Tại sao thương nhân TQ 'gom' hồ tiêu Việt?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Gần như toàn bộ sản lượng hồ tiêu từ Bắc Trung Bộ trở ra và vùng bắc Tây Nguyên đều được thương lái Trung Quốc thu mua.

Dù không được phép nhưng thương nhân Trung Quốc vẫn đến tận vùng trồng thu mua hồ tiêu và không có bất cứ một loại hóa đơn, chứng từ nào. Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam (VPA) cảnh báo, nếu tình trạng này kéo dài sẽ làm mất cân bằng trong ngành kinh doanh hồ tiêu, ảnh hưởng tới sự phát triển bền vững của ngành.

Thương nhân Trung Quốc vào tận vườn tiêu để mua lẻ. Ảnh: Nguyễn Hữu.

Hình thức mua gom của thương nhân Trung Quốc là dùng ô tô con, xe du lịch, tới các hộ trồng mua với số lượng từ 500kg - 1 tấn, sau đó tập kết và vận chuyển về Trung Quốc qua đường tiểu ngạch. Những người mua gom tỏ ra khá “hào phóng”, thường trả mức giá cao hơn 1 - 2% so với giá thị trường. Tuy nhiên, theo ông Hoàng Phước Bính, Phó chủ tịch Hiệp hội hồ tiêu Chư Sê, dù mua giá cao hơn nhưng người mua gom bất hợp pháp vẫn có lợi, vì nếu mua “đường đường chính chính” bằng hóa đơn, chứng từ, sẽ phải chịu mức thuế 5%. Hiện vẫn chưa có con số thống kê chính thức nhưng ông Bính ước đoán, tại nhiều địa phương của Gia Lai, có đến 50% lượng hồ tiêu được thương nhân trung Quốc mua gom theo hình thức trốn thuế, thiếu lành mạnh này.

Ông Đỗ Hà Nam cũng cho biết, nhiều lần Hiệp hội hồ tiêu quốc tế thắc mắc về sản lượng hồ tiêu Việt Nam xuất vào Trung Quốc, nhưng VPA không đưa ra được con số cụ thể vì không thể kiểm soát được nguồn tiêu này. Không ít doanh nghiệp trong nước tỏ ra bức xúc trước thực tế “cốc mò cò xơi” này. Vì trong lúc các doanh nghiệp phải bỏ tiền đóng thuế lấy nguồn thu đầu tư cho các vùng trồng, thì đến mùa thu hoạch, thương nhân Trung Quốc lại đến tận vườn của nông dân thu mua dễ dàng. 

Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thành Biên, không ngăn cấm thương nhân nước ngoài vào kinh doanh buôn bán, nhưng chỉ mua bán buôn chứ không được tham gia buôn bán lẻ. Tình trạng thương nhân Trung Quốc mua gom hồ tiêu tại các hộ nông dân, bộ đã nghe phản ánh từ lâu. Tuy nhiên không có một trường hợp cụ thể nào được phát hiện là mua ở đâu, mua bao nhiêu, ai tham gia mua bán… nên rất khó đưa ra biện pháp xử lý.

Đây cũng là phản ánh của Hiệp hội hồ tiêu Chư Sê, dù thực trạng này đã và đang diễn ra, nhưng hiệp hội vẫn chưa “bắt tận tay” trường hợp nào mà chỉ nghe phản ảnh từ những người mua bán lẻ ở các địa phương, nên chỉ có thể tuyên truyền đến hội viên và các hộ trồng không tiếp tay cho hoạt động kinh doanh thiếu lành mạnh này.