm”.  

Ngày 23/02/2012, Ủy ban châu Âu (EC) trong báo cáo của mình nhận định rằng: Cuộc khủng hoảng nợ công sẽ khiến phần lớn nền kinh tế của các nước thành viên khu vực đồng tiền chung châu Âu tiếp tục rơi vào suy thoái trong năm nay, bất chấp những động thái tích cực trên các thị trường tài chính.

EC dự báo trong năm 2012 GDP của EU sẽ giảm 0,3% do sức tiêu thụ toàn cầu vẫn yếu. Đây là lần thứ 3 trong vòng 3 năm trở lại đây Eurozone rơi vào suy thoái. Điều này ít nhiều đẩy quan ngại của giới đầu tư về những khó khăn tại thị trường này mà các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam phải đối mặt trong năm 2012 và những năm tới.

Tuy nhiên, khó khăn của đất nước nào trong khối EU sẽ ảnh hưởng mạnh đến các doanh nghiệp Việt Nam? Ngành hàng nào của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng mạnh?

2 ngành xuất khẩu chủ lực truyền thống sụt giảm đủ làm nên  bức tranh u ám?

 Mặc dù các nhà đầu tư và công chúng quan ngại khả năng ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu Việt Nam sang thị trường này, nhưng cần phải xem xét một cách kỹ lưỡng. Bởi:

Kim ngạch xuất khẩu sang EU 4 tháng đầu năm tổng chung các ngành hàng vẫn tăng 22%. Trong báo cáo mới nhất của Tổng Cục Hải quan Việt Nam, 5 tháng đầu năm kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may sang EU giảm 1,4%, thủy sản (từ đầu năm đến 15/05) giảm 11% so với cùng kỳ năm trước.

Phải chăng đây được xem là những mặt hàng xuất khẩu chủ lực và EU là thị trường  xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam nên việc sụt giảm giá trị xuất khẩu 2 ngành này là nguyên nhân chính của quan ngại?

Cần phải công bằng hơn với các doanh nghiệp xuất khẩu. Bởi 5 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU của nhóm hàng giày dép vẫn tăng 7,5%; cao su tăng  13,9%(sản lượng); máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 78%; điện thoại tăng 152,2%.

Trong khi đó, kim ngạch xuất khẩu điện thoại và linh kiện năm 2011 của Việt Nam đã có sự tăng trưởng thần kỳ, mang lại thặng dư thương mại 4 tỷ USD, và thị trường EU là thị trường nhập khẩu chính, thì việc tiếp tục duy trì được mức tăng kim ngạch xuất khẩu của ngành này trong 5 tháng đầu năm 2012 rõ là có ý nghĩa rất quan trọng cho nền kinh tế Việt Nam.

Kinh tế 10 nước là thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam tiếp tục sụt giảm

Thị trường nước nào sẽ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp xuất khẩu Việt trong khối EU? Số liệu thống kê 4 tháng đầu năm trong 5 năm từ 2008 – 2012 cho thấy 90% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU tập trung vào 10 quốc gia gồm: Đức, Anh, Hà Lan, Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Bỉ, Áo, Thụy Điển, Ba Lan.

Ngoại trừ kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Bỉ bị giảm sút, 9 thị trường lớn còn lại đều tăng so với cùng kỳ năm 2011. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng 4 tháng đầu năm 2012 so với cùng kỳ năm trước đã thấp hơn ngoại trừ Thụy Điển và Áo.

Quả là đáng lo ngại hơn khi 8/9 nước thuộc nhóm thị trường nhập khẩu lớn của doanh nghiệp Việt Nam lại có tăng trưởng GDP âm. EC dự báo tăng trưởng GDP của EU tiếp tục sẽ âm trong 2 quý đầu 2012.

Tuy nhiên, bản báo cáo cũng cho thấy nền kinh tế EU sẽ có dấu hiệu phục hồi trong quý III/2012 với tốc độ chậm cùng với sự tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào các nước này trong 5 tháng đầu năm cho phép chúng ta kỳ vọng về một tương lai không quá u ám cho thị trường tiêu thụ này.